درمان خانگی قفل شدن زانو چیست؟

قفل شدن زانو زمانی رخ می‌دهد که زانو به طور ناگهانی سفت شده و فرد قادر به خم یا راست کردن کامل آن نیست. احساس گیر کردن و درد از علائم شایع این مشکل هستند که می‌تواند فعالیت‌های روزمره را مختل کند. دلایل مختلفی مانند آسیب‌های ورزشی، آرتروز یا پارگی غضروف می‌توانند باعث قفل شدن زانو شوند.

خوشبختانه، در بسیاری از موارد، می‌توان با استفاده از درمان‌های خانگی به تسکین علائم قفل شدن زانو و بهبود عملکرد مفصل کمک کرد. در این مقاله از طب لاین، به بررسی روش‌های مختلف درمان خانگی قفل شدن زانو خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا با این روش‌ها آشنا شوید و بتوانید از آن‌ها برای مدیریت این مشکل استفاده کنید.

انواع قفل شدن زانو کدامند؟

قبل از اینکه به سراغ درمان‌های خانگی برویم، بهتر است بدانیم چه عواملی باعث قفل شدن زانو می‌شوند. قفل شدن زانو یکی از مشکلات شایع در مفصل زانو است که می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. به طور کلی، دو نوع قفل شدن زانو وجود دارد:

• قفل شدن واقعی زانو: قفل شدن واقعی زمانی اتفاق می‌افتد که یک عنصر در مفصل زانو به گونه‌ای گیر می‌کند که نمی‌توانید آن را حرکت دهید. مفصل زانو به گونه‌ای طراحی شده است که بتواند به سمت بالا و پایین خم شود و همچنین چرخش داشته باشد. وقتی چیزی مانع این حرکات شود، زانو قفل شده و حرکت آن مختل می‌شود که ممکن است با درد شدیدی همراه باشد.
• قفل شدن کاذب زانو: قفل شدن کاذب به وضعیتی اشاره دارد که فرد احساس می‌کند نمی‌تواند زانوی خود را حرکت دهد، اما هیچ چیزی در واقع مانع حرکت نیست. در این حالت، بدن به دلیل درد در یا نزدیک زانو دچار اسپاسم عضلانی می‌شود. اصلی‌ترین علامت قفل شدن کاذب درد شدید است که با عدم توانایی در حرکت زانو همراه است. سایر علائم ممکن شامل احساس قفل شدن و انقباض‌های ناگهانی در زانو است.

علت قفل شدن واقعی زانو چیست؟

• پارگی مینیسک زانو: قفل شدن واقعی زانو معمولاً ناشی از پارگی مینیسک است. مینیسک نوعی غضروف به شکل دسته سطل یا حرف “C” در زانو است و نقش یک بالشتک بین استخوان‌های ران و ساق پا را ایفا می‌کند. پارگی مینیسک یکی از رایج‌ترین آسیب‌های زانو است که می‌تواند در اثر چرخش یا چرخاندن ناگهانی زانو هنگام وارد آمدن فشار زیاد به آن اتفاق بیفتد. در این حالت، بخشی از مینیسک که پاره شده است، می‌تواند مانع حرکت صحیح زانو شود و منجر به قفل شدن آن گردد. علائم دیگر پارگی مینیسک شامل احساس “ترکیدن” در زانو، ورم، سفتی و درد شدید هنگام تلاش برای چرخاندن یا چرخش زانو ستند. همچنین، ممکن است فرد نتواند زانوی خود را به طور کامل راست کند.
• وجود جسم آزاد در مفصل زانو: علاوه بر پارگی مینیسک، وجود یک جسم آزاد در زانو نیز می‌تواند باعث قفل شدن واقعی شود. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که یک قطعه از استخوان زانو در اثر سقوط، بیماری‌های مفصلی، شکستگی یا آسیب غضروف‌ها جدا شود و در مفصل زانو شناور شود. اگر این جسم آزاد به نحوی در زانو گیر کند، حرکت آن را متوقف کرده و قفل شدن زانو را به وجود می‌آورد. علائم دیگر این وضعیت شامل درد و ورم متناوب، احساس جسم آزاد به صورت برآمدگی کوچک در زانو و سفتی مزمن هستند.

