اوزون تراپی زانو در علم پزشکی یک عامل شفابخش محسوب میشود. زانو یکی از مهمترین مفاصل بدن است، طوری که نقش عمدهای در تحرک بدن دارد. به دلیل اهمیت زانو و البته درصد بالای زانو درد در میان افراد، پزشکان هر روز به دنبال کشف تکنیک جدیدتر و قویتر در این زمینه هستند. اوزون تراپی زانو یکی از این تکنیکهای موثر برای رفع مشکلات زانو است. شاید تا به حال فقط اسم این تکنیک را شنیده باشید اما از ساز و کار اوزون تراپی اطلاعات کافی نداشته باشید. اوزون تراپی زانو برای درمان آرتروزهای خفیف تا متوسط قابل استفاده است. میتوان از خاصیت ضدالتهابی و ضد میکروبی اوزون در درمان آرتروز زانو استفاده کرد. قصد داریم در این مقاله از طب لاین شاپ به بررسی اوزون تراپی زانو بپردازیم و فواید و عوارض آن مورد بررسی قرار میدهیم.
اوزون تراپی زانو چیست؟
اوزون تراپی یک روش درمانی غیر جراحی و کم تهاجمی است که در انواع بیماری های اسکلتی و غیراسکلتی کاربرد دارد. اما در درمان زانو درد اوزون تراپی از چند طریق می تواند مفید واقع شود. این موارد عبارتند از:
- اوزون که از گاز اکسیژن تشکیل شده است، منجر به افزایش غلظت اکسیژن در بافت می شود و درنتیجه سرعت ترمیم بافت آسیب دیده سریعتر می شود.
- اوزون منجر به خنثی سازی پروتئینی در بافت غضروف می شود که منجر به از بین رفتن غضروف ها می شود و از این طریق روند تخریب غضروف ها را کند می کند.
- اوزون منجر به کاهش تولید آنزیم های پیش التهابی در بدن می شود و التهاب و درد زانو را کاهش می دهد.
- اوزون منجر به افزایش سیستم ایمنی بدن می شود.
بیشتر بخوانید: درمان زانو درد به روش های غیر جراحی
نحوه انجام اوزون تراپی زانو
اوزونتراپی در جلسات متعددی انجام میشود. این جلسات با توجه به شدت عارضه از نظر مدت زمان متفاوت هستند. تئوری درمان با اوزون این است که رادیکالهای آزاد درون اوزون یا مواد داخل بافت آسیب دیده واکنش میدهد و موجب کاهش التهاب، درد میشود. مراحل انجام اوزون تراپی زانو به شرح زیر است:
- در مرحله اول، داروهای مسکن و ضدالتهاب مستقیما در زانو تزریق میشود. این کار به این منظور انجام میشود که تورم مفصلی کمتر شود و درد زانو در حین تزریق و بعد از تزریق بیمار را اذیت نکند.
- سپس یک تزریق مغذی با ترکیبی از ویتامینهای مختلف و مواد معدنی به ناحیه آسیب دیده مانند رباط، تاندون، عضله، بافت، فضای مفصلی زانو صورت میگیرد. بخشی از این محلول هومیوپاتی است که به کنترل التهاب و تورم کمک میکند و موجب میشود مفصل بتواند فشارهایی که بر آن وارد میشود را به خوبی تحمل کند.
- در این مرحله بلافاصله پس از تزریق محلول ویتامین و مواد معدنی، دوز کنترل شدهای از گاز اوزون در مفصل زانو تزریق میشود. اوزون تراپی زانو به بهبود مفصل و بازسازی بافت آسیب دیده کمک میکند و موجب افزایش جریان خون میشود. در ادامه روشهای تزریق اوزون به زانو را تشریح خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید: کاربرد فیزیوتراپی زانو
فواید اوزون تراپی زانو چه مزیتهایی برای زانو دارد؟
مطالعات بالینی اولیه نشان دهنده اثرات مثبت تزریق اوزون به مفصل بر روی بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو است. اوزون باعث مهار فعالیت آنزیمهای پیشالتهابی میشود. در ادامه با آزاد سازی آنزیمهای آنتی اکسیدانی باعث افزایش گلیکانها و کلاژن جهت ترمیم میشود. اصلی ترین مزیت این روش بدون عارضه بودن و کم تهاجمی آن است. دیگر فواید اوزون تراپی شامل موارد زیر است:
- ریسک عفونت ندارد
مزیت بسیار مهم این روش این است که ریسک عفونت ندارد. حتی در بسیاری موارد برای از بین بردن عفونت کاربرد دارد و باکتری، ویروس و تک یاختگان را غیر فعال میکند. در بسیاری از روشهای تهاجمی امکان عفونت وجود دارد و دوران نقاهت نیز بیمار را کلافه میکند. اما در اوزون تراپی بیمار نیاز به بستری شدن ندارد.
