آرتروز زانو یکی از شایع ترین بیماری ها در افراد بالای 50 سال است. این بیماری در زنان بیش از مردان مشاهده می شود که علت آن هم به دلیل هورمونها و هم شرایط اسکلتی عضلانی خاص زنان است. علائم آرتروز زانو در زنان شامل زانو درد، سردی و خشکی زانو، صدا دادن زانو، حساسیت به لمس و دفورمه شدن زانو است. این علائم به تدریج در فرد ظاهر می شود و می تواند سایر مفاصل مهم بدن از جمله لگن، ستون فقرات و انگشتان دست را نیز شامل شود.
تحقیقات اخیر نشان می دهد بین یائسگی و تغییرات هورمونی و خلقی پس از آن با آرتروز زانو در زنان ارتباطات معناداری وجود دارد. حداقل 500 میلیون نفر در سراسر جهان به آرتروز مبتلا هستند. این میزان چیزی حدود 7 درصد از جمعیت جهان را تشکیل می دهد. اما نشانه های آرتروز در زنان کدامند؟ در ادامه این مطلب از طب لاین شاپ به بررسی این موضوع می پردازیم.
علائم آرتروز زانو در زنان چیست؟
علائم آرتروز زانو شامل درد مفصل زانو، تورم و سفتی است. گاهی اوقات این موارد منجر به کاهش فعالیت و ضعف عضلانی می‌شود. ضعیف شدن عضلات می‌تواند منجر به بی‌ثباتی و کاهش توانایی کنترل زانو شود. تحلیل و فرسایش بافت غضروف باعث ایجاد درد و التهاب در زانو می شود. مهم ترین علائم ابتلا به آرتروز زانو شامل موارد زیر است:
- زانو دردی که با استراحت خوب شود و با فعالیت عود کند
- خشکی در مفصل آسیب دیده بویژه پس از استراحت
- انعطاف پذیر شدن زانو در انتهای روز با افزایش حرکت مفصل
- تورم اطراف مفصل زانو
- سرد شدن زانو
- حساسیت به لمس در بخش هایی از زانو
- صدا دادن زانو
- بزرگتر شدن مفصل زانو
- کاهش دامنه حرکت زانو
- ضعف و ناتوانی در عضلات اطراف زانو
- مشکل در هنگام بلند شدن از صندلی
بیشتر بخوانید: درمان قطعی آرتروز زانو
درخواست مشاوره رایگان
زانو درد؛ اولین علامت آرتروز زانو در زنان
اگر زانو دردی دارید که به مدت 6 ماه به صورت منقطع ایجاد ناراحتی کرده است و مانع انجام فعالیت روزانه مانند راه رفتن طولانی، بالا و پایین رفتن از پله، نشستن طولانی در ماشین و به طور کلی فعالیت هایی که نیاز به خم شدن زانو دارد آزار دهنده شده است.
در مراحل اولیه بیماری انجام این فعالیت ها باعث ایجاد درد کوتاه مدت می شود. اما با پیشرفت بیماری طول مدت درد افزایش می یابد و به حدی می رسد که با وجود عدم ایجاد فشار بر زانو باز هم درد پابرجا می ماند. در واقع در آرتروز پیشرفته زانو در زنان درد مداوم و پیوسته خواهد شد.
در هنگامی که به زانو فشار وارد شود زانو درد شدیدتر نیز خواهد شد درد زانو معمولا به صورت درد بغل زانو و بویژه در بخش داخلی زانو احساس می شود. بنابراین بهتر است مواردی مانند راه رفتن در مسافت‌های طولانی، نشستن روی پاهای ضربدری، بالا رفتن و پایین رفتن از پله ها، پیاده روی، نشستن طولانی مدت در ماشین را انجام ندهید زیرا درد زانوی شما را بیشتر می‌کند.
سفتی و خشکی زانو؛ ارتباط سفتی زانو صبحگاهی با آرتروز زانو
بیماران مبتلا به آرتروز زانو هر روز صبح هنگام بیدار شدن از خواب سفتی در زانو احساس خواهند کرد. احساس سفتی و خشکی زانو به حدی است که بیمار ممکن است برای 30 دقیقه در حرکت دادن زانو دچار مشکل شود. ایجاد احساس سفتی در زانو پس از هر بار استراحت کردن بوجود خواهد آمد و می توان گفت خشکی زانو از مهم ترین علائم آرتروز زانو در زنان است.
صدا دادن زانو؛ نشانه ابتلا زنان به آرتروز
مشکل صدا دادن زانو که بسیاری از افراد آن را ناشی از خستگی دانسته و آن را عارضه جدی تلقی نمی کنند می تواند یکی از علائم آرتروز زانو در زنان و مردان باشد. افرادیکه به آرتروز مبتلا هستند پس از حرکت دادن بدن صدایی را از بین مفاصل خواهند شنید. صدا دادن زانو در مبتلایان به آرتروز با درد همراه است و به خروج گاز بین مفاصل ارتباطی ندارد.
