کمر درد یکی از دردهای شایع محسوب میشود که حدود 30 درصد از کل مراجعات به پزشکان را تشکیل میدهد. کمر درد اغلب افراد را فارغ از سن و جنسیت حداقل یک بار در طول زندگی به آن مبتلا میکند. منشا کمر درد میتواند رگ سیاتیک، دیسک کمر، عضلات کمر و لیگمانها باشد. همچنین علت کمر درد در افراد مختلف به مشکلات مختلفی مربوط میشود؛ مثلا کمر درد در زنان، مردان و نوجوانان با علل مختلفی ایجاد میشود. از این رو درمان کمر درد که شامل درمان خانگی کمر درد، فیزیوتراپی، قرص کمر درد، ورزش و جراحی کمر است در آنها به شکل متفاوتی انجام میشود.
کمر درد؛ کمر درد حاد و مزمن
دردی که در بخش پایینی کمر به اشکال مختلف بروز پیدا میکند کمر درد است. کمر درد میتواند حاد باشد یعنی طی چند روز ایجاد شده و پس از آن بدون هیچ دخالت دارویی از بین برود و یا مزمن باشد یعنی سالها ادامه یافته و محدودیتهایی برای فرد ایجاد کند. کمردرد معمولاً از فشار، تنش یا آسیب ناشی می شود.
کمر درد می تواند در نواحی مختلفی از کمر ایجاد شود؛ درواقع بسته به اینکه درد کمر در کدام قسمت کمر احساس شود و سپس این درد به کجا انتشار یابد میتواند پزشک را در تشخیص علت بوجود آورنده آن راهنمایی کند. شایع ترین درد در نواحی زیر در کمر اتفاق میافتد:
- درد کمر سمت چپ
- درد کمر سمت راست
- درد پایین کمر
- درد در ناحیه گودی کمر
- درد هنگام خم و راست شدن
علائم کمر درد؛ بی حسی، گزگز و تورم
علائم کمر درد فقط شامل درد در ناحیه کمر نیست؛ درواقع آسیبها و تغییراتی که در قسمت ستون فقرات، دیسکها و ساختار مهرهها در کمر ایجاد میشود به این دلیل که در نزدیکی عصب نخاعی قرار دارند ممکن است به شکلهای مختلف در بدن تظاهر کند. از مهمترین علائم کمر درد عبارتند از:
- کاهش وزن
- تب
- تورم در ناحیه کمر
- درد کمری که با استراحت رفع نشود
- پا درد
- دردی که تا بالای زانو ادامه یابد
- تیر کشیدن کمر
- اختلال در عملکرد مثانه
- اختلال در عملکرد روده
- بی حسی در ناحیه نشیمنگاه
رایجترین علت کمر درد کدامند؟
ستون مهره یا ستون فقرات از 33 مهره تشکیل شده است که توسط دیسک های اسفنجی از هم جدا شده اند. دیسکها بالشتکهای نرمی هستند که مثل ضربهگیر تنش وارد بر مهرهها را دریافت کرده و مانع از انتقال آن به مهرهها میشوند. کانال نخاعی در فضای بین مهرههای کمر عبور می کند که شامل نخاع و عصبهای نخاعی است.
این اجزا در کنار عضلات، تاندونها، دیسکها و رباطها امکان حرکت در جهات مختلف را فرآهم میکنند. حال اگر هر یک از اجزا دچار اختلال در عملکرد شود درد کمر و کاهش دامنه حرکت اتفاق میافتد. اصلیترین علل کمر درد شامل:
- دیسک کمر: دیسک کمر که شامل بخش ژلاتینی مانند است که درون محفظهای با دیواره سخت محافظت میشود موجب حرکت مهرهها در جهات مختلف میشود. اگر بر اثر ضربه مایع ژلاتینی از محفظه خود به دیواره فشار وارد کند یا باعث پارگی دیواره شود به عصب های اطراف فشار وارد میکند و باعث کمر درد میشود.
- سیاتیک: پارگی دیسک کمر در اغلب موارد باعث ایجاد فشار بر عصب سیاتیک که در ناحیه کمر، باسن و پشت زانوها قرار دارد میشود و درد و اسپاسم شدیدی در مسیر عصب سیاتیک ایجاد میکند. برای آشنایی بیشتر با کمر درد سیاتیک حتما این مطلب را نیز مطالعه کنید.