- جریان خون را در مفاصل افزایش میدهد
اوزون کمک میکند گردش خون بهبود یابد به این معنی که خون از رگهای باریک راحت تر عبور کند و اطراف مفصل مقوی و مغذی شود. همچنین ویسکوزیته خون را کاهش میدهد. بهبود جریان گردش خون و تزریق ویتامینهای مغذی به زانو منجر به افزایش اکسیژن در هموگلوبین خون نیز میشود.
- باعث افزایش اکسیژن رسانی میشود
بدن میتواند روزها بدون غذا زنده بماند
اما بدون اکسیژن چند دقیقه بیشتر زنده نمیماند. هر گونه کاهش در اکسیژن رسانی بدن عملکردهای حیاتی سلولها را مختل میکند. اوزون هموگلوبین موجود در گلبولهای قرمز را قادر میسازد که اکسیژن خود را آزاد کنند. در نتیجه میزان انرژی بدن به خصوص محل تزریق زانو افزایش قابل ملاحظهای مییابد.
- قابلیت تحریک سیستم ایمنی بدن را دارد
از جایی که اوزون ضد عفونی کننده است و اثر ضد میکروبی دارد، سیستم ایمنی را غیر فعال میکند. اما در موارد وجود سرطان و عفونتهای مزمن که نیاز به فعالیت سیستم ایمنی وجود دارد، اوزون سیستم ایمنی را فعال میکند. در واقع اوزون با افزایش اکسیژن در هموگلوبین گلبولهای سفید و سیستم ایمنی را تحریک میکند.
- قدرت دفاعی آنتی اکسیدانها را افزایش میدهد
بیشتر افراد مبتلا به بیماریهای مزمن دارای نقص قدرت دفاعی آنتی اکسیدان هستند. اوزون این مشکل را برطرف می
کند. آنتی اکسیدانها مولکولهایی هستند که جلوی عمل رادیکالهای آزاد را میگیرند و مانع از تخریب سلولهای حیاتی بدن میشوند.
- یک ضدالتهاب قوی است
از آنجایی که اوزون تراپی ضدالتهاب بوده و باعث تسکین درد در ناحیه مفاصل میگردد برای افرادی که دارای احساس درد، آرتروز مفاصل زانو هستند، بسیار مفید است. در اغلب افراد درمان آرتروز مفاصل با تزریق گاز اوزون برطرف شده و دیگر نیاز به عمل جراحی نیست.
- باعث تحریک عروق و ترمیم بافت اطراف مفصل میشود
گاز اوزون به دلیل ایجاد تحریکهایی برای ساخت عروق در داخل زانو و کاهش التهاب آن باعث ترمیم بافت اطراف مفاصل میشود. به علاوه موجب کاهش التهاب یا تورم در زانوهای آسیبدیده میشود. در نتیجه فواید اوزون تراپی زانو عملکرد این عضو به بهترین نحو ممکن بهبود مییابد. ناگفته نماند این روش به عنوان یک روش امن و موثر و بدون عوارض دائمی، در درمان زانو مورد استفاده قرار میگیرد.
