زانو درد یکی از آزاردهندهترین مشکلاتی ست که میتواند بیمار را برای مدتها از انجام فعالیتهای روزانه باز بدارد. علت زانو درد می تواند صدمات ناشی از حوادث، خستگی و یا علامت بیماری های زانو باشد. اختلالات زانو در برخی موارد ناشی از کمبود ویتامین است. در ادامه لیستی از بهترین مکمل زانو درد را مرور خواهیم کرد و به این سؤال پاسخ میدهیم که بهترین ویتامین زانو درد چیست و هر یک از ویتامین درد زانو با چه مکانیسمی باعث کنترل و تسکین درد میشود.
آیا کمبود ویتامین میتواند باعث زانو درد شود؟
ویتامینها را ریز مغذیهای ضروری مینامند، زیرا بدن به آنها نیاز دارد اما در مقادیر کم! بدن اکثر ویتامینها را ذخیره نمیکند. کمبود این ویتامینها معمولاً طی هفتهها تا چند ماه ایجاد میشود. بنابراین افراد باید آن را به طور منظم مصرف کنند.
دریافت نکردن مقدار کافی برخی از ویتامینها (مانند کمبود ویتامین B یا ویتامین D) یا کمبود مواد معدنی (مانند کلسیم، منیزیم، پتاسیم، فسفر) میتواند عامل ایجاد گرفتگی عضلات پا یا زانو درد باشد. همچنین برخی از تحقیقات به نقش بالقوه ویتامین K در کاهش گرفتگی عضلات پا و درد زانو پرداختهاند. ویتامین زانو درد سبب کاهش علائم بیماریهای التهابی مانند آرتروز یا روماتسیم مفصلی (آرتریت روماتوئید) میشود. در ادامه کمبود ویتامینهایی که باعث زانودرد میشوند را به صورت کامل و جامع توضیح دادهایم.
کمبود ویتامین D
کمبود ویتامین D سبب آسیب به ساختار غضروف مفصل زانو میشود. این کمبود منجر به زانودرد، التهاب و درد مفاصل میشود. هم کمبود ویتامین D و هم ضعف عضلات چهارسر ران با آرتروز زانو و درد همراه است. وقتی سطح ویتامین D پایین است و بدن قادر به جذب کافی کلسیم و فسفر نیست، خطر درد استخوان، شکستگی استخوان، درد عضلانی و ضعف عضلانی افزایش مییابد. در افراد مسن، کمبود شدید ویتامین D (سطوح کمتر از 10 نانوگرم در میلی لیتر) نیز ممکن است سبب افزایش خطر سقوط افراد به دلیل خالی کردن زانو شود. کمبود ویتامین D در میان گروههای خاصی از افراد (مانند افراد مسن) شایع است حتی اگر غذاهای متنوعی بخورند.
تاثیر مکمل ویتامین D در کاهش زانودرد:
- مصرف مقادیر کافی ویتامین D باعث جذب مناسب کلسیم میشود که برای حمایت از ساختار و عملکرد استخوانها و دندانها ضروری است.
- مصرف این ویتامین همچنین در پیشگیری و درمان تحلیل رفتگی غضروف نقش دارد.
- مصرف ویتامین D اثر مطلوب قابل توجهی بر افزایش قدرت عضلات چهارسر ران و کاهش درد درد زانو دارد.
میزان مصرف ویتامین زانودرد D:
مصرف روزانه توصیه شده برای ویتامین D 600 واحد بین المللی برای همه بزرگسالان است. NIH گزارش میدهد که منابع غذایی کمی از ویتامین D وجود دارد که بتواند میزان مورد نیاز این ویتامین را در بدن تامین کند.
غذاهای حاوی ویتامین D:
با مصرف بیشتر ماهیهای چرب مانند سالمون و تن و شیر غنی شده، آب میوه و غلات، ذخایر ویتامین D خود را افزایش دهید. اگر فکر میکنید نیازهای ویتامین D بدن برآورده نمیشود، از مکمل استفاده کنید. ویتامین زانو درد را باید در وعدههای غذایی یا مکملها بگنجانید.
علت کمبود ویتامین D:
شما ممکن است به دلایل مختلف دچار کمبود ویتامین زانو درد D شوید:
- شما ویتامین D کافی در رژیم غذایی خود دریافت نمیکنید.
