زانو درد هنگام نشستن و برخاستن یکی از شایعترین انواع زانو درد محسوب میشود که در صورت تداوم میتواند منجر به بروز نگرانی در بیمار شود. علت زانو درد هنگام نشستن و برخاستن بسیار متنوع است. به عنوان مثال آرتریت، تاندونیت و بورسیت زانو میتواند بیمار را در هنگام نشستن و برخواستن دچار مشکل کند. البته دربرخی مواقع این نوع درد زانو جای نگرانی ندارد و تنها نشانه خستگی و کار کشیدن بیش از حد از مفاصل زانو است. در ادامه این مطلب به بررسی علل و درمان درد زانو هنگام نشست و برخاست خواهیم پرداخت.
علت زانو درد هنگام نشستن و برخاستن
منشا این دردها ممکن است ناشی از آسیب دیدگی غضروف، کشکک، مفصل زانو (فمور و درشت نی)، کلاهک زانو و رباطها باشد. میزان زانو درد هنگام نشستن و برخاستن بستگی به این دارد که کدام یک از این ساختارها و به چه علت درگیر آسیب شده است. در ادامه مهمترین دلایل علت زانو درد در هنگام نشستن و برخواستن را بررسی خواهیم کرد.
آرتروز زانو
آرتروز زانو در بسیاری از موارد علت زانو درد هنگام نشستن و برخاستن است. در مراحل ابتدایی آرتروز، زانو درد پس از مدت کوتاهی تسکین مییابد، اما رفته رفته و با گذشت زمان مفصلها بیشترآسیب میبینند و راه رفتن به سختی انجام میشود. زمانی که غضروف بین استخوانها آسیب ببیند، اصطحکاک بین مفاصل و استخوان باعث زانو درد در هنگام حرکت دادن پاها میشود و عارضه آرتروز را ایجاد میکند.
همچنین آرتروز ممکن است باعث قفل شدن زانوی شما در زمانی که آن را خم میکنید یا وقتی میخواهید وزن بدن را روی آن پا تحمل کنید آسیب ببیند. افراد مسن بالای 60 سال بیشتر در معرض آرتروز زانو قرار دارند.
آرتروز در واقع نوعی بیماری خود ایمنی است که باعث میشود سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به جای عوامل بیگانه به بافتها و سلولهای مفصلی حمله کند. این حملهها سبب التهاب شدید میشود. به مرور زمان التهاب باعث از بین رفتن بافتهای مفصلی میشود.
بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، معمولا پس از بلند شدن از روی تخت و یا صندلی احساس سفتی عضلات دارند. به همین دلیل چرخاندن پاها و یا خم کردن زانوها برای آنها دشوار است. متاسفانه بیماران مبتلا به آرتروز به دلیل انعطاف کم عضلات قادر به انجام حرکات ورزشی مختلف نیستند و تنها باید حرکات اصلاحی مخصوصی را انجام دهند.
بیشتر بخوانید: در این مطلب در مورد بهترین پمادها برای زانو درد بخوانید.
آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی)
در برخی موارد ضعف در سیستم ایمنی بدن، باعث زانو درد هنگام نشستن و برخاستن میشود. در این شرایط سیستم ایمنی بدن به سلولها و مفاصل سالم حمله میکند و باعث ایجاد درد و تورم در قسمتهای مختلف بدن مانند زانوها میشود. با گذشت زمان، التهاب باعث از بین رفتن بافتهای نرم میشود. بر اثر بیماری آرتریت روماتوئید، زانوهای شما سفت میشوند، معمولا در هنگام صبح بدتر و حتی چرخاندن پاها یا خم و راست کردن زانو برای شما دشوار میشود.
همچنین پس از نشستن، ممکن است دراز کردن پاها دشوار باشد تا بتوانید دوباره بایستید. برخلاف استئوآرتریت، درد RA معمولاً با فعالیت بدتر میشود. این بیماری که بیشتر در زنان بالای 50 سال شایع است، در بیشتر مواقع با دارو و ورزش بهبود پیدا میکند. در صورت داشتن شرایط زیر، برای درمان به موقع زانو درد باید به جراح ارتوپد مراجع کنید:
- درد و ورم روی دو یا چند مفصل به طور همزمان
- سابقه خانوادگی آرتریت روماتوئید
- اگر خانم بالای 50 سال هستید و با این درد روبرو شدهاید.