علت قفل شدن کاذب زانو چیست؟

دلایل قفل شدن کاذب می‌تواند شامل آسیب به زانو مانند شکستگی، دررفتگی یا التهاب‌هایی نظیر بورسیت و تندونیت باشد. همچنین، بیماری‌هایی مانند سندرم پیلیکای زانو که موجب تحریک یک چین در بافت مفصل زانو می‌شود، نیز می‌توانند علائم قفل شدن زانو را ایجاد کنند. این شرایط معمولاً با درد، ورم و احساس قفل شدن یا انقباض در زانو همراه هستند. در نهایت، مشکلاتی مانند حرکات نادرست کشکک زانو نیز می‌توانند باعث قفل شدن و درد در قسمت جلو زانو شوند.

علائم قفل شدن کاذب زانو چیست؟

علت اصلی قفل شدن کاذب زانو درد شدید است. افراد مبتلا به این حالت ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:

• احساس قفل شدن کوتاه‌مدت در زانو
• احساس گیر کردن زانو هنگام حرکت
• احساس شلی یا عدم ثبات در زانو

علائم قفل شدن واقعی زانو چیست؟

در قفل شدن واقعی زانو، اصلی‌ترین علامت عدم توانایی در راست کردن زانو است. در برخی موارد، ممکن است فرد درد نیز احساس کند. اگر یک جسم آزاد در مفصل باعث قفل شدن واقعی شود، علائم و نشانه‌های دیگری نیز ممکن است وجود داشته باشد که شامل موارد زیر است:

• سفتی مزمن در زانو
• مشکل در راست کردن کامل زانو
• احساس ترکیدن حباب در زانو
• احساس برآمدگی در محل جسم آزاد
• درد و ورم متناوب در زانو

آیا درمان‌های خانگی قفل شدن زانو واقعا موثرند؟

بله و خیر! جواب این سوال به شدت به علت قفل شدن زانو بستگی دارد. درمان‌های خانگی می‌توانند به عنوان مکمل درمان‌های پزشکی و برای تسکین علائم قفل شدن زانو مفید باشند، اما به تنهایی ممکن است برای رفع کامل مشکل کافی نباشند.

• علت قفل شدن زانو: اگر علت قفل شدن زانو یک مشکل جدی مانند پارگی کامل مینیسک یا وجود یک جسم آزاد در مفصل باشد، درمان‌های خانگی به تنهایی نمی‌توانند مشکل را برطرف کنند.
• نوع قفل شدن زانو: قفل شدن واقعی زانو که به دلیل وجود یک مانع فیزیکی در مفصل رخ می‌دهد، معمولاً به درمان پزشکی نیاز دارد. در حالی که قفل شدن کاذب زانو که به دلیل درد و اسپاسم عضلانی ایجاد می‌شود، ممکن است با درمان‌های خانگی تسکین یابد.
• شدت علائم: اگر علائم شما شدید باشد، مانند درد شدید، تورم زیاد یا ناتوانی در تحمل وزن روی پا، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

انواع درمان‌ خانگی قفل شدن زانو چیست؟

درمان قفل شدن زانو می‌تواند بر اساس نوع و علت آن متفاوت باشد. در حالی که قفل شدن واقعی معمولاً نیاز به مداخله پزشکی دارد، درمان‌های خانگی می‌توانند در مدیریت علائم قفل شدن کاذب مؤثر باشند. این درمان‌ها شامل روش‌های غیرتهاجمی هستند که به کاهش درد، بهبود تحرک و تقویت زانو کمک می‌کنند. در ادامه، به بررسی انواع درمان‌های خانگی قفل شدن زانو می‌پردازیم که می‌تواند به شما در بهبود وضعیت زانو کمک کند.

استراحت و قرار دادن یخ

استراحت دادن به زانو یکی از نخستین و مؤثرترین اقداماتی است که می‌توانید انجام دهید. این کار نه تنها به کاهش التهاب و درد کمک می‌کند، بلکه زمان لازم برای بهبودی را نیز فراهم می‌آورد. همچنین، قرار دادن یخ به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه چند بار در روز می‌تواند ورم را کاهش دهد و احساس درد را تسکین بخشد. در این حالت، به یاد داشته باشید که زانو را در موقعیتی راحت نگه دارید و از انجام فعالیت‌های شدید خودداری کنید.