- آرتریت: آرتریت روماتوئید اختلالی خودایمنی است که طی آن بدن به پوشش مفاصل حمله میکند. مفاصل درگیر در این بیماری اغلب مفاصل دست و پا و گردن است اما در برخی موارد آرتریت روماتوئید کمر درد ایجاد می کند.
- پوکی استخوان: وقتی استخوانهای ستون فقرات تحت تأثیر پوکی استخوان قرار بگیرد شکننده شده و با انجام فعالیتهای روزمره دچار شکستگی میشوند. با شکستگی استخوانهای ستون فقرات علاوه بر درد ناشی از شکستگی عصبهای درون ستون فقرات فشرده شده و درد در سایر نواحی کمر انتشار مییابد.
- مشکلات کلیوی: بدلیل محل قرارگیری کلیهها ممکن است مشکلات کلیوی مثل خونریزی، وجود سنگ و یا تومور در کمر نیز احساس شود.
- سرطان ستون فقرات: رشد تومور در ناحیه ستون فقرات ممکن است به علت فشار بر اعصاب محیطی و یا ایجاد بی ثباتی در ستون فقرات منجر به کمر درد شود.
- عفونت: عفونت سایر قسمتهی بدن میتواند از طریق خون به ناحیه ستون فقرات منتقل شده و سبب ایجاد عفونت و درد شدید در این ناحیه شود. عفونت ستون فقرات خطرناک است و باید سریعاً درمان شود.
- تنگی کانال نخاعی: اگر فضای کانال نخاعی همزمان با افزایش سن و یا مشکلات ساختاری در این ناحیه کوچک شود و به ناحیهای که نخاع و عصبهای نخاعی در آن قرار دارند فشار وارد کند عصب فشرده شده و منجر به ایجاد کمردرد شدیدی میشود. در این مطلب بیشتر در مورد تنگی کانال نخاعی بخوانید.
- سندورم دم اسبی: به دستهای از اعصاب که به بخش انتهایی نخاع متصل هستند دم اسب گفته میشود. فشردگی یا آسیب به این اعصاب که اغلب ناشی از دیسک کمر و عفونت استخوانی ایجاد میشود.
سندورم پیریفورمیس: سندروم پیریفورمیس به عارضه ای گفته می شود که طی آن عضله گلابی شکلی که در انتهای ستون فقرات قرار گرفته و به صورت اریب از ران می گذرد در اثر التهاب به عصب سیاتیک فشار وارد می کند. طی این عارضه بیمار شرایطی مشابه با سیاتیک تجربه خواهد کرد.
- زونا: زونا که یک بیماری ویروسی عفونی و در اثر فعالیت مجدد ویروس آبله مرغان ایجاد میشود دردهای کمر شدیدی ایجاد میکند. علت کمر درد ویروس زونا ناشی از حمله ویروسها به اعصاب کانال نخاعی است.
- کمر درد ناشی از وضعیت بد نشستن: قوز کردن در هنگام نشستن به خصوص در هنگام کار با کامپیوتر در طولانی مدت باعث بروز انواع مشکلات در ستون فقرات و درنتیجه کمر درد میشود.
- کمردرد ناشی از افسردگی: بیماری افسردگی هم از طریق تاثیر بر گیرندههای عصبی و هم از طریق کاهش فعالیتهای فرد زمینهساز کمر درد میشود. در این مطلب بیشتر در مورد کمر درد عصبی بخوانید.
- آرتروز کمر: آرتروز کمر ناشی از سائیدگی مهره ها روی هم و ایجاد زائده های استخوانی ایجاد می شود. درنتیجه درد، التهاب و ناراحتی شدیدی برای فرد ایجاد می کند.
- سرخوردگی مهره (اسپوندیلولیستزیس): سر خوردگی مهره وضعیتی است که طی آن مهره کمری بر روی مهره دیگر به سمت جلو و یا عقب می لغزد. نتیجه لغزش مهره فشار بر عصب ها، لیگمانها و مفاصل اطراف آن است. این بیماری ممکن است با علائمی مشابه با سیاتیک بروز پیدا کند.
