رگ به رگ شدن کمر یک آسیب شایع است که در آن رباطهای متصلکننده مهرهها به یکدیگر کشیده یا پاره میشوند. ازآنجاکه قسمت پایین کمر بیشترین وزن را تحمل میکند، این آسیب میتواند در اثر حرکات ناگهانی، بلندکردن اجسام سنگین، یا ضربه مستقیم به کمر ایجاد شود. درد، تورم و محدودیت حرکتی از علائم شایع این آسیب هستند. در نظر داشته باشید که تشخیص رگ به رگ شدن کمر و کشیدگی ممکن است سخت باشد، زیرا گاهی اوقات همزمان اتفاق میافتد. در ادامه این مقاله از طب لاین شاپ به بررسی جامع رگ به رگ شدن کمر، علائم، علل، تشخیص و درمان آن میپردازیم. با ما همراه باشید.
رگ به رگ شدن کمر چیست؟
رگ به رگ شدن کمر به معنی کشیدهشدن یا پارگی رباطهای کوچکی است که مهرههای ستون فقرات را به هم متصل میکنند. این رباطها همانند طنابهایی هستند که مهرهها را در جای خود نگه میدارند. رگ به رگ شدن کمر اغلب به دلیل فشار ناگهانی به رباطها و کشیدگی ناشی از آن رخ میدهد. توجه داشته باشید که هرگونه حرکت اشتباه و ناگهانی کمر، منجر به آسیبزدن به رباطها و رگ به رگ شدن کمر میشود.
بیشتر بخوانید: درمان کمر درد در 5 دقیقه
علت رگ به رگ شدن کمر
کشیدگی و رگ به رگ شدن عضلات کمر شایعترین علل کمردرد است. کشیدگی و رگ به رگ شدن ماهیچه در قسمت پایین کمر شایع است، زیرا وزن بالای بدن را تحمل میکند و در حرکت، چرخش و خمشدن نقش دارد. کشیدگی عضلات کمر زمانی ایجاد میشود که فیبرهای عضلانی به طور غیرطبیعی کشیده یا پاره شوند. در حقیقت رگ به رگ شدن کمر زمانی ایجاد میشود که رباطها (بندهای سخت بافتی که استخوانها را در کنار هم نگه میدارند) از اتصالات خود پاره میشوند. این وضعیت معمولاً از استفاده بیش از حد پس از حرکت طولانی و مکرر عضلات و تاندونها ناشی میشود. کشیدگی یا رگ به رگ شدن کمر میتواند ناتوانکننده باشد. علاوه بر این، عوامل متعددی میتوانند فرد را در معرض خطر بیشتری برای کشیدگی یا رگ به رگ شدن کمر قرار دهند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:
- انحنا دادن بیش از حد کمر
- داشتن اضافهوزن
- آرتروز
- داشتن عضلات ضعیف کمر یا شکم و عضلات پشت ران سفت
انجام ورزشهایی که شامل هلدادن و کشیدن میشود همانند وزنهبرداری و فوتبال هم خطر آسیب کمر را افزایش خواهد داد.
علائم رگ به رگ شدن کمر
علائم رگ به رگ شدن کمر بسته به شدت آسیب متفاوت بوده و شامل موارد زیر میشود:
- دردی که با حرکت بدتر میشود
- گرفتگی یا اسپاسم عضلانی (انقباضات ناگهانی غیرقابلکنترل عضلانی)
- کاهش عملکرد یا دامنه حرکتی مفصل (مشکل در راهرفتن، خمشدن به جلو یا پهلو و راست ایستادن)
- تورم و حساسیت در ناحیه آسیبدیده
- کبودی در اطراف ناحیه آسیبدیده
تشخیص رگ به رگ شدن کمر
پزشک برای تشخیص رگ به رگ شدن کمر، ابتدا سابقه پزشکی بیمار را بررسی کرده و سپس معاینه فیزیکی انجام میدهد. در طول معاینه، پزشک به دنبال نقاط حساس، محدودیت حرکتی و ضعف عضلانی خواهد بود. در برخی موارد، ممکن است برای تأیید تشخیص و ردکردن سایر علل درد کمر، آزمایشهای تصویربرداری همانند رادیوگرافی، MRI یا سیتیاسکن تجویز شود. بهخاطر داشته باشید که آزمایشهای تشخیصی معمولاً ضروری نیست، مگر اینکه درد بیش از شش هفته طول کشیده باشد و آنطور که انتظار میرود پس از فیزیوتراپی بهبود نیابد.