- شما به اندازه کافی ویتامین D را از غذا جذب نمیکنید (یک مشکل سوء جذب).
- شما به اندازه کافی در معرض نور خورشید قرار نمیگیرید. بدن میتواند ویتامین D را از واکنشهای درون پوست هنگام قرار گرفتن در معرض اشعههای UVB خورشید بسازد. اما به دلیل استفاده گسترده از کرمهای ضد آفتاب و زمان کمتر در خارج از منزل، بسیاری از افراد این ویتامین را از نور خورشید دریافت نمی کنند.
ویتامین K
کمبود ویتامین K سبب علائمی مانند کاهش ضخامت غضروف زانو، تخریب تدریجی غضروف زانو و کاهش سلامت غضروف میشود. علائم اولیه کمبود ویتامین K خونریزی و پوکی استخوان است. براساس مطالعات انجام شده، سطح ویتامین K1 در بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو در مقایسه با گروه کنترل به طور قابل توجهی کم بوده است که نشان دهنده تاثیر کمبود ویتامین K در مشکلات زانو مانند درد و یا ضعف است.
تاثیر مصرف مکمل ویتامین K در کاهش زانودرد:
- مصرف مکمل ویتامین E سبب کاهش درد زانو و التهاب مفاصل زانو میشود.
- ویتامین K برای فعال کردن پروتئین ماتریکس گلا که جزئی از ماهیچه، استخوان و غضروف است، ضروری است. به همین دلیل افراد با دریافت مقدار مناسب ویتامین K میتوانند درد ناشی از آرتروز زانو را کاهش دهند.
- ویتامین K نقش مهمی در ساختار غضروف دارد. ویتامین زانو درد K برای عملکرد سالم پروتئینها در غضروف و استخوان( دو بافت اصلی مفاصل که در آرتروز تحت تأثیر قرار میگیرند) مهم است.
میزان مصرف ویتامین زانو درد K:
مردان روزانه به 120 میکروگرم ویتامین K نیاز دارند و همه زنان از جمله زنان باردار و شیرده به 90 میکروگرم ویتامین K نیاز دارند. به گفته NIH، خطر کمبود ویتامین K در بزرگسالانی که رژیم غذایی متعادلی دارند، نادر است. ویتامین زانو درد K را به صورت مواد غذایی یا به صورت مکمل میتوان مصرف کرد.
غذاهای حاوی ویتامین K:
ویتامین K1 فراوانترین نوع موجود در غذاها نسبت به K2 است، این ویتامین عمدتاً در سبزیجات سبز برگ است. غذاهای حاوی ویتامین K که برای مفاصل و غضروف مفید هستند عبارتند از: کلم سبز، شلغم، اسفناج، کلم پیچ، کلم بروکلی و سویا
علت کمبود ویتامین K:
کمبود ویتامین زانو درد K میتواند به دلیل عوامل مختلفی از جمله موارد زیر رخ دهد:
- مصرف ناکافی غذاهای غنی از ویتامین K
- برخی از شرایط پزشکی که بر جذب چربی تأثیر میگذارند، مانند بیماری سلیاک یا بیماریهای التهابی روده، میتوانند جذب ویتامین K را مختل کنند.
- علاوه بر این، استفاده طولانی مدت از آنتی بیوتیکها میتواند باکتریهای روده مسئول سنتز ویتامین K را مختل کند.
- داروهایی که با متابولیسم ویتامین K تداخل میکنند، مانند رقیق کنندههای خون، نیز میتوانند منجر به کمبود ویتامین K شوند.
- افراد مبتلا به اختلالات سوء جذب، برای مثال افرادی که از داروهای خاصی استفاده میکنند که بر متابولیسم ویتامین K تأثیر بگذارد، در معرض خطر بیشتری از کمبود ویتامین K قرار دارند.