کمر درد ناشی از افسردگی میتواند در هرسنی بروز پیدا کند. اما این نوع از کمر درد اغلب در میان جوانان به دلیل فشارهای عصبی رایج تر است.
بیشتر بخوانید: کمر درد سرماخوردگی
درمان کمر درد؛ از روشهای خانگی تا عمل جراحی
اغلب کمر دردها به خصوص انواعی که در جوانان شایع است با استراحت و بدون درمانهای دارویی ظرف یک ماه بهبود مییابند. به طور کلی هنگام بروز کمر درد خفیف استفاده از درمان خانگی کمر درد که اغلب شامل موارد زیر است توصیه میشود:
درمان خانگی کمر درد با تکنیک رایس (RICE)
کمر درد در مراحل ابتدایی را میتوان با استراحت و درمانهای خانگی بهبود بخشید. درواقع درمانهای خانگی جزء اولین درمانهایی است که اغلب افراد آن را امتحان میکنند. کمپرس آب سرد، استراحت و یا شاید گرم نگه داشتن ناحیه در برخی موارد که کمر درد ناشی از اسپاسم عضلانی باشد کارساز است. موارد زیر 4 درمان ساده تکنیک رایس هستند که برای انواع دردهای عضلانی کاربرد دارند.
- استراحت
- یخ
- بستن
- بالا نگه داشتن
البته برای اینکه بیشتر با درمانهای فوری کمر درد آشنا شوید توصیه میکنم مقاله درمان کمر درد در 5 دقیقه را مطالعه کنید.
داروی کمر درد؛ داروهای مسکن غیراستروئیدی
بسته به شدت کمر درد و عامل بوجود آورنده آن میتوان از داروهای مختلف برای تسکین کمردرد استفاده کرد. داروهای کمر درد در موارد کمر درد خفیف شامل داروهای مسکن غیراستروئیدی و در مورد کمر دردهای شدید انواع مسکنهای اپیودی تجویز میشود. داروهای کمر درد به صورت قرص، آمپول و انواع داروهای موضعی مورد استفاده قرار میگیرند.
قرص کمر درد؛ بهترین قرص برای درد کمر
وقتی درد کمر امانتان را بریده باشد، استفاده از قرص کمر درد میتواند بهترین و سریعترین راهکار موقت باشد. قرص کمر درد بسته به میزان حاد بودن درد میتواند شامل گروههای دارویی خاص باشد. به عنوان مثال در موارد خفیف استامینوفن و در موارد شدیدتر حتی قرصهای اپیوئیدی نیز توصیه میشود. در ادامه به برخی از بهترین قرص کمر درد اشاره میکنیم:
- داروهای غیراستروئیدی بدون نسخه مثل پروفن
- داروهای مسکن مثل استامینوفن
- داروهای استروئیدی با نسخه دیکنوفلاک، سلوکسیب برای کمر درد
- داروهای شل کننده عضلات مثل تیزانیدین برای کمر درد، باکلوفن،متوکاربامول
- داروهای اپیوئیدی یا مخدر
- داروهای ضدتشنج مثل گاباپنتین برای کمر درد
البته به یاد داشته باشید که برخی از موارد ذکر شده در این لیست تنها با نسخه پزشک آن هم به صورت محدود قابل استفاده هستند. میتوانید در این مطلب با بهترین مسکن کمر درد آشنا شوید.
بهترین پماد کمر درد چیست؟
درست است که برای درمان کمر درد بهتر است در ابتدا منشا کمر درد را پیدا کرد اما برای تسکین درد کمر میتوان از درمانهای موضعی به عنوان یک درمان موقت استفاده کرد. پماد کمر درد ممکن است از طریق بیحسی، مسدود کردن سیگنالهای درد و کاهش تورم باعث تسکین کمر درد میشود. پماد لیدوکائین با بی حسی موضعی، کپسایسین با تاثیر بر سیگنالهای درد و پماد منتول بخاطر قابلیت خنک کنندگی میتواند منجر به تسکین درد کمر شود. در این مطلب با بهترین پماد کمر درد آشنا شوید.