درمان رگ به رگ شدن کمر در خانه
درمان رگ به رگ شدن کمر به شدت آسیب و عوامل دیگری همانند سن و سلامت کلی بیمار بستگی دارد که در ادامه به طور کامل درمان رگ به رگ شدن کمر را در خانه بررسی می کنیم.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی کمر درد
استراحت کافی برای کمر درد
استراحتکردن درصورتیکه بهاندازه باشد، میتواند به بهبود رگ به رگ شدن کمر کمک کند، اما استراحت زیاد در رختخواب ممکن است منجر به ازدستدادن قدرت عضلانی شده، سفتی عضلات را افزایش دهد و به درد و ناراحتی اضافه کند. بدین منظور اجتناب از بلندکردن اجسام سنگین هنگام تجربه رگ به رگ شدن کمر توصیه میشود.
کمپرس یخ برای کمر
استفاده از کمپرس یخ بهویژه در 24 الی 48 ساعت پس از آسیب در ناحیه مورد نظر توصیه میشود. کمپرس یخ برای کاهش تورم، درد و گاهی کبودی مورد استفاده قرار میگیرد.
فیزیوتراپی کمر
انجام تمرینات فیزیوتراپی کمر برای تقویت عضلات کمر، بهبود انعطافپذیری و بازیابی عملکرد طبیعی کمر توصیه میشود. فیزیوتراپی میتواند شامل کشش لگن، ماساژ ملایم، تحریک الکتریکی عضلانی، تقویت هسته و کشش باشد. فیزیوتراپ ممکن است تمریناتی را بهصورت طولانیمدت برای انجام در خانه برای افراد مبتلا به رگ به رگ شدن کمر توصیه کند. گاهی استفاده از کمربند طبی هم میتواند تا حدودی به کاهش درد کمک کند و برای حمایت از کمر و کاهش فشار روی رباطهای آسیبدیده توصیه میشود.
قرص کمر درد
استفاده از قرص کمر درد میتواند تا حد زیادی به بهبود رگ به رگ شدن کمر کمک کند. بهعنوانمثال داروهایی همانند ایبوپروفن، ناپروکسن و استامینوفن درد و تورم را کاهش خواهند داد. داروهای شلکننده عضلانی هم میتوانند در تسکین درد مؤثر واقع شوند. علاوه بر این، داروهای ضدافسردگی و داروهای ضدتشنج هم میتوانند درد عصب باقیمانده را تسکین دهند. توجه داشته باشید که در موارد شدید تزریق کورتیکواستروئید هم ممکن است در ناحیه آسیبدیده برای کاهش التهاب و درد انجام شود. در ادامه بهصورت موردی چند دارویی که برای بهبود رگ به رگ شدن کمر مورداستفاده قرار میگیرند، آورده شده است:
- پاراستامول: پاراستامول یکی از رایجترین و مهمترین داروهای ضددرد است که برای کاهش درد و تب استفاده میشود. بسیاری از افراد برای تسکین درد ناشی از رگ به رگ شدن کمر به سراغ پاراستامول میروند. این دارو برای درد خفیف تا متوسط رگ به رگ شدن کمر کاربرد داشته و تأثیر محدودی بر روی التهاب دارد.
- داروهای ضدالتهابی: آسپرین و سایر ترکیبات مرتبط، از جمله داروهایی هستند که بهعنوان داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی شناخته میشوند. این داروها برای تسکین درد و کاهش التهاب ناشی از رگ به رگ شدن کمر مورداستفاده قرار گرفته و برای دردهای متوسط تا شدید کاربرد دارد.