حساسیت به لمس؛ زانوی درناک از نشانه های آرتروز در زنان
افرادیکه به آرتروز زانو مبتلا می شوند با لمس کردن زانو دچار درد شدید می شوند. درواقع می توان گفت حساسیت به لمس می تواند یکی از نشانه های آرتروز زانو در زنان باشد. با این حال حساسیت به لمس می تواند ناشی از سایر آسیب ها به زانو مثل پارگی رباط صلیبی و موارد دیگر باشد. برای آشنایی با علائم پارگی رباط صلیبی کلیک کنید.
تغییر شکل زانو؛ دفورمه شدن زانو در زنان
یکی دیگر از نشانه‌های این مشکل، بزرگ شدن غیر معمول زانو است. ظاهر زانو می تواند با پیشرفت آسیب تغییر کند. در دراز مدت، التهاب مداوم می تواند منجر به آسیب دائمی به غضروف و تاندون ها شود. این می تواند شکل و ظاهر زانو را تحت تاثیر قرار دهد.
با استئوآرتریت، ماهیچه های اطراف زانو ضعیف می شوند و در نتیجه ظاهری فرورفته ایجاد می کنند. زانوها می توانند شروع به حرکت به سمت یکدیگر یا خم شدن به سمت بیرون کنند. تغییر شکل زانو می تواند خفیف و یا شدید باشد.
التهاب زانو؛ التهاب مفصل زانو در زنان و ارتباط آن با آرتروز
التهاب زانو همراه با احساس داغ شدن زانو یکی از نشانه های مهم آرتروز است. بروز این علامت نشان دهنده این است که بیماری از مرحله اولیه عبور کرده و وارد فاز متوسط آرتروز شده است. افرادیکه با التهاب زانو مبتلا هستند برای جلوگیری از پیشرفت آرتروز حتما باید تحت درمان قرار بگیرند.
قفل شدن زانو؛ بی ثباتی زانو از نشانه های آرتروز زانو در زنان
در طول زمان آسیب به مفصل زانو باعث می شود که زانو دچار بی ثباتی شود. این وضعیت باعث ایجاد عارضه تق تق زانو و خالی شدن زانو می شود. البته قفل شدن زانو می تواند نشانه پارگی مینیسک زانو باشد. اگر شک دارید که به پارگی مینیسک مبتلا شده اید مطلب تست پارگی مینیسک زانو را نیز مطالعه کنید.
کاهش دامنه حرکت و ارتباط آن با آرتروز زنان
تغییرات استخوانی و غضروفی که با استئوآرتریت زانو یا پس از آسیب دیدگی زانو رخ می دهد، می تواند حرکت صاف مفاصل زانو را سخت کند. حرکت دادن زانو برای راه رفتن، ایستادن و انجام سایر حرکات روزمره با دشواری همراه است.
فردی که مبتلا به آرتروز زانو شده است با سرمای هوا شدت بیشتری در درد احساس خواهد کرد. همچنین استرس یا فعالیت ورزشی شدید بسته به شدت پیشرفت بیماری می تواند باعث شود فرد درد شدیدی را حتی پس از چند روز احساس کند. همچنین احساس خستگی شدید و کاهش توانایی فرد از دیگر نشانه های ابتلا فرد به آرتروز است.
ارتباط یائسگی زودرس و آرتروز زانو در زنان
یائسگی به معنای کاهش تولید هورمون استروژن که در تولید مثل زنان نقش کلیدی دارد. پس از یائسگی به دلیل عدم تعادل هورمونی تراکم استخوانها کاهش می یابد و فرد را در معرض پوکی استخوان قرار می دهد. متاسفانه تحقیقات اخیر همچنین نشان می دهد تغییرات هورمونی ناشی از کاهش استروژن در بدن زنان پس از یائسگی بر بافت مفصلی نیز تاثیر گذاشته و احتمال ابتلا به آرتروز را در فرد افزایش می دهد. در این بین یائسگی زودرس می تواند شانس تحلیل بافت مفصلی در فرد را افزایش دهد.
علت آرتروز زانو در زنان چیست؟
تشخیص علائم آرتروز زانو
پزشک متخصص برای اطمینان از اینکه فرد به آرتروز مبتلا شده است ممکن است از ترکیبی از روشهای زیر و یا یکی از آنها استفاده کند:
- تصویربرداری ایکس ری: در تصویربرداری اشعه ایکس فاصله بین مفصل زانو مشخص می شود. اگر در اثر آرتروز زانو غضروف دچار فرسایش شده باشد در تصویربرداری میزان تحلیل بافت مشخص خواهد شد. همچنین در این نوع از تصویربرداری بزرگ شدن استخوان توبرکل تیبیا (برجستگی استخوان درشت نی) قابل شناسایی است. البته تصویربرداری ام ار ای تصویر واضح تری از وضعیت استخوان ها، بافت و رباط های زانو در اختیار پزشک ارتوپد قرار خواهد داد.