بیشتر بخوانید: در این مطلب در مورد درمان درد پشت زانو و علل ایجاد کننده آن صحبت کردیم.
زانوی دونده یا کشکک رانی؛ عامل درد در کلاهک زانو
زانوی دونده که به نام کشکک رانی نیز شناخته میشود، سندرم دردی در نزدیکی کلاهک زانو است که به دلیل آسیب به بافتهای نرم زانوی شما ایجاد میشود. این عارضه میتواند ناشی از موارد زیر باشد:
- فشار بیش از حد در حین ورزش.
- آسیب همسترینگ که فشار بیشتری به زانوهای شما وارد میکند.
- متولد شدن با کاسه زانو با شکل غیر طبیعی.
- کاسه زانویی که به درستی سر نمیخورد.
علائم زانوی دونده عبارتند از:
- درد مبهم هنگام نشستن
- درد هنگام خم کردن یا صاف کردن زان
علل سندروم زانوی دونده معمولا تحریک زیاد کلاهک زانو و اصطکاک است. موثرترین روشهای درمانی این سندروم شامل: انجام تمرینات تقویتی، تمرینات کششی، استفاده از زانوبند (مانند زاپیامکس)، استفاده از کمپرس سرد و نهایتا جراحی است.
تاندونیت همسترینگ؛ علت درد زانو در هنگام خم شدن
زمانی ایجاد می شود که بافت های نرم قسمت عضلات پشت زانوها (از قسمت لگن تا پایین زانو) دچار التهاب شدید شود. تاندونیت همسترینگ هنگام خم شدن باعث درد در پشت ران و پشت زانو میشود. تاندونیت کشکک در جلوی زانو یا در پایه کلاهک زانو احساس میشود، و در هنگام نشستن یا برخاستن باعث ایجاد درد بسیار شدید زانو یا سوزش میشود. تاندونیت چهارسر ران باعث ایجاد درد در بالا یا جلوی کاسه زانو میشود.
در صورتی که به موقع برای درمان خود اقدام نکنید التهاب سایر عضلات و مفاصل را نیز درگیر کرده (تاندونیت مزمن همسترینگ ) و باعث ناتوانی شما میشود. مهمترین علل ابتلا به تاندونیت همسترینگ شامل: انجام فعالیتهای شدید و مکرر، وضعیت بدنی نامناسب، استفاده بیش از حد از تاندون همسترینگ در حرکات ورزشی و ضربه به مفاصل است.
متداولترین علائم تاندونیت همسترینگ عبارتند از:
- درد شدید
- سوزش عضلات در هنگام راه رفتن
- ضعف عضلان و مفاصل
- درد ضربانی عضلات
- ضعف
- سفتی و تورم عضلات و مفاصل
کیست بیکر؛ علت زانو درد هنگام نشستن یا برخاستن
کیست بیکر یک کیسه پر از مایع در پشت مفصل زانو است. مایع اضافی مفصل زانو از پشت کپسول مفصلی عبور میکند و باعث ایجاد کیست در ناحیه پشت زانو میشود. تورم و برآمدگی ناشی از برجسته شدن و تجمع مایع بین مفصلی در پشت زانو را کیست بیکر یا کیست پوپلیتال میگویند. این کیست علائم زیادی مانند درد و تورم دارد که با فعالیت بدتر میشود. درد اغلب به صورت سفت شدن و سفتی مفاصل در هنگام خم شدن یا صاف شدن توصیف میشود. علائم کیست بیکر شبیه ترومبوز ورید عمقی استیک نوع خطرناک لخته خون است. در صورت مشاهده درد شدید زانو باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: می توان برخی از انواع زانو درد در هنگام نشست و برخاست را با زانوبند طبی درمان کرد.
بورسیت کشکک زانو؛ درد ناشی از تورم زانوها
وقتی در زمان نشستن یا برخاستن، زانوها تورم زیادی داشته باشند، علت آن ممکن است بورسیت کشکک زانو باشد. بورسها کیسههای پرشده از مایع بین استخوانی هستند که وظیفه محافظت از زانو در برابر ضربه را برعهده دارند. زمانی که این کیسهها در اثر ضربه یا عفونت متورم شده باشند، درد شدیدی در ناحیه استخوان و زانوها به وجود میآید.