کمبود ویتامین C
کمبود ویتامین C احتمال خطر آرتروز را افزایش میدهد. آرتروز نیز با علائمی مانند زانودرد، التهاب و… همراه است. همچنین کمبود ویتامین C سبب میشود تا علائم بیماری روماتسیم مفصلی (مانند درد، التهاب، تخریب بافت غضروف مفصل زانو) نیز تشدید شود. محققان دریافتند افرادی که کمترین میزان ویتامین C را دریافت میکنند، سه برابر بیشتر از افرادی که ویتامین C دریافت میکنند، در معرض خطر ابتلا به پلی آرتریت (نوعی روماتسیم مفصلی که بر پنج یا چند مفصل تاثیر میگذارد) هستند.
نقش ویتامین C در سلامت استخوان زانو و غضروف:
- اکثر افراد میدانند که ویتامین C برای سیستم ایمنی بدن و مبارزه با سرماخوردگی و سایر عفونتها مهم است. اما این ویتامین نقش مهمی در سلامت بافت همبند دارد، زیرا برای تولید کلاژن ضروری است. کلاژن جزء اصلی تمام بافتهای همبند (مانند رباط ها، غضروف ها و سایر بافت های نرم) است و به بهبود زخم کمک میکند.
- طبق گفته کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده، یکی از عملکردهای اصلی ویتامین C ترمیم و حفظ استخوان، دندان و غضروف است.
- ویتامین C در کنترل التهاب مرتبط با عفونت، که باعث تشدید آرتروز میشود نیز نقش مهمی ایفا میکند.
- علاوه بر این، ویتامین C واکنش سیستم ایمنی بدن را در روماتسیم مفصلی تعدیل میکند و از بدتر شدن وضعیت کمک میکند.
- مطالعات نشان دادهاند که ویتامین C میتواند برای اکثر افراد مبتلا به استئوآرتریت زودرس مفید باشد.
- به صورت خلاصه ویتامین C باعث کاهش تخریب غضروف، کاهش سطح سیتوکینهای التهابی و جلوگیری از آسیب آرتروز به مفاصل میشود.
میزان مصرف ویتامین زانو درد C:
هیئت غذا و تغذیه آکادمیهای ملی پزشکی توصیه میکند که زنان حداقل 75 میلی گرم و مردان 90 میلی گرم ویتامین C در روز دریافت کنند. زنان باردار و شیرده نیازهای بیشتری دارند و باید به ترتیب 85 و 120 میلی گرم در روز مصرف کنند. به گفته مؤسسه ملی بهداشت، توصیه میشود که سیگاریها 35 میلی گرم بیشتر از افراد غیر سیگاری مکمل زانو درد C را مصرف کنند.
غذاهای حاوی ویتامین C: غذاهای حاوی ویتامین زانو درد C که برای مفاصل و غضروف مفید هستند، عبارتند از میوهها و سبزیجات تازه، از جمله فلفل دلمهای قرمز، مرکبات، بروکلی، توت فرنگی و کلم بروکسل. اکثر افرادی که رژیم غذایی متعادلی دارند نیازی به مصرف مکمل زانو درد ندارند.
علت کمبود ویتامین C:
افراد خاصی از جمله افراد زیر در خطر بیشتر کمبود ویتامین زانو درد C هستند:
- افراد مبتلا به اختلالات سوء جذب
- افراد سیگاری و افرادی که در معرض دود سیگار هستند.
- افرادی که رژیم غذایی محدودی دارند، از جمله افراد مسن و افرادی که از رژیم های غذایی محدود (افراد با بیمارهای خاص) پیروی میکنند، در معرض خطر بیشتری برای کمبود ویتامین زانو قرار دارند.
کمبود ویتامین E
کمبود ویتامین E سبب بروز مشکلاتی مانند افزایش التهاب و ورم ناشی از آرتروز زانو شود. زیرا ویتامین E یک عامل بالقوه برای پیشگیری یا درمان آرتروز است. علت تاثیر ویتامین زانو درد E در کاهش درد زانو به دلیل اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است. در بیماریهای التهابی مانند آرتروز زانو به دلیل اینکه رادیکالهای آزاد منتشر میشوند، کاهش ویتامین E و سایر آنتی اکسیدانها سبب تشدید علائم آرتروز زانو میشود.
نقش ویتامین E در سلامت استخوان زانو و غضروف آن:
- مکملهای ویتامین زانو درد E که به طور منظم استفاده میشوند، میتوانند به افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی کمک کنند تا علائمی مانند ناراحتی، ادم و سفتی مفاصل را کاهش دهند.