- آرامبخشهای عضلانی: داروهایی همانند متاکسالون، متاکاربامول و ارفنادرین برای کاهش درد کمر ناشی از کشش عضله یا رگ به رگ شدن تجویز میشوند. بیشترین کاهش درد طی 7 تا 14 روز پس از مصرف رخ داده، اما بهطورکلی میتواند تا یک ماه ادامه پیدا کند.
ورزش کمر درد
ورزش کمر درد که شامل یوگا، شنا، دوچرخهسواری و پیادهروی است به قوی نگهداشتن عضلات مرکزی شکم و ستون فقرات کمک میکنند. از طرفی گرمکردن و کشش قبل از ورزش ضروری است. همچنین نشستن صحیح بر روی صندلی و داشتن وضعیت بدنی خوب میتواند در بهبود رگ به رگ شدن کمر مؤثر واقع شود. بهخاطر داشته باشید که صندلیهای ارگونومیک حالت حمایتکننده دارند و میتوانند مفید باشند. در ادامه به معرفی چند تمرین ورزشی جهت کاهش درد رگ به رگ شدن کمر خواهیم پرداخت.
- کشش زانو به سمت سینه: در این حالت بر روی یک سطح صاف روبهبالا دراز بکشید و بهآرامی یکی از پاهای خود را خم کرده و به سمت سینه نزدیک نمایید. سپس دستهای خود را در اطراف ران یا زانو قرار داده و آن را به سمت سینه خود بکشید. 10 ثانیه در این حالت بمانید و سپس این حرکت را با پای دیگر تکرار کنید.
- دو زانو به سمت قفسه سینه: برای انجام این حرکت، بر روی زمین به سمت کمر دراز بکشید و زانوهای خود را خم کنید، طوری که کف پاها بر روی زمین قرار بگیرد. سپس بهآرامی دو زانو را به سمت بالا بیاورید و به سمت سینه خود بکشید. در این مرحله باید زانوهای خود را با دست نگه دارید و در ادامه زانوها را بالا بیاورید و در نزدیکی قفسه سینه قرار دهید. به مدت 10 ثانیه در این حالت بمانید و سپس حرکت را تکرار کنید.
- حالت گربه – گاو: در حالت چهار دست و پا قرار بگیرید، بهطوریکه دستها در راستا و زیر شانهها قرار بگیرند و زانوها در راستای باسن باشند. سپس در حالت بازدم، ستون فقرات خود را قوس دهید و در حالت دم، مرکز بدن خود را همانند یک گربه به سمت پشت بکشید. این حرکت را در حدود 10 بار انجام دهید.
سریعترین درمان رگ به رگ شدن کمر
از درمان اولیه و سریعی که میتوان برای بهبود رگ به رگ شدن کمر انجام داد، استراحت بر روی تختخواب مناسب و استفاده از کمپرس یخ بر روی ناحیه آسیبدیده است. در کنار این موارد استفاده از یک باند کشی نرم برای فشردهسازی ناحیه آسیبدیده میتواند به کاهش تورم کمک کند و قراردادن ناحیه آسیبدیده بالاتر از سطح قلب هم میتواند بسیار کمککننده باشد.
آیا ماساژ برای درمان رگ به رگ شدن خوب است؟
بله ماساژ میتواند در درمان رگ به رگ شدن کمر مفید باشد. ماساژ با تحریک جریان خون و آزادسازی اندورفینها به کاهش درد و اسپاسم عضلانی کمک کرده و موجب رسیدن اکسیژن و مواد مغذی بیشتر به بافتهای آسیبدیده میشود. از طرفی ماساژ به شلشدن عضلات تنگ و سفت کمک کرده و دامنه حرکتی را افزایش میدهد. همچنین با افزایش گردش خون و کاهش التهاب در تسریع روند بهبودی مؤثر است.
با عارضه رگ به رگ شدن کمر چه کارهایی نباید کرد؟
رگ به رگ شدن کمر یک آسیب شایع است که با استراحت و مراقبت مناسب بهبود پیدا میکند. بااینحال، برخی فعالیتها میتوانند موجب تشدید درد و کندشدن روند بهبود شوند. در ادامه به برخی از کارهایی که باید از انجام آنها خودداری کنید اشاره میشود:
- فعالیتهای سنگین: از بلندکردن اجسام سنگین، خمشدن مکرر، چرخش کمر و فعالیتهای بدنی شدید خودداری کنید.