مهمترین علل ابتلا به بورسیت کشکک زانو شامل: آسیب دیدن مفصل، استفاده بیش از حد از مفصل در فعالیت های کاری و ورزشی، گرم نکردن بدن قبل از ورزش، رسوب کلسیمی در تاندونها، عفونت حاد، روماتیسم و نقرس است. این عارضه به دلیل سابقه فعالیت های کاری زیاد اغلب در مردان ۴۰ تا ۶۰ سال دیده میشود.
علائم بورسیت کشکک زانو عبارتند از:
- درد هنگام خم کردن یا صاف کردن
- کاهش یا محدودیت دامنه حرکتی
- تورم یا قرمزی در جلوی زانو
همچنین بورسیت کشکک در بیشتر در بین بافندگان فرش، لوله کش، باغبان و سایر مشاغلی که نیاز به زانو زدن زیاد دارند شایع است. بزرگترین خطر بورسیت زانو عفونت است.
بیشتر بخوانید: در این مطلب ارتباط بین کمبود ویتامین و زانو درد را مورد بررسی قرار دادیم.
بیشتر بخوانید: خرید زانوبند زاپیامکس، زانوبند طبی حاوی تکنولوژی UIC
صدمات در تاندون و رباط پا؛ علت مشکل در چهار زانو نشستن
تاندونها بافتهای فیبری موجود بین انتهای ماهیچه و استخوان هستند. صدمات به تاندونها ناشی از حرکات بدنی شدید و ناگهانی، مصدومیت، فعالیت استقامتی سنگین، کارهای روزمره طولانی و التهابها است. هنگام کشیدهشدن بیش از حد رباطهای زانو، زانوها آسیب میبینند و صدمه دیدن رباطها میتواند علت زانو درد هنگام نشستن و برخاستن باشد.
صندلی غیر استاندارد و نامناسب؛ علت زانو درد هنگام نشستن و برخاستن
در هنگام نشستن، زانوهای شما باید تقریباً هم سطح باسن و در زاویه 90 درجه و راحت قرار بگیرند. اگر صندلی اداری را تنظیم میکنید، هنگام ایستادن در کنار آن، اطمینان حاصل کنید که صندلی دقیقاً زیر زانوهای شما قراردارد. همچنین هنگام نشستن، پای شما روی زمین صاف باشد. بنابراین یک صندلی با ارگونومی غیراستاندارد میتواند باعث زانو درد شود.
نشستن یا ایستادن در زمان طولانی؛ علت درد زانو هنگام بلند شدن از زمین
نشستن و یا ایستادن طولانیمدت باعث تجمع خون در پاها و عدم گردش مناسب آن میشود. این مساله باعث افزایش فشار به زانوها و ضعف زانو میشود و آنها را دچار التهاب میکند. استفاده از زانوبندهای طبی تا حد زیادی درد ناشی از این مشکل را تسکین میدهد.
مطابق نتایج طبق تحقیقات انجام شده، پیشنهاد میشود که روزانه بیش از 6 تا 8 ساعت ننشینید؛ زیرا نشستن طولانی مدت نه تنها به استخوانها و مفاصل شما آسیب میرساند بلکه سبب تحریک عضلات و گرفتگی شدید آن میشود. به جای طولانی مدت نشستن، هر 30 تا 60 دقیقه یکبار (حتی اگر سرکلاس هستید) بلند شده و کمی در اطراف راه بروید. علاوه بر این توجه داشته باشید! نوع کفش شما نیز در تشدید گرفتگی و درد زانو موثر است. در صورت عدم رعایت موارد فوق این دردهای ساده ممکن است جای خود را به درد کشکک فمورال یا در موارد نادر آرتریت بدهند.
بیشتر بخوانید: در این مطلب به بررسی درمان خانگی درد پا از زانو به پایین پرداختیم.
