زانو درد بارداری و بررسی مهم ترین علل آن

بسیاری از خانم های باردار با زانو درد و سایر انواع دردهای اسکلتی دست به گریبان هستند. اما چرا؟ بدن در دوران حاملگی دستخوش تغییرات متعددی از جمله تغییر در هورمون ها، وزن بدن، میزان فعالیت و نیازهای بدن به ویتامین و مواد معدنی می شود. این تغییرات در برخی موارد با بروز انواع دردهای اسکلتی از جمله زانو درد در ارتباط است. به عنوان مثال افزایش هورمون ریلکسن، افزایش وزن، کاهش فعالیت های بدن، کمبود کلسیم و تغییرات این چنینی می تواند شرایط را برای ایجاد زانو درد در خانم های باردار ایجاد کند. اما این نوع از زانو درد تا چه حد می تواند جدی باشد؟

چرا در بارداری زانو درد می‌گیرم؟

زانو درد در دوران بارداری، امری رایج است. از عوارض شایع بارداری است که بسیاری از مادرها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. اما در هر فرد دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد. برخی از علت‌های شکل‌گیری این مشکل، به شرح زیر هستند.

تغییرات هورمونی

در زمان بارداری هورمون ریلکسین در بدن افزایش پیدا می کند. این هورمون که توسط تخمدان و جفت تولید می شود باعث می شود ماهیچه ها، مفاصل و رباط ها به خصوص در لگن شل شود تا بدن توانایی کشش مورد نیاز حین بارداری را داشته باشد. در سه ماهه اول بارداری بدن بیشترین میزان ریلاکسین را خواهد داشت تا از انقباض داخل رحم و زایمان زودرس جلوگیری شود. ریلاکسین در اواخر بارداری سبب پاره شدن غشای جنین و نرم شدن دهانه رحم می شود.می‌تواند باعث متخلخل شدن بافت‌های مفصل و کاهش پایداری آن‌ها می‌شود. در نتیجه این امر به احساس درد و ناراحتی در زانو در بارداری می‌انجامد. تغییرات هورمونی، موارد نگران‌کننده‌ای نیستند و از بابت آن لازم نیست ناراحت باشید. فقط لازم است که تحت نظر پزشک باشید.

افزایش وزن

همان‌طور که در حالت عادی، افزایش وزن برای زانو مشکل ایجاد می‌کند، در بارداری نیز بی‌تاثیر نخواهد بود. بالا رفتن تدریجی وزن با افزایش فشار روی زانوها همراه است. تحمل فشار بیش از حد توان این مفصل، موجب درد و التهاب آن می‌شود. درست است که زانو مفصل مقاومی است، اما در هر صورت میزان توان آن حد مشخصی دارد.

این مشکل در مادرانی که کنترل وزنشان را از دست داده‌اند، به وفور مشاهده می‌شود. افزایش سایز شکم و چاقی در این ناحیه، امری عادی و ناگزیر است. اما مادران می‌توانند با کنترل تغذیه و داشتن رژیم غذایی مناسب تحت نظر پزشک، اضافه کردن وزن در دیگر نواحی بدن را کنترل کنند. ممکن که شما به عنوان یک مادر وزن بالایی هم نداشته باشید، اما وزن کم یکه در بارداری به شما اضافه شده است، برای زانوها مشکل ایجاد کرده باشد.

بیشتر بخوانید: آرتروز زانو در زنان

کمبود کلسیم

کلسیم، یک ماده مغذی حیاتی برای هر انسانی است. در دوره بارداری ممکن است سطح این ماده در بدن به طرز چشم‌گیری کاهش پیدا کند. چراکه در این بارداری، مقدار کلسیمی که مادر به آن احتیاج دارد، بیشتر می‌شود. در زمان بارداری در واقع مادر باید تغذیه مورد نیاز فرزند را نیز به بدنش برساند. کلسیم، ماده‌ای حیاتی برای سلامت استخوان‌ها و مفاصل است. کمبود آن در مادران باردار، می‌تواند به طور مستقیم روی زانوی آن‌ها تاثیر بگذارد. در واقع گاهی این کمبود کلسیم است که خودش را به شکل زانو درد در دوره بارداری نشان می‌دهد. با این حال کمبود کلسیم پس از زایمان و شیردهی به تدریج به وضعیت طبیعی خود بازمی گردد.

سابقه آسیب دیدگی زانو

اگر پیش از بارداری خود، زانوی شما مشکلی داشته است، در دوران بارداری می‌تواند مجدد خودش را نشان دهد. برای مثال اگر رباط شما مشکلی داشته است که آن را درمان کردید، این مشکل در دوره بارداری می‌تواند مجدد آغاز شود. در واقع ضعف‌های قبلی بدن، در این دوران ممکن است مجدد خود را نمایان کنند. در صورت شدت گرفتن این عارضه، به طور حتم باید به پزشک مراجعه کنید. چرا که ممکن است عوارض ناشی از آن تا مدت‌ها بعد روی بدن شما بماند. اما در اکثر موارد این ناراحتی‌ها، پس از بارداری حل می‌شوند.

انجام فعالیت‌های نامناسب

اجام دادن فعایلت‌های نامناسب، مانند زیاد ایستادن، راه رفتن بیش از حد، بد نشستن و… می‌توانند دلایل اصلی این موضوع باشند. گاهی ممکن است هنگام ورزش کردن برای ترس آسیب رساندن به جنین، حرکت را اشتباه انجام دهید. در نهایت این امر نیز باعث آسیب زانو می‌شود. در کل، تغییرات هورمونی، افزایش وزن، کمبود کلسیم، آسیب قبلی و فعالیت‌های نامناسب می‌توانند از عوامل زانو درد بارداری باشند. برای پیشگیری از این مشکلات، باید به تغذیه و انجام ورزش‌های مناسب توجه داشته باشید.