- آزمایش خون: آزمایش خون در تشخیص علت بیماری های زمینه ای که سبب آسیب به غضروف زانو می شود تجویز می شود. به عنوان مثال آرتریت روماتوئید که یک بیماری مفصلی خودایمن است را می توان از طریق آزمایش خون تشخیص داد.
- تشخیص بالینی: پزشک با بررسی و معاینه زانو می تواند میزان آسیب دیدگی مفصل زانو را تا حدی تشخیص دهد و برای اطمینان آزمایش و تست های ضروری را در مرحله بعد تجویز کند.
- نمونه گیری از مایع مفصلی: زشک ممکن است برای اطمینان از اینکه التهاب و درد در زانو نتیجه عارضه دیگر مثل نقرس و یا عفونت مایع سینوویال نیست از مایع مفصلی نمونه بردارری کند.
پیشگیری از ابتلا به آرتروز زانو در زنان
برخی از عوامل خطر ابتلا به آرتروز، مانند ژنتیک، غیر قابل تغییر هستند. با این حال، اقداماتی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به آرتروز زانو زودرس انجام دهید. به‌عنوان مثال، در اینجا چند راه برای به حداقل رساندن خطر ابتلا به علائم آرتروز زانو در زنان و جلوگیری از آن آورده شده است:
- از آسیب‌های مفصلی خودداری کنید: این مسئله ممکن است همیشه امکان‌پذیر نباشد اما انجام اقداماتی برای محافظت از مفاصل ممکن است خطر ابتلا به علائم آرتروز زانو را کاهش دهد. به‌عنوان مثال، اگر ورزش می‌کنید، تجهیزات مناسب را به درستی بپوشید. اگر آسیب دیدید از مفاصل خود مراقبت کنید تا از بدتر شدن آسیب مفاصل جلوگیری کنید.
- به طور منظم ورزش کنید: توصیه می‌شود که به طور متوسط به مدت 150 دقیقه در هفته (به عنوان مثال، 30 دقیقه در روز، پنج روز در هفته) ورزش کنید. فعالیت بدنی به چابکی مفاصل، تثبیت لگن و زانوها و تقویت عضلات و کاهش علائم آرتروز زانو کمک می‌کند. در این مطلب با انواع ورزش آرتروز زانو آشنا شوید.
- حفظ وزن بدن سالم: کاهش وزن اضافی به کاهش فشار مفاصل کمک می‌کند و ممکن است التهاب و علائم آرتروز زانو را کاهش دهد. اضافه وزن به باسن و زانوهای شما فشار می‌افزاید. بافت چربی همچنین تعداد سیتوکین‌ها یا پروتئین‌هایی که التهاب ایجاد می‌کنند را در بدن شما افزایش می‌دهد. سیتوکین‌ها ممکن است غضروف را تحت تاثیر قرار دهند و خطر آسیب بافتی در مفاصل شما را بیشتر کنند.
- قند خون خود را مدیریت کنید: قند خون بالا کنترل نشده ممکن است باعث افزایش التهاب و تعداد مولکول‌هایی شود که باعث سفتی مفاصل می‌شوند.
درمان غیر جراحی آرتروز زانو
همیشه باید قبل از برنامه‌ریزی جراحی ببینید که آیا درمان‌های غیر جراحی برای کاهش درد موثر هستند یا خیر. گاهی اوقات اجتناب از برخی فعالیت‌ها، فعال بودن یا استفاده از وسایل کمکی می‌تواند به محدود کردن اختلالات روزانه ناشی از درد کمک کند.
- به زمانی که درد شما تشدید می‌شود یا زانوهایتان احساس تورم بیشتری می‌کنند توجه کنید تا ببینید آیا ارتباطی بین درد و فعالیت‌های خاص وجود دارد یا خیر. ممکن است بعد از سواری طولانی با ماشین متوجه سفتی یا درد شوید.
- سعی کنید در صورت امکان از این فعالیت‌ها اجتناب کنید یا تغییراتی را برای کاهش فشاری که به زانوهای خود وارد می‌کنید انجام دهید. برای مثال، اگر به یک سفر جاده‌ای می‌روید، هر چند وقت یک‌بار بایستید و حرکات کششی انجام دهید.