- ورزشهای سنگین: تا بهبود کامل، از انجام ورزشهای سنگین اجتناب کنید.
- نشستن طولانیمدت: نشستن طولانیمدت در یک وضعیت ثابت میتواند فشار زیادی به کمر وارد کند. سعی کنید هر نیم ساعت یکبار تغییر وضعیت دهید.
- خوابیدن روی شکم: خوابیدن روی شکم میتواند به کمر فشار وارد کرده و درد را تشدید کند.
- استفاده از کمپرس گرم: در روزهای اولیه آسیب، استفاده از کمپرس گرم میتواند شرایط را بدتر کند، زیرا ممکن است موجب افزایش التهاب شود. کمپرس یخ در مراحل اولیه بسیار مفیدتر است.
- خوددرمانی با داروهای قوی: بدون مشورت با پزشک، از داروهای مسکن قوی استفاده نکنید.
- بیتوجهی به درد: اگر درد شدید است یا با استراحت بهبود نمییابد، به پزشک مراجعه نمایید.
روشهای پیشگیری از رگ به رگ شدن کمر
نکات زیر ممکن است برای جلوگیری از کمردرد مرتبط با کشیدگی و رگ به رگ شدن مفید باشد:
- تمرینات تقویتی انجام دهید تا در درازمدت پایداری بیشتری در ستون فقرات ایجاد کنید. شنا، دوچرخهسواری ثابت و پیادهروی سریع، ورزشهای هوازی خوبی هستند که معمولاً فشار اضافی به کمر وارد نمیکنند.
- از تکنیکهای صحیح بلندکردن و حرکت همانند چمباتمهزدن برای بلندکردن یک جسم سنگین استفاده کنید، یعنی خم نشوید و بلند نکنید. اگر جسمی خیلی سنگین است از فرد دیگری کمک بگیرید.
- هنگام نشستن و ایستادن وضعیت صحیح بدن خود را حفظ کنید.
- سیگار را ترک کنید. سیگار یک عامل خطر برای آرترواسکلروز (سختشدن رگها) است که میتواند موجب کمردرد و اختلالات دیسک دژنراتیو شود.
- در صورت امکان از موقعیتهای استرسزا اجتناب کنید، زیرا میتواند موجب تنش عضلانی شود.
- وزن سالم را حفظ کنید. وزن اضافی، بهویژه در ناحیه میانی، میتواند به کمر فشار وارد کند.
پرسش و پاسخ در مورد رگ به رگ شدن کمر
1.چه مدت طول میکشد تا رگ به رگ شدن کمر بهبود یابد؟
زمان بهبودی به شدت آسیب، سن بیمار و سایر عوامل بستگی دارد، اما معمولاً چند هفته تا چند ماه طول میکشد تا بهبودی کامل حاصل شود.
2.بهترین حالت خواب برای رگ به رگ شدن کمر چیست؟
بهترین حالت خوابیدن در صورت رگ به رگ شدن کمر، خوابیدن به روی شانه و جمعکردن زانوها است. خم نگهداشتن زانوها به تعادل بدن کمک کرده و فشار روی ستون فقرات کمر را کاهش میدهد.
3. در صورت رگ به رگ شدن کمر بهتر است بنشینیم یا دراز بکشیم؟
برای کاهش درد ناشی از رگ به رگ شدن کمر بهتر است دراز بکشید.
4.پماد برای رگ به رگ شدن کمر چیست؟
پماد دیکلوفناک بهترین درمان موضعی رگ به رگ شدن کمر است.
منابع
https://spineconnection.org/back-pain-conditions/sprains-and-strains/
https://www.aans.org/patients/conditions-treatments/low-back-strain-and-sprain/
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/10265-back-strains-and-sprains
https://www.webmd.com/back-pain/low-back-strain