درمان زانو درد بارداری

بارداری و زانو درد می‌نند در تمام طول این این دوران با شما همراه باشند. درد و التهاب زانو باعث ضعف و ناراحتی مادران در دوران بارداری است. اما همواره راه‌حا‌ها و درمان‌هایی برای آن وجود دارد. در این بخش، راه‌های درمانی مناسب برای این مشکل به شما ارائه داده‌ایم.

ورزش برای زانو درد

انجام دادن ورزش‌های تقویت عضلات زیر نظر پزشک، می‌تواند باعث تسکین درد مفصل زانو شوند. لازم است که این نرمش‌ها را تحت نظر پزشک انجام دهید. نرمش‌های مخصوص هر فرد برای درمان زانو درد بارداری با دیگری متفاوت است. به دلیل تفاوت بدن‌ها با یکدیگر و یکسان نبودن علت درد، نمی‌توان برای هر شخصی از یک نوع ورزش استفاده کرد. اما به طور کلی انجام ورزش‌های اصلاحی و تقویتی، برای آرام کردن این عارضه در مادران بسیار تاثیرگذار است.

بیشتر بخوانید: سیاتیک بارداری

بیشتر بخوانید: ورزش زانو درد

استراحت کردن

گاهی برای حل این مشکل کافی است استراحت کنید. بسیاری از مادران به علت فعال بودن در زمان غیر بارداری خود، همان روند را در بارداری خود در پیش می‌گیرند. در صورتی که در بارداری بدون مادر به استراحت بیشتری احتیاج دارد.

در دوره بارداری باید فعالیت‌های خود را کمتر و سبک‌تر کنید. به طور حتم لازم است که از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید. بسیاری از فعالیت‌هایی که پیش‌تر انجام می‌دادید را در بارداری باید کنار بگذارید. در واقع در این دوران، حجم و تنوع کارهایی که انجام می‌دهید باید کمتر باشد.

ماساژ زانو

برای آرام کردن درد زانو در بارداری خود، ماساژ با روغن‌هایی با خواص ضدالتهابی، می‌تواند راهکاری عالی باشد. ماساژ دادن منظم زانوها می‌تواند برای تسکین درد آن‌ها بسیار موثر واقع شود. برای انجام ماساژ لازم است که روغن مخصوص را در دست خود گرم کنید و سپس روی زانو زده و ماساژ دهید. لازم نیست که این ماساژ شکل خاصی داشته باشد. فقط باید به آرامی انجام شود تا به مفصل آسیبی وارد نشود.

تغذیه زانو درد

برخی از افراد با خوردن خوراکی‌های خاصی مانند سرکه، ترشی، کافئین یا… در دوره بارداری خود دچار دردهای مفصلی می‌شوند. لازم است که از مصرف دسته خاصی از خوراکی‌ها در بارداری خود پرهیز کنید. داشتن یک رژیم غذایی سالم در دوران بارداری زیر نظر پزشک، می‌تواند برای درمان دردهای مفصلی عالی باشد. این امر نه تنها موجب سلامت تمام استخوان‌ها شده، بلکه دردهایی مانند درد زانو را نیز تسکین می‌دهد.

بیشتر بخوانید: تغذیه زانو درد

استفاده از مکمل‌های غضروف ساز

استفاده از مکمل‌ها نقش اساسی در درمان زانو درد بارداری دارند. مادران به طور معمول در این دوره دچار کمبود ویتامین‌های مختلف می‌شوند. بنابراین مصرف مکمل‌ها می‌تواند برای این مشکل بسیار تاثیرگذار باشد. استفاده از هر مکملی در دوره بارداری لازم است که با توصیه پزشک و زیر نظر او انجام گیرد. به هیچ عنوان بدون مشورت پزشک نباید از هیچ مکملی استفاده کنید.

برای زانو درد بارداری، چه زمان به پزشک مراجعه کنم؟

تحت نظر پزشک بودن در دوره بارداری، به طور کلی لازم است. مراجعه به پزشکی خاص برای زانو درد شاید لازم نباشد. اگر درد زانوی شما سطحی و قابل تحمل است می‌توان آن را به طور صرف از عوارض این دوره دانست. اما در صورت داشتن علائم پایین، لازم است نزد پزشک متخصص بروید:

• درد زانوی شما بیشتر و بیشتر می‌شود.
• فعالیت‌های عادی و روزانه خود را نمی‌توانید انجام دهید.
• زانو درد موجب پدیدار شدن علائم دیگری در بدن شما بشود.
• درمان‌های خانگی هیچ تاثیری روی آن نداشته باشند.
• تورم شدید، کبودی و نشانه‌های این چنینی روی زانوی خود مشاهده کنید.

در صورتی که نشانه‌های بالا را داشتید، باید سریع به پزشک متخصص مراجعه کنید. درمان نکردن این مشکل، ‌می‌تواند موجب بروز مشکلات جدی‌تر شود.

نتیجه‌گیری

در این مطلب به بارداری و زانو درد پرداختیم. در این دوران دردهای مفصلی از جمله زانو، امری شایع است و نباید برای شما نگران‌کننده باشد. با رعایت یکسری از مسائل و در پیش گرفتن راه‌های درمانی مناسب می‌توانید این دوران را به راحتی پشت سر بگذارید. در صورت جدی شدن و شدت گرفتن درد باید به فکر درمان جدی آن باشید. اگر این موضوع شدید و طولانی شود و آن را درمان نکنید، می‌تواند در آینده مشکلات فراوانی برای شما به وجود آورد.