بیشتر بخوانید: تزریق ژل زانو
عوارض اوزون تراپی زانو
تمام روشهای درمانی عوارض مختص خود را دارند. حتی مصرف قرص به نوبه خود دارای عوارض است. مطمئنا این نگرانی برای ما پیش میآید که آیا انجام اوزون تراپی زانو میتواند عوارض داشته باشد. یا اگر این روش دارای عوارض باشد، عوارض آن دائمی است. در واقع این روش هیچگونه عوارض دائمی برای بافتها ندارد. زیرا گاز اوزون پس از مدتی در مفاصل بدن توسط گردش خون جذب میشود و چیزی از آن در داخل مفصل باقی نمیماند. به همین دلیل استفاده از آن محدودیت سنی ندارد. عوارض بسیار نادر اوزون تراپی شامل موارد زیر است
بیشتر بخوانید: لیزر درمانی زانو
مقایسه اوزون تراپی و پی آر پی زانو
در روش اوزون تراپی، تزریق گاز اوزون، ویتامین و مواد معدنی به نواحی دارای درد، برای تحریک واکنش بهبودی بدن انجام میشود. اوزون تراپی، درد کمی دارد و تزریق در نقاط کمتری صورت میگیرد. اوزون تراپی شامل تزریق گاز اوزون و مواد مغذی است که واکنش التهابی را دور میزند و مستقیماً موجب تحریک واکنش بهبودی بدن بدون ایجاد التهاب میشود. در صورت لزوم، پس از تزریق، مصرف داروهای ضد التهاب مجاز است. اما روش پی ار پی زانو یا پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)، روشی است که در آن یک محلول مشتق شده از نمونه خون خود بیمار، به نواحی آسیب دیده تزریق میشود تا آنها را تحریک به بهبودی و ترمیم کند. پلاسمای غنی از پلاکت از یک نمونه خونی طبیعی گرفته میشود که در سانتریفیوژ چرخانده شده است. این پلاسمای غلیظ حاوی مقادیر زیادی پلاکت است، که سرشار از عوامل رشد است. این عوامل رشد طبیعی در روش پلاسمای غنی از پلاکت بسیار شبیه به سلولهای تمایز نیافته هستند که به سلولهای بنیادی نیز شناخته میشوند. تزریق پلاسمای غنی از پلاکت، روند بهبودی و احیا را سریع تر میکند.
اوزون تراپی زانو چقدر دوام دارد؟
اثرات و نتایج اوزون درمانی بسته به نوع و شدت بیماری، پاسخ به درمان و روشهای مورد استفاده متفاوت است. اوزون پس از وارد شدن به بدن برای مدت کمی ماندگار است. اثرات اوزون تراپی از لحظه اول قابل مشاهده است. زمانی که اوزون با پروتئین موجود در خون تماس داشته باشد سبب تولید گلوتاتیون میکند. ماده گلوتاتیون در واقع توسط کبد تولید میشود و در بسیاری از فرآیندهای بدن نقش دارد. این ماده در ساخت و ترمیم بافت، ساخت پروتئینهای مورد نیاز بدن و در عملکرد سیستم ایمنی نقش دارد. اینکه چند وقت یکبار میتوان از این روش بهره برد، اغلب ۳ تا ۴ بار در هفته، میانگین زمان استفاده از این روش است. بعد از گذشت یک دوره ۶ هفتهای به مدت ۴ ماه از درد و التهاب مفصل خبری نیست.
چه کسانی نمیتوانند اوزون تراپی انجام دهند؟
اوزون درمانی هرگز برای بیماران فاویسم مبتلا به کمبود آنزیم گلوکز، فسفات دهیدروژناز انجام نمیشود. همچنین افراد مبتلا به کمبود آنزیم نمیتوانند مسیرهای متابولیکی ایجاد شده توسط گاز اوزون در خون را انجام دهند. این دارو نباید برای زنان باردار و شیرده یا افراد مبتلا به الکلیسم مزمن تجویز شود.
پرسش و پاسخ در زمینه اوزون تراپی زانو
1.هزینه درمان اوزون تراپی چقدر است؟
هزینه اوزون تراپی بسته به تعداد جلسات و شرایط بیمار متغیر است.
2.مدت زمان اثر اوزون درمانی چقدر است؟
معمولا بعد از جلسه 3 یا 4 بیمار شروع به مشاهده اثرات مثبت درمانی خواهد شد.
3.عوارض اوزون تراپی چیست؟
اوزون تراپی یک روش درمانی کم تهاجمی است و محبوبیت این روش به دلیل بی عارضه بودن آن است.
4.آیا اوزون باعث ساخت غضروف می شود؟
گاز اوزون منجر به ترمیم غضروف ها می شود.
منابع:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7540152/
https://www.alternativedisctherapy.com/2021/06/04/why-ozone-injections-for-knee-arthritis/
https://caringmedical.com/prolotherapy-news/prolozone/
https://www.medicinenet.com/can_ozone_therapy_be_harmful/article.htm