- ورزش می‌تواند به کاهش درد، علائم آرتروز زانو و حفظ قدرت مفاصل شما کمک کند. هنگامی‌که ورزش می‌کنید، از فعالیت‌های سنگین که برای زانوها سخت هستند، مانند دویدن یا تنیس، اجتناب کنید. در عوض، ورزش‌های کم‌ضرر مانند شنا یا دوچرخه‌سواری را امتحان کنید. شما همچنین می‌توانید با یک فیزیوتراپ روی تمرینات خاصی که زانوی آسیب دیده شما را هدف قرار می‌دهد کار کنید.
- عصا یا زانوبند نیز ممکن است هنگام حرکت برای تقسیم وزن شما روی زانوی مبتلا به آرتروز مفید باشد. اگر در حال استراحت هستید، برای تسکین بیشتر درد و علائم آرتروز زانو، کیسه آب گرم یا یخ را روی زانوی خود قرار دهید.
داروهایی برای تسکین درد و علائم آرتروز زانو
داروهای زیادی وجود دارند که می‌توانند به کاهش درد مفاصل ناشی از آرتریت و علائم آرتروز زانو در زنان کمک کنند. همیشه قبل از مصرف هر داروی جدیدی با پزشک خود صحبت کنید، زیرا ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند یا با داروهای دیگری که مصرف می‌کنید تداخل داشته باشد. پزشک شما همچنین ممکن است یک گزینه یا دوز جایگزین را توصیه کند زیرا واکنش افراد مختلف به داروها متفاوت است.
مسکن‌های بدون نسخه، غیر مخدر و داروهای ضد التهاب معمولاً اولین پیشنهادات جهت کاهش علائم آرتروز زانو هستند. داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی یا NSAIDs نیز یک گزینه هستند. این داروها شامل ایبوپروفن و ناپروکسن هستند و بدون نسخه و با نسخه در دسترس هستند.
افراد مبتلا به بیماری‌های خاص باید در مصرف NSAIDها احتیاط کنند یا به‌طور کامل از آنها اجتناب کنند. استامینوفن یکی دیگر از داروهایی است که می‌تواند درد را تسکین دهد، به ویژه برای کسانی که نمی‌توانند NSAIDهای سنتی مصرف کنند.
جراحی تعویض مفصل زانو جهت درمان علائم آرتروز زانو در زنان
گاه گزینه‌های غیر جراحی ممکن است کارساز نباشند یا ممکن است با بدتر شدن آرتریت شما در طول زمان، کار خود را متوقف کنند. اگر متوجه شدید که درد و علائم آرتروز زانو علیرغم تغییر در شیوه زندگی شما افزایش یافته است، ممکن است زمان آن فرا رسیده باشد که با پزشک خود در مورد جراحی تعویض مفصل زانو صحبت کنید.
هدف از جراحی تعویض کامل زانو بازگرداندن استقلال و کاهش درد و علائم آرتروز زانو است. همانطور که معمولاً تصور می‌شود خود زانو عملاً تعویض نمی‌شود. در عوض، یک ایمپلنت فلزی در انتهای استخوان ران و درشت نی قرار می‌گیرد. یک فاصله‌دهنده پلاستیکی صاف بین اجزا قرار می‌گیرد تا مانند غضروف‌های قبلی عمل کند. این وسیله، یک بالشتک جدید و صاف برای عملکرد مفصل ایجاد می‌کند و ممکن است درد را کاهش داده یا از بین ببرد.
جمع‌بندی
علائم آرتروز زانو در زنان متفاوت است. در این مقاله به بررسی آنها پرداختیم. به‌طور کلی، در فرد مبتلا به آرتروز زانو، سطوح نرمال و صاف مفصل زبر می‌شود و ممکن است باعث افزایش درد، سفتی و محدودیت حرکت شود.
اگرچه در افراد مسن بیشتر شایع است اما بیماران جوانتر ممکن است به آرتریت پس از سانحه مبتلا شوند. این نوعی استئوآرتریت زودرس است که در نتیجه آسیب به رباط‌ها، غضروف یا استخوان در داخل یا اطراف مفصل ایجاد شود. این مسئله باعث بی‌ثباتی می‌شود که در نتیجه فرسودگی سطوح غضروف را افزایش می‌دهد.
آرتروز زانو علائم مختلفی دارد همچنین دارای روشهای درمانی مختلفی است. روشهای غیر جراحی، دارو و در نهایت جراحی از روشهای درمانی آرتروز است که در این مقاله به آنها اشاره کردیم.
سوالات متداول در مورد آرتروز زانو
1.علائم آرتروز زانو در زنان چیست؟
زانو درد-خشکی زانو-سفتی زانو-تق تق زانو-تورم زانو-تغییرشکل زانو-حساسیت به لمس-قفل شدن زانو-کاهش دامنه حرکت
2.آیا یائسگی احتمال آرتروز زانو را افزایش می دهد؟
بله-در دوران یائسگی با کاهش تولید هورمون استروژن در بدن بافت استخوانی و همچنین بافت مفصلی دچار تحلیل می شود.
منابع: