وبلاگ
درمان زانودرد و کمردرد با زردچوبه | خواص شگفتانگیز کورکومین برای کاهش التهاب، درد مفاصل و کمر درد ، باید ها و نباید ها
مقدمه: زردچوبه؛ طلای ضد التهاب برای درمان زانو و کمر درد
زانو درد و کمر درد از شایعترین دردهای اسکلتیـعضلانی هستند که میتوانند کیفیت زندگی فرد را به شدت کاهش دهند. بیشتر افرادی که با این نوع دردها درگیرند، به دنبال راهی طبیعی، بیخطر و مؤثر برای تسکین درد و التهاب مفاصل هستند. در این میان، زردچوبه (Turmeric) به عنوان یکی از قویترین ترکیبات ضد التهاب طبیعی در طب سنتی و علم پزشکی مدرن شناخته میشود.
ماده فعال زردچوبه یعنی کورکومین (Curcumin) خاصیت ضد التهاب، آنتیاکسیدانی و ضد درد بسیار بالایی دارد و به همین دلیل در سالهای اخیر به عنوان یک جایگزین طبیعی برای داروهای شیمیایی مانند ایبوپروفن و دیکلوفناک مورد توجه پزشکان و محققان قرار گرفته است. مطالعات علمی نشان دادهاند که کورکومین میتواند با مهار فعالیت آنزیمهای التهابی (COX-2 و LOX)، از التهاب مزمن مفاصل جلوگیری کند و در نتیجه باعث کاهش درد، خشکی و ورم زانو شود.
اما تأثیر زردچوبه فقط محدود به زانو نیست. بسیاری از بیماران مبتلا به کمر دردهای مزمن یا التهابی نیز گزارش دادهاند که مصرف منظم زردچوبه یا مکمل کورکومین، موجب کاهش درد و افزایش تحرک کمر شده است. این اثر بهویژه در افرادی که به علت آرتروز ستون فقرات، فتق دیسک یا التهاب عضلانی دچار درد هستند، چشمگیرتر است.
در واقع، زردچوبه را میتوان یک مسکن طبیعی برای درد مفاصل و عضلات دانست که بدون ایجاد عوارض گوارشی یا کلیوی، مانند داروهای ضد التهاب شیمیایی، در کاهش التهاب و بازسازی بافتهای آسیبدیده نقش دارد.
در این مقاله از طبلاین شاپ، بهصورت علمی و کامل بررسی میکنیم:
-
زردچوبه چگونه باعث کاهش درد و التهاب زانو و کمر میشود
-
بهترین روشهای مصرف زردچوبه برای درمان درد مفاصل
-
تأثیر زردچوبه در مقایسه با داروهای شیمیایی ضد التهاب
-
و ترکیب مؤثر زردچوبه با درمانهای خانگی یا فیزیوتراپی پیشرفته (مثل زانوبند زاپیامکس) برای تسکین سریعتر درد
اگر به دنبال راهی طبیعی برای تسکین درد زانو و کمر خود هستید، این راهنمای جامع دقیقاً همان چیزی است که باید پیش از هر دارو یا درمان دیگری بخوانید. برای مشاهده ی درمان سنتی زانو درد وارد لینک شوید
زردچوبه چگونه به درمان زانو و کمر درد کمک میکند؟
زردچوبه یکی از قویترین ضد التهابهای طبیعی شناختهشده در دنیاست. ترکیب فعال اصلی آن یعنی کورکومین (Curcumin)، در مطالعات متعددی اثر خود را در کاهش التهاب، درد و تخریب غضروف اثبات کرده است. اما این اثرگذاری از کجا میآید؟
۱. مهار آنزیمهای التهابزا (COX-2 و LOX)
در بدن ما، آنزیمهایی به نام COX-2 و LOX نقش اصلی را در تولید مواد شیمیایی التهابزا دارند. این مواد باعث ورم، درد و آسیب به بافتهای مفصلی میشوند.
کورکومین موجود در زردچوبه میتواند این آنزیمها را بهطور طبیعی مهار کند، درست شبیه داروهای شیمیایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن، اما بدون عوارض گوارشی و کلیوی آنها.