درمان زانو درد هنگام نشستن و برخواستن
برای اینکه بلاخره از شر درد زانو خود در هنگام نشستن و برخواستن خلاص شوید، در این مقاله قصد داریم بهترین و موثرترین روشهای درمان اشاره کنیم. در قسمتی قبلی مقاله گفته شد که در مواردی علل این دردها بسیار جدی وحتی خطرناک است. به همین دلیل قبل از شروع روند درمان از تشخیص دقیق علت درد توسط پزشک مطمئن باشید.
- کاهش وزن: کاهش وزن معمولا به عنوان اولین درمان برای زانو درد توصیه میشود. همچنین پیاده روی، شنا و سایر ورزشهای نیز به شما کمک میکند کالری بسوزانید بدون اینکه فشار زیادی به زانوهایتان وارد شود.
- رژیم ضد التهابی: برخی افراد رژیم ضد التهابی را برای تسکین درد زانو مفید میدانند. علاوه بر این، زردچوبه، آبلیمو، آنتی اکسیدانها و اسیدهای چرب امگا 3 به کاهش التهاب مفاصل زانو کمک میکند.
- بیحرکت نگه داشتن مفصل: یکی از بهترین راهکارها برای کاهش درد زانوها، عدم فعالیت زیاد و استراحت دادن به آنها در یک بازه زمانی است. در بسیاری از موارد، پزشک با بستن یک آتل یا بریس (زانوبند) اجازه حرکت بیشتر زانو را گرفته و درد آن را تسکین میدهد. البته در صورت تداوم درد، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
- گرمادرمانی: از روشهای درمانی مناسب برای تسکین درد زانوها هنگام نشستن و برخاستن
علت بسیاری از دردهای زانو عدم گردش خون مناسب در مفاصل است. گرما گردش خون را افزایش داده و از این طریق زانوها را تسکین میدهند. این روش بهویژه برای افراد مبتلا به آرتریت، یکی از مناسبترین روشهای درمانی است. - فیزیوتراپی: راهکار درمانی برای دردهای شدید زانو: زمانی که زانوها با آسیبهای شدیدی روبهرو میشوند، برای درمان ناحیه آسیبدیده زانو حتما باید به فیزیوتراپ مراجعه کرد. پزشک فیزیوتراپ با بررسی نقاط آسیبدیده زانو تمرینات منظم و برنامه ریکاوری کاملی را برای سلامت زانوها درنظر میگیرد. تمرینات توانبخشی فیزیوتراپی در بسیاری از موارد از جراحی زانوها جلوگیری میکند.
- لیزر درمانی زانو: یکی دیگر از روش های موثر در کاهش انواع درد زانو استفاده از روش لیزر درمانی زانو است. در این روش نور ساطع شده از لیزر سرد باعث ترشح پروتئین خاصی در بدن می شود که این موضوع در ادامه منجر به ترمیم سریعتر بافت ها می شود.
کلام آخر
زانو درد هنگام نشستن و برخاستن یکی از رایجترین انواع زانو درد محسوب میشود که ممکن است در برخی شرایط انجام فعالیتهای روزانه را مختل کند. به طور کلی دردهای زانو به دلایلی مانند اشکال نادرست ایستادن و نشستن، اضافه وزن، پوکی استخوان، بیماریهای زمینهای، آرتروز و صدمات ایجاد میشوند. در این مطلب به طور اختصاصی به علت زانو درد هنگام نشستن و برخواستن را بررسی کردیم و راهکارهایی برای درمان زانو درد هنگام نشستن و برخواستن ارائه کردیم.
سوالات متداول
1.برای رفع زانو درد چه بخوریم؟
سبزیجات برگ سبز، فیبر، کلسیم، ماهی سالمون، ماهی تن، ساردین، ماهی خال مخالی، زنجبیل
2.علت درد زانو هنگام بلند شدن از زمین چیست؟
آرتروز زانو، عدم تحرک و خشکی زانو، سندروم زانوی دوندگان، بورسیت زانو
3.درمان درد زانو هنگام نشستن و برخاستن چیست؟
تغییر سبک زندگی و اصلاح نحوه نشستن و ایستادن، گرمادرمانی و کمپرس سرد و فیزیوتراپی
منبع:
https://www.verywellhealth.com/knee-pain-when-sitting-5095805
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22471-hamstring-tendonitis
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/knee-bursitis/symptoms-causes/syc-20355501