بالا نگه داشتن پا

بالا نگه داشتن پا برای درمان خانگی قفل شدن زانو یک روش موثر برای کاهش تورم و التهاب در ناحیه زانو است. با بالا نگه داشتن پا، جریان خون به سمت قلب افزایش یافته و باعث کاهش تجمع مایع در مفصل زانو می‌شود. این کار به کاهش درد و فشار روی مفصل کمک کرده و روند بهبودی را تسریع می‌کند. بهتر است هنگام استراحت، پا را روی چند بالش قرار دهید تا بالاتر از سطح قلب قرار گیرد. این روش را چندین بار در روز و به مدت حداقل 20 دقیقه تکرار کنید.

مصرف داروهای ضد التهاب غیرنسخه‌ای

داروهای ضد التهاب غیرنسخه‌ای مانند ایبوپروفن می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. این داروها می‌توانند به‌صورت قرص یا ژل‌های موضعی استفاده شوند. البته، قبل از مصرف هر دارویی، حتماً با پزشک مشورت کنید تا از عوارض جانبی و تداخلات دارویی جلوگیری شود. این روش می‌تواند به شما در تسکین سریع علائم قفل شدن زانو کمک کند.

ماساژ دادن مفصل زانو

ماساژ یکی از روش‌های موثر برای درمان خانگی قفل شدن زانو به شمار می‌آید. با انجام ماساژ ملایم در ناحیه زانو و اطراف آن، می‌توان به افزایش گردش خون، کاهش التهاب و تسکین درد کمک کرد. این عمل همچنین می‌تواند به کاهش تنش عضلانی و بهبود انعطاف‌پذیری مفصل زانو کمک کند. برای بهترین نتیجه، می‌توان از روغن‌های طبیعی مانند روغن زیتون یا روغن سیاه دانه استفاده کرد که خواص ضد التهابی دارند. همچنین، ماساژ به آرامش ذهن و بدن کمک کرده و می‌تواند روند بهبودی را تسریع بخشد.

انجام حرکات کششی و تقویتی

حرکات کششی و تمرینات تقویتی باید بخش مهمی از برنامه درمانی شما باشند. این حرکات نه تنها به بهبود انعطاف‌پذیری زانو کمک می‌کنند، بلکه باعث تقویت عضلات اطراف زانو می‌شوند تا از آسیب‌های بیشتر جلوگیری کنند. برخی از تمرینات تقویت و کششی برای درمان خانگی قفل شدن زانو عبارتند از:

1. خم کردن و راست کردن زانو (Knee extension and flexion):

• به پشت دراز بکشید یا روی یک صندلی بنشینید، یک پا را صاف نگه دارید و پای دیگر را خم کنید.
• پای خم شده را به سمت سینه بکشید و سپس به آرامی پایین بیاورید.
• این حرکت را برای هر پا 10 تا 15 تکرار کنید.

2. بالا بردن پا (Leg raise):

• به پشت دراز بکشید، زانوها را خم کنید و پاها را روی زمین قرار دهید.
• یک پا را از زمین بلند کنید و به آرامی به سمت بالا ببرید.
• چند ثانیه نگه دارید و سپس پایین بیاورید.
• این حرکت را برای هر پا 10 تا 15 تکرار کنید.

3. کشش عضلات پشت ران (Hamstring stretch):

• بنشینید و یک پا را صاف به جلو دراز کنید.
• سعی کنید انگشتان پای خود را لمس کنید.
• این حالت را برای 30 ثانیه نگه دارید و سپس پاها را عوض کنید.

4. ایستادن روی یک پا (Single-leg stance):

• روی یک پا بایستید و سعی کنید تعادل خود را حفظ کنید.
• برای افزایش چالش، چشمان خود را ببندید.

توصیه می‌شود برای کسب بهترین نتیجه، این تمرینات را به طور منظم و زیر نظر یک متخصص انجام دهید.

 مصرف زردچوبه

زردچوبه یکی از بهترین درمان‌های طبیعی برای تسکین درد و التهاب زانو است. ترکیب فعال آن، کورکومین، دارای خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی است که می‌تواند به کاهش ورم و بهبود حرکات زانو کمک کند. مصرف زردچوبه به‌صورت پودر در غذا یا به‌عنوان چای می‌تواند به تسکین علائم کمک کند.