آمپول کمر درد؛ آمپول استروئیدی، شل کننده عضلات
تزریق آمپول یکی از موثرترین روشها برای کاهش درد کمر محسوب میشود؛ دلیل اثربخشی بالاتر این روش درمانی این است که آمپول کمر دقیقا در محل منشا درد تزریق میشود. انواع آمپولهای کمردرد با توجه به نوع درد کمر شامل:
- آمپولهای استروئیدی
- آمپولهای ضدالتهاب
- آمپولهای غیراستروئیدی
- آمپول شل کننده عضلات
- آمپولهای عضلانی کمر
- آمپولهای حاوی کورتون
- آمپول مسکن کمر درد
آیا فیزیوتراپی برای کمر درد مفید است؟
فیزیوتراپیست با استفاده از دستگاههای مختلف و کمک به فرد برای انجام حرکات خاص سعی می کند ضمن افزایش گردش خون سرعت ترمیم بافتهای آسیب دیده را فرآهم کند. فیزیتراپی همچنین با افزایش قدرت عضلات منجر به درمان و جلوگیری از پیشرفت دردهای اسکلتی میشود. علاوه بر فیزیوتراپی درمان دستی یا کایروپراکتیک نیز در درمان برخی از انواع کمر درد موثر است.
کمربند پلاتینر؛ درمان کمر درد موثر
استفاده از کمربندهای طبی به طور کلی با متراکم کردن بافت اطراف ستون فقرات سبب افزایش گردش خون و ترمیم سریعتر بافتها میشود. با این حال نسل جدیدتر کمربندهای طبی ضمن افزایش گردش خون با ایجاد پالسهای الکتریکی و همچنین امواج صوتی سرعت بهبود بافتها را افزایش میدهد. برای خرید کمربند پلاتینر میتوانید به این صفحه مراجعه کنید. همچنین برای مشاهده نظرات مطلب مشاهده نظرات در مورد کمربند پلاتینر را بخوانید.
پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی-PRP)
پی آر پی یک روش درمانی مبتنی بر استفاده از تحریک سیستم بدن برای افزایش سرعت ترمیم خود است. در prp درمانی پلاسمای خون بیمار در بافتهای آسیب دیده تزریق میشود و سرعت بهبود بافتهای آسیب دیده را افزایش میدهد. پلاسما درمانی به دلیل اینکه سرشار از آب، پروتئین و پلاکت است میتواند سرعت ترمیم سلول های آسیب دیده را تا 5 برابر افزایش دهد.
اوزون تراپی برای درمان کمر درد
اوزون تراپی یک درمان غیرتهاجمی و بدون عارضه برای درمان کمر درد ناشی از دیسک کمر است. در این روش گاز اوزون باعث اکسید شدن پروتئوگلیکانها که مادهای در مایع دیسک هستند میشود. با اکسید شدن این ماده حجم مایع دیسک کم شده و درنتیجه فشار وارد شده بر عصب نیز کاهش مییابد.
تزریق دیسکو ژل؛ درمانی مؤثر برای بازسازی مایع دیسک
تزریق دیسکو ژل تکنیکی نوین برای درمان دیسک کمر محسوب میشود. در این روش مادهای بین دیسکها تزریق میشود. مواد تزریقشده باعث از بین رفتن فضای ذخیره آب دیسکهای بین مهرهای میشوند. این عمل، سبب کاهش فشار بر روی اعصاب ستون فقرات میشود.
جراحی کمر؛ آخرین راهکار درمان کمر درد
وقتی روشهای غیرجراحی برای درمان دیسک کمر نتیجه بخش نباشد پزشک به عنوان آخرین راهکار عمل جراحی را تجویز میکند. عمل جراحی کمر با توجه به نوع و شدت پیشرفت بیماری در دو نوع جراحی کمر باز و جراحی کمر بسته صورت میگیرد. به طور کلی بیماران نگرانیهای متعددی قبل از عمل کر دارند اما خبر خوب اینکه بیش از 89 درصد از بیمارانی که عمل دیسک کمر انجام میدهند به طور کامل بهبود مییابند.
ورزش برای کمر درد؛ روشی موثر برای تسکین کمر درد
از آنجائیکه ضعف عضلات شکم و کمر یکی از اصلی ترین دلایل بروز کمر درد است، ورزش میتواند هم نقش درمان و هم پیشگیری کننده در کاهش دردهای کمر داشته باشد. افرادیکه دچار کمر درد اغلب در یک چرخه کم تحرکی قرار میگیرند زیرا از یک سو کم تحرکی سبب ایجاد کمر درد شده و از سوی دیگر کمر درد مانع انجام حرکات ورزشی میشود. با این حال ادامه این روند میتواند به قیمت از دست دادن سلامتی فرد تمام شود. درست است که کمر درد محدودیت در حرکت ایجاد میکند اما این معنی خداحافظی با فعالیتهای ورزشی نیست.
بیشتر بخوانید: ورزش کمر درد
کمر درد در زنان؛ سندروم پیش از قاعدگی یا یک بیماری جدی
کمر درد ممکن است در زنان و مردان ایجاد شود اما نکتهای که وجود دارد این است که علت کمر درد ممکن است در زنان متفاوت از مردان باشد. شایعترین دلایل بروز کمر درد در زنان:
- سندروم پیش از قاعدگی
- آندومتریوز
- بارداری
- التهاب لگن
- کفش پاشنه بلند
البته علل کمر درد که در میان زنان و مردان مشترک است مثل دیسک کمر و سیاتیک همچنان بیشترین عامل شکایت از کمر درد در زنان است.
کمر درد در مردان؛ بیماریهای التهابی یا پارگی دیسک
کمر درد در مردان میتواند ناشی از عللی باشد که با جنسیت فرد در ارتباط نباشد. درواقع مشکلات مکانیکی و ساختاری در ستون فقرات و انواع آسیب دیدگیها از رایجترین علل کمر درد محسوب می شوند. اما به طور کلی کمر درد در مردان اغلب ناشی از موارد زیر است:
- پارگی یا فتق دیسک
- سیاتیک
- رگ به رگ شدن
- پیچ خوردگی بیضه
- کمر درد ناشی از بیماریهای التهابی
حفظ وضعیت استاندارد بدن در هنگام نشستن، رانندگی و بلند کردن اجسام یکی از مهمترین اقداماتی است که هر فرد باید برای پیشگیری از کمر درد انجام دهد.
کمر درد در کودکان و نوجوانان!
شاید جالب باشد بدانید که حدود 9 درصد از کودکان و نوجوانان کمردرد متوسط تا شدید را تجربه کردند. علت کمر درد در نوجوانان متفاوت از بزرگسالان است. کمر درد در نوجوانان معمولاً مربوط به انجام فعالیتهای ورزشی سخت و غیراستاندارد، کم تحرکی و چاقی است.
کمر درد به عنوان یک مشکل شایع تبدیل به دغدغه بسیاری از افراد شده است؛ کمر درد میتواند با علائم متنوعی همراه باشد. گزگز دست، پا، تیرکشیدن کمر و موارد دیگر. انواع درد کمر به همراه علائمی که با آن همراه است میتواند نشانه منشا کمر درد و اعصاب نخاعی باشد. درمان کمر درد با توجه به منشا درد کمر تعیین می شود. درمان کمر درد شامل انواع روشهای درمانی کم تهاجمی مثل درمان دارویی و فیزیوتراپی و روشهای تهاجمی مثل تزریق و عملهای جراحی است.
سوالات متداول در مورد کمر درد
1.علت کمر درد ناگهانی چیست؟
فتق و پارگی دیسک کمر-تنگی کانال نخاعی-سیاتیک-افسردگی-عفونت-سندروم دم اسبی-مشکلات کلیوی-پوکی استخوان-آرتریت-زونا
2-آیا علت کمر درد میتواند سرطان باشد؟
بله-کمر درد در برخی موارد ناشی از سرطان ستون فقرات است.
3-انواع روشهای درمان کمر درد کدامند؟
ورزش کمر درد-جراحی کمر-تزریق دیسکوژل-اوزون تراپی کمر-پی آر پی کمر-کمربند طبی-آمپول استروئید-آمپول شل کننده عضلات-فیزیوتراپی کمر-قرص مسکن-درمان خانگی کمر درد