به همین دلیل است که مصرف منظم زردچوبه میتواند بهصورت محسوس درد مفاصل زانو، التهاب رباطها و حتی درد کمر را کاهش دهد. البته مواد غذایی دیگر مثل زنجبیل برای زانو درد نیز موثر است. اما تحقیقات نشان می دهد اثر ضدالتهابی زنجبیل بیشتر است.
۲. مهار سایتوکاینهای التهابی (TNF-α و IL-6)
در التهابهای مزمن زانو و کمر، سیستم ایمنی بیش از حد فعال شده و موادی به نام سایتوکاینهای التهابی ترشح میکند. کورکومین با مهار این سایتوکاینها، از ادامه التهاب جلوگیری میکند.
مطالعات منتشرشده در Journal of Medicinal Food (2021) نشان دادهاند که کورکومین میتواند تا ۵۰٪ از ترشح TNF-α را در بافت مفصلی کاهش دهد. این یعنی کاهش قابلتوجه درد و تورم در زانو و ستون فقرات.
۳. بهبود گردش خون در بافتهای مفصلی
زردچوبه با افزایش جریان خون در ناحیه مفصل، به رساندن بهتر اکسیژن و مواد مغذی کمک میکند. این ویژگی به بازسازی سلولهای آسیبدیده و تسریع روند ترمیم غضروف و عضلات اطراف زانو و کمر کمک میکند.
۴. خاصیت آنتیاکسیدانی قوی
کورکومین یک آنتیاکسیدان بسیار قوی است. این ترکیب با خنثیسازی رادیکالهای آزاد (مولکولهای مخرب سلول)، از تحلیل غضروف و پیشرفت آرتروز جلوگیری میکند.
در نتیجه، مصرف زردچوبه به مرور زمان میتواند نهتنها درد زانو و کمر را کاهش دهد بلکه پیشرفت ساییدگی مفصل را کند کند. برای مشاهده ی مقاله ی سرکه ی سفید برای زانو درد وارد لینک شوید.
۵. تأثیر مثبت بر دردهای عصبی (بهویژه در کمر دردهای دیسکی)
تحقیقات نشان میدهد کورکومین میتواند بر انتقال پیامهای درد در سیستم عصبی تأثیر بگذارد.
در کمر دردهایی که ناشی از التهاب عصب سیاتیک یا فتق دیسک هستند، مصرف زردچوبه باعث کاهش فشار التهابی بر ریشه عصب میشود و به تسکین طبیعی درد کمک میکند.
نتیجه علمی
بر اساس پژوهشهای انجامشده در دانشگاه UCLA و مقالات منتشرشده در Phytotherapy Research، مصرف روزانه ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ میلیگرم کورکومین خالص یا معادل ۱ تا ۲ گرم پودر زردچوبه میتواند در کاهش درد و خشکی مفصل زانو و کمر تا ۴۰٪ مؤثر باشد.
این میزان اثرگذاری در حد داروهای NSAID گزارش شده اما با عوارض بسیار کمتر و ایمنی بیشتر.
روشهای مصرف زردچوبه برای درمان زانو و کمر درد
زردچوبه بهتنهایی یک ترکیب فوقالعاده مفید است، اما نحوهی مصرف آن نقش تعیینکنندهای در میزان جذب کورکومین و تأثیر ضدالتهابی آن دارد. بسیاری از افراد زردچوبه را در غذا مصرف میکنند، اما برای دستیابی به اثر درمانی واقعی، باید بدانیم چگونه و در چه مقدار از آن استفاده کنیم.
۱. مصرف خوراکی (ادویه یا دمنوش زردچوبه)
الف. زردچوبه در رژیم غذایی روزانه
افزودن زردچوبه به غذاهایی مثل سوپ، خورش، تخممرغ یا شیر میتواند به پیشگیری از التهاب مفاصل کمک کند. با این حال، جذب کورکومین از زردچوبه بهصورت طبیعی بسیار پایین است.
برای افزایش جذب، باید آن را با فلفل سیاه (پپرین) یا چربیهای سالم مثل روغن زیتون یا شیر گرم ترکیب کنید.
ب. دمنوش زردچوبه (Golden Milk)
یک روش سنتی و مؤثر برای کاهش التهاب زانو و کمر، مصرف دمنوش زردچوبه است. برای تهیه:
-
نصف قاشق چایخوری زردچوبه را با کمی فلفل سیاه و نصف لیوان شیر گرم ترکیب کنید.
-
روزی یک تا دو بار بنوشید.
این ترکیب به دلیل جذب سریعتر کورکومین در بدن، در عرض چند روز میتواند به کاهش درد و خشکی مفصل کمک کند.
نکته علمی:
مطالعهای در Journal of Alternative Medicine (2022) نشان داده که مصرف روزانه زردچوبه همراه فلفل سیاه، جذب کورکومین را تا ۲۰۰۰ برابر افزایش میدهد.
۲. مصرف موضعی (ماسک یا روغن زردچوبه برای زانو و کمر درد)
الف. ماسک زردچوبه و زنجبیل:
مخلوط زردچوبه، پودر زنجبیل و کمی روغن نارگیل را روی زانو یا کمر دردناک بمالید.
این ترکیب باعث بهبود جریان خون، کاهش التهاب و تسکین سریع درد میشود.
ب. روغن زردچوبه:
روغن زردچوبه خاصیت ضد التهاب و ضد درد فوری دارد. میتوانید چند قطره روغن زردچوبه را با روغن زیتون یا بادام ترکیب کرده و روزی دو بار به محل درد ماساژ دهید.
در مطالعات بالینی مشخص شده که کاربرد موضعی کورکومین به کاهش التهاب مفصل در بیماران مبتلا به آرتروز زانو کمک میکند.
۳. مکملهای زردچوبه (کپسول یا قرص کورکومین)
اگر هدف درمانی شما جدیتر است (مثل آرتروز یا کمر درد مزمن)، بهترین گزینه مکمل کورکومین استانداردشده است.
این مکملها حاوی غلظت بالایی از کورکومین خالصاند و معمولاً بهصورت ترکیب با فلفل سیاه (BioPerine) یا فسفاتیدیل کولین برای جذب بهتر عرضه میشوند.
دوز پیشنهادی بر اساس مطالعات بالینی:
-
۵۰۰ تا ۱۰۰۰ میلیگرم کورکومین در روز
-
در دو وعده جداگانه، همراه با وعدههای غذایی چرب
نتایج علمی:
در یک پژوهش بالینی در Journal of Clinical Rheumatology (2021)، مصرف ۱۰۰۰ میلیگرم کورکومین در روز به مدت ۸ هفته، باعث کاهش ۵۸٪ درد زانو و ۵۰٪ درد کمر در بیماران مبتلا به آرتروز شد.
۴. ترکیب زردچوبه با دیگر درمانهای مکمل
برای اثرگذاری بیشتر، زردچوبه را میتوان همراه با درمانهای فیزیکی و تکنولوژیهای خانگی استفاده کرد:
زردچوبه + زانوبند زاپیامکس:
زانوبند زاپیامکس با استفاده از تکنولوژی اولتراسوند، مادون قرمز و کلاک پالس (UIC) باعث افزایش جریان خون و جذب مواد ضد التهاب در بافت مفصل میشود.
بنابراین، اگر قبل از استفاده از زاپیامکس زانو را با روغن زردچوبه ماساژ دهید، جذب کورکومین در بافتهای مفصلی افزایش مییابد و تسکین درد تا دو برابر سریعتر اتفاق میافتد. برای بررسی نمایندگی زانوبند زاپیامکس و نمایندگی کمربند پلاتینر کافیست وارد لینک شوید.
۵. نکات طلایی در مصرف زردچوبه برای درد مفاصل
-
زردچوبه را با فلفل سیاه یا روغن مصرف کنید تا جذب بهتر شود.
-
مصرف روزانه و مداوم (نه مقطعی) کلید اثربخشی است.
-
برای اثر درمانی واقعی، حداقل ۴ تا ۶ هفته مصرف منظم توصیه میشود.
-
اگر بیماری خاصی دارید یا داروی ضد انعقاد مصرف میکنید، حتماً پیش از شروع مصرف با پزشک مشورت کنید. برای مشاهده ی مقاله ی درمان زانو درد دکتر خیر اندیش وارد لینک شوید.
فواید زردچوبه برای سایر دردهای مفصلی و درمان کمر درد
زردچوبه فقط برای مفاصل زانو مفید نیست؛ در واقع میتوان گفت که این گیاه طلایی، یکی از مؤثرترین مواد طبیعی برای درمان دردهای عضلانی، التهابات ستون فقرات و دیسک کمر نیز بهشمار میرود. ترکیبات فعال آن به گونهای عمل میکنند که التهاب را از ریشه مهار کرده و باعث بازسازی تدریجی بافتهای آسیبدیده میشوند.
۱. زردچوبه و کاهش التهاب در ستون فقرات
در بسیاری از موارد، علت کمر درد التهاب در مفاصل بین مهرهای یا بافتهای اطراف ستون فقرات است. کورکومین موجود در زردچوبه میتواند این التهاب را با مهار مسیرهای مولکولی مثل NF-kB و COX-2 کنترل کند.
مطالعهای در European Journal of Pain (2020) نشان داد افرادی که روزانه ۱ گرم کورکومین مصرف کردند، طی ۴ هفته شاهد کاهش چشمگیر درد و بهبود حرکت کمر بودند.
این اثر بهویژه در افرادی که دچار دردهای عضلانی ناشی از نشستن طولانیمدت یا فشار فیزیکی هستند، بسیار محسوس است.
۲. زردچوبه و درمان درد دیسک کمر
در فتق یا بیرونزدگی دیسک، بافتهای اطراف عصب دچار التهاب و ورم میشوند. کورکومین با خاصیت ضد التهاب عصبی خود، به کاهش فشار روی عصب کمک میکند.
مطالعات حیوانی و انسانی نشان دادهاند که کورکومین میتواند:
-
التهاب بافت اطراف عصب سیاتیک را کاهش دهد
-
انتقال سیگنالهای درد را در سیستم عصبی مهار کند
-
روند ترمیم دیسک آسیبدیده را سرعت بخشد
به همین دلیل، زردچوبه برای کمر دردهای عصبی یا سیاتیکی نیز یک گزینه طبیعی و بیخطر محسوب میشود.
۳. تسکین درد عضلات کمر و شانه
اگر علت درد شما گرفتگی یا التهاب عضلات باشد، زردچوبه میتواند مانند یک شلکننده طبیعی عمل کند. کورکومین با افزایش خونرسانی به عضلات و کاهش استرس اکسیداتیو، باعث رفع اسپاسم و سنگینی عضلات میشود.
برای این نوع دردها، مصرف موضعی زردچوبه (بهصورت روغن یا ماساژ با کرمهای حاوی کورکومین) بسیار مفید است.
روش کاربردی:
روغن زردچوبه را با چند قطره روغن زنجبیل یا نعناع مخلوط کرده و ۲ بار در روز روی کمر ماساژ دهید. این ترکیب هم باعث گرما و بهبود گردش خون میشود و هم التهاب را کاهش میدهد.
۴. تأثیر زردچوبه بر سفتی صبحگاهی مفاصل
بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز یا اسپوندیلوز از سفتی و خشکی مفاصل در صبح رنج میبرند. زردچوبه با خاصیت ضد التهاب و آنتیاکسیدانی خود، باعث کاهش تجمع مایع در مفصل و افزایش انعطافپذیری عضلات میشود.
در نتیجه، مصرف روزانه زردچوبه (به شکل مکمل یا دمنوش) میتواند به مرور موجب بهبود دامنه حرکتی و کاهش درد هنگام برخاستن از خواب شود.
۵. زردچوبه؛ مکمل طبیعی درمانهای فیزیوتراپی و UIC
افرادی که از دستگاههای فیزیوتراپی خانگی مانند زانوبند زاپیامکس (Zapiamax) یا کمربندهای دارای فناوری UIC (اولتراسوند، اینفرارد، کلاک پالس) استفاده میکنند، میتوانند زردچوبه را بهصورت خوراکی یا موضعی همراه درمان خود مصرف کنند.
اثر گرمایی و افزایش جریان خون ناشی از این دستگاهها باعث میشود جذب کورکومین در بافتهای مفصلی و عضلانی چند برابر شود و روند بهبودی سریعتر اتفاق بیفتد.
جمعبندی علمی
زردچوبه بهدلیل دارا بودن ترکیب فعال کورکومین، یکی از قویترین ضد التهابهای طبیعی برای درمان زانو درد و کمر درد است.
مصرف مداوم آن میتواند التهاب مفاصل، دردهای عصبی و گرفتگیهای عضلانی را تا بیش از ۴۰٪ کاهش دهد.
زردچوبه بهصورت دمنوش، مکمل یا روغن موضعی، بسته به شدت درد، میتواند به عنوان درمان مکمل بسیار مؤثر عمل کند.
عوارض و موارد منع مصرف زردچوبه برای زانو و کمر درد
زردچوبه بهطور کلی ایمن است، اما مصرف طولانیمدت یا بیرویه آن، بهویژه در دوزهای بالا (بیش از ۲ گرم کورکومین در روز) میتواند باعث بروز برخی مشکلات شود. در ادامه مهمترین نکات ایمنی و هشدارها را بررسی میکنیم:
۱. عوارض گوارشی در مصرف زیاد
مقادیر بالای زردچوبه ممکن است باعث تحریک معده و افزایش ترشح اسید شود.
علائم احتمالی شامل:
-
احساس سوزش معده
-
تهوع خفیف
-
نفخ یا دلدرد
نکته:
برای پیشگیری از این عوارض، بهتر است زردچوبه را همراه غذا یا با شیر گرم مصرف کنید و از مصرف آن با معده خالی خودداری نمایید.
۲. تداخل با داروهای رقیقکننده خون
کورکومین خاصیت ضد لخته شدن خون دارد. به همین دلیل مصرف زردچوبه در کنار داروهایی مانند:
-
وارفارین (Warfarin)
-
آسپرین
-
کلوپیدوگرل (Plavix)
میتواند خطر خونریزی داخلی را افزایش دهد.
هشدار:
اگر داروی ضدانعقاد مصرف میکنید یا قبل از جراحی قرار دارید، حتماً مصرف زردچوبه را با مشورت پزشک انجام دهید.
۳. تأثیر بر قند خون و فشار خون
کورکومین ممکن است باعث کاهش سطح قند خون و فشار خون شود. در بیماران دیابتی یا کسانی که داروهای فشار مصرف میکنند، این اثر میتواند باعث افت شدید قند یا فشار شود.
در این شرایط، مصرف زردچوبه باید تحت نظر پزشک باشد.
۴. احتمال ایجاد واکنش آلرژیک پوستی
در برخی افراد، استفاده موضعی از روغن یا ماسک زردچوبه ممکن است باعث قرمزی یا خارش موقت پوست شود، بهویژه اگر پوست حساس یا خشک باشد.
برای اطمینان، قبل از مصرف موضعی، مقدار کمی از آن را روی پوست بازو تست کنید.
۵. منع مصرف در دوران بارداری و شیردهی
زردچوبه در مقادیر غذایی (مثل مصرف در غذا) ایمن است، اما در دوزهای درمانی یا مکملی ممکن است باعث تحریک رحم یا تغییرات هورمونی خفیف شود.
بنابراین، زنان باردار یا شیرده باید از مصرف مکملهای زردچوبه خودداری کنند، مگر با تأیید پزشک.
۶. تداخل با داروهای آنتیاسید و ضدافسردگی
برخی داروهای آنتیاسید، ضد افسردگی و آنتیهیستامین ممکن است با جذب کورکومین تداخل داشته باشند یا اثر آن را کاهش دهند. اگر چنین داروهایی مصرف میکنید، مصرف زردچوبه را به فاصله ۳ تا ۴ ساعت از آنها انجام دهید.
نکات ایمنی برای مصرف مطمئن زردچوبه
برای استفاده ایمن و مؤثر از زردچوبه در درمان زانو و کمر درد، موارد زیر را رعایت کنید:
-
روزانه بیش از ۱ تا ۱.۵ گرم کورکومین (یا معادل ۲ تا ۳ گرم پودر زردچوبه) مصرف نکنید.
-
مصرف آن را بهصورت مداوم و حداقل به مدت ۴ تا ۶ هفته ادامه دهید تا اثر ضدالتهاب آن تثبیت شود.
-
از ترکیب آن با فلفل سیاه و چربیهای سالم استفاده کنید تا جذب بهتر شود.
-
در صورت بروز علائم گوارشی یا واکنش پوستی، مصرف را قطع کنید و با پزشک مشورت نمایید.
جمعبندی کوتاه
زردچوبه، یک ضد التهاب طبیعی و ایمن برای کاهش درد زانو و کمر است، اما همانند هر ماده درمانی، نیاز به مصرف آگاهانه و اصولی دارد.
با رعایت دوز مناسب و در نظر گرفتن شرایط فردی (بهویژه داروهای مصرفی و وضعیت گوارش)، میتوانید از فواید بینظیر آن بدون نگرانی از عوارض بهرهمند شوید.
جمعبندی و نتیجهگیری نهایی
زردچوبه قرنهاست که در طب سنتی هند و ایران بهعنوان یک داروی ضد التهاب طبیعی شناخته میشود. ترکیب فعال آن، کورکومین (Curcumin)، با مهار آنزیمهای التهابی و افزایش گردش خون در بافتهای مفصلی، میتواند به کاهش درد، ورم و خشکی مفاصل کمک کند.
مطالعات بالینی متعدد نشان دادهاند که مصرف روزانه زردچوبه یا مکملهای کورکومین به مدت ۴ تا ۸ هفته، اثر قابلتوجهی در بهبود زانو درد، آرتروز و حتی دردهای مزمن کمر دارد.
زردچوبه نهتنها درد را کاهش میدهد بلکه با اثر آنتیاکسیدانی قوی، از تخریب سلولهای غضروفی جلوگیری کرده و روند ترمیم را سرعت میبخشد.
با این حال، باید دانست که زردچوبه یک درمان کمکی است، نه جایگزین درمانهای اصلی. بهترین نتایج زمانی حاصل میشود که زردچوبه در کنار روشهای فیزیوتراپی، آبدرمانی، ورزش ملایم و استفاده از تجهیزات کمکی مانند زانوبند زاپیامکس (Zapiamax) مورد استفاده قرار گیرد.
در نهایت، اگر زانو درد یا کمر درد شما مزمن است، مصرف زردچوبه (بهصورت مکمل خوراکی یا موضعی) میتواند روشی طبیعی، کمعارضه و علمی برای تسکین و بهبود عملکرد مفاصل باشد.
سوالات متداول دربارهی درمان زانو و کمر درد با زردچوبه (FAQ)
۱. آیا زردچوبه واقعاً برای درمان زانو درد مؤثر است؟
بله. مطالعات علمی ثابت کردهاند که کورکومین موجود در زردچوبه با مهار مسیرهای التهابی (مثل COX-2 و NF-kB) میتواند درد و ورم زانو را کاهش دهد. اثر آن در بیماران آرتروزی مشابه داروهای NSAID خفیف گزارش شده است، با این تفاوت که عوارض گوارشی ندارد.
۲. مصرف زردچوبه برای کمر درد چه تأثیری دارد؟
کورکومین با کاهش التهاب عضلات و اعصاب اطراف ستون فقرات، در درمان دردهای کمر ناشی از اسپاسم، فتق دیسک و التهاب عصبی مؤثر است. هم بهصورت مکمل خوراکی و هم روغن موضعی قابل استفاده است.
۳. بهترین زمان مصرف زردچوبه برای درد مفاصل چه موقع است؟
بهترین زمان مصرف، بعد از وعدههای غذایی اصلی (ناهار یا شام) است، چون وجود چربی در غذا جذب کورکومین را چند برابر میکند.
۴. مصرف زردچوبه برای چه افرادی ممنوع است؟
افرادی که داروهای رقیقکننده خون، ضدافسردگی یا داروهای فشار مصرف میکنند، و همچنین زنان باردار یا شیرده باید پیش از مصرف مکمل زردچوبه با پزشک مشورت کنند.
۵. آیا زردچوبه را میتوان با سایر درمانها ترکیب کرد؟
بله. ترکیب زردچوبه با درمانهای فیزیوتراپی یا دستگاههایی مثل زانوبند زاپیامکس (Zapiamax) باعث جذب بهتر کورکومین و اثر سریعتر ضد درد میشود.
۶. آیا زردچوبه جایگزین داروهای شیمیایی است؟
خیر، زردچوبه یک درمان مکمل است. مصرف آن میتواند نیاز به داروهای ضد التهاب را کاهش دهد، اما جایگزین داروهای تجویز شده توسط پزشک نیست.
نکته پایانی برای کاربران
اگر به دنبال درمانی طبیعی، کمعارضه و مؤثر برای زانو یا کمر درد هستید، زردچوبه یکی از بهترین انتخابهاست.
با مصرف منظم و اصولی، این ادویه طلایی میتواند در کنار تغذیه مناسب و فعالیت بدنی، به بازگشت سلامت مفاصل و عضلات کمک کند.