مصرف روغن سیاه دانه

روغن سیاه دانه به دلیل خواص ضد التهابی و تسکین‌دهنده‌اش می‌تواند در درمان قفل شدن زانو موثر باشد. این روغن می‌تواند با مالیدن به ناحیه آسیب‌دیده و ایجاد گرما، به بهبود جریان خون و کاهش درد کمک کند. همچنین، مصرف خوراکی آن می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب در مفاصل کمک کند.

مصرف مکمل‌های امگا-۳

مکمل‌های حاوی امگا-۳، مانند روغن ماهی، به دلیل خاصیت ضد التهابی قوی خود، می‌توانند به بهبود سلامت مفاصل و کاهش درد زانو کمک کنند. این اسیدهای چرب می‌توانند التهاب در مفاصل را کاهش داده و تحرک را افزایش دهند. مصرف روزانه این مکمل‌ها می‌تواند به حفظ سلامت زانو و جلوگیری از مشکلات آینده کمک کند.

استفاده از ابزارهای حمایت‌کننده‌های زانو

زانوبند طبی یا بریس‌های زانو می‌توانند به تثبیت زانو کمک کرده و از حرکات غیرطبیعی جلوگیری کنند. این وسایل می‌توانند در هنگام فعالیت‌های روزمره یا ورزش به کار روند و احساس امنیت بیشتری به فرد بدهند. انتخاب نوع مناسب زانو بند با توجه به وضعیت شما می‌تواند تفاوت زیادی در راحتی و حمایت زانو ایجاد کند. خرید زانوبند زاپیامکس می تواند هم درد و هم التهاب زانو را کاهش دهد.

آیا باید زانوی قفل شده خم باشد یا صاف نگه داشته شود؟

زمانی که زانو قفل شده است، معمولاً نمی‌توان آن را به درستی خم یا صاف کرد. در این وضعیت، حفظ زانو در یک موقعیت راحت و کم‌تنش بسیار مهم است. بسته به نوع قفل شدن، برخی افراد ممکن است ترجیح دهند زانو را کمی خم نگه دارند تا فشار کمتری به مفصل وارد شود و احساس راحتی بیشتری داشته باشند. در حالی که در برخی موارد، صاف نگه داشتن زانو می‌تواند به جلوگیری از درد و ناراحتی کمک کند. به هر حال، بهتر است در چنین شرایطی به پزشک مراجعه شود تا درمان مناسب و مشاوره‌های لازم ارائه شود.

آیا ایستادن برای قفل شدن زانو خوب است؟

ایستادن طولانی مدت برای زانوی قفل شده معمولاً توصیه نمی‌شود. زمانی که زانو قفل می‌شود، مفصل در یک وضعیت غیرطبیعی قرار گرفته و فشار زیادی به آن وارد می‌شود. ایستادن طولانی مدت می‌تواند این فشار را افزایش داده و باعث تشدید درد و التهاب شود. بهتر است زانوی قفل شده را استراحت داده و از تکیه‌گاه‌هایی مانند عصا یا واکر استفاده کنید تا فشار از روی زانو برداشته شود. برای درمان قطعی قفل شدن زانو، حتما به پزشک مراجعه کنید.

برای قفل شدن زانو کدام خوب است پیاده روی یا استراحت؟

برای افرادی که زانوی قفل شده دارند، استراحت معمولاً گزینه بهتری نسبت به پیاده‌روی است. پیاده‌روی می‌تواند فشار بیشتری بر روی زانو وارد کند و درد و ناراحتی را تشدید کند، به ویژه اگر قفل شدن زانو ناشی از آسیب یا التهاب باشد. استراحت به مفصل زانو این امکان را می‌دهد تا از فشار و تنش آزاد شود و روند بهبودی سریع‌تری را فراهم کند. همچنین، استفاده از یخ و بالا نگه‌داشتن زانو در حین استراحت می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند. با این حال، پس از بهبود وضعیت، پیاده‌روی و فعالیت‌های سبک می‌تواند به تقویت عضلات اطراف زانو و بهبود تحرک کمک کند.

منبع: https://www.healthline.com/health/locked-knee