- مطالعات نشان دادهاند که ویتامین E دارای برخی از خواص ضد التهابی است، زیرا این ویتامین از سلولهای استخوان ساز در برابر رادیکالهای آزاد محافظت کرده و به سلولها کمک میکند تا استخوان جدید تولید کنند.
- مکانیسم اثر ویتامین E به دلیل بهبود فعالیت آنزیمی و کاهش نشانگرهای التهابی (مایع سینوویال مفصل زانو) در آرتروز زانو است.
- ویتامین E به دلیل اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی، پتانسیل پیشگیری آرتروز را دارد.
- این ویتامین همچنین با بهبود استرس اکسیداتیو و التهاب در مفاصل، پیشرفت آرتروز را کند کند. مطالعات بیشتری باید انجام شود تا نتیجهگیری روشنی در مورد اینکه آیا ویتامین E میتواند به طور کامل به درمان آرتروز کمک کند یا نه، انجام شود.
میزان مصرف ویتامین زانو درد E:
مقدار ویتامین E مورد نیاز 4 میلی گرم در روز برای مردان و 3 میلی گرم در روز برای زنان است. شما باید بتوانید تمام ویتامین E مورد نیاز خود را از رژیم غذایی خود دریافت کنید. هر ویتامین E که بدن به آن نیاز ندارد، برای استفاده در آینده ذخیره می شود، بنابراین هر روز به مصرف آن در رژیم غذایی خود نیاز ندارید.
غذاهای حاوی ویتامین E:
غذاهای غنی از ویتامین E عبارتند از روغن کانولا، روغن زیتون، مارگارین و بادام زمینی. همچنین میتوانید ویتامین E را از گوشت، لبنیات، سبزیجات برگ دار و غلات غنی شده دریافت کنید. ویتامین E نیز به عنوان مکمل زانو درد به شکل کپسول یا قطره موجود است.
علت کمبود ویتامین E:
کمبود ویتامین زانو درد E در انسان بسیار نادر است، زیرا بعید است که این کمبود ناشی از رژیم غذایی حاوی ویتامین E کم باشد. بیشترین علت کمبود مکمل زانو درد E به دلیل بینظمی در جذب چربی یا متابولیسم رژیم غذایی ایجاد میشود. ویتامین E یک ماده مغذی محلول در چربی است و کاهش صفرا سبب کاهش جذب ویتامین E میشود.
کمبود ویتامین A
کمبود ویتامین A سبب افزایش بروز علائم آرتروز یعنی درد زانو، افزایش التهاب، تخریب مفصل و… میشود، زیرا ویتامین A نقش آنتی اکسیدانی دارد.
تاثیر مصرف مکمل ویتامین A در کاهش درد زانو:
- نقش ویتامین A در جلوگیری از التهاب به دلیل تعامل آن با لکوسیتها، به ویژه نوتروفیلها مربوط میشود، زیرا این ویتامین تولید سوپراکسید نوتروفیل را که سبب تشدید علائم التهاب میشود را کاهش میدهد.
- ویتامین A نیز به عنوان یک عامل ضد التهابی نیز نقش دارد. مکمل ویتامین A در تعدادی از شرایط التهابی مفید است. ویتامین A میتواند به تسکین درد در بیماران مبتلا به آرتروز و روماتسیم مفصلی کمک کند.
میزان مصرف ویتامین زانو درد A:
برای ویتامین A از 250 میکروگرم (میکروگرم) در روز برای نوزادان 0 تا 6 ماهه، تا 900 میکروگرم در روز برای مردان و 700 میکروگرم در روز برای زنان متغیر است. زنان باردار و مادران شیرده باید برای دریافت توصیههای تغذیهای خاص برای مصرف ویتامین A با یک متخصص تغذیه مشورت کنند.
غذاهای حاوی ویتامین A:
برخی از غذاهای سرشار از ویتامین A از حیوانات مانند گوشت (جگر گاو)، لبنیات پرچرب و زرده تخم مرغ تهیه میشوند. بتاکاروتن که به ویتامین A تبدیل میشود، بیشتر در رنگدانه نارنجی موجود در میوهها و سبزیجات و در برخی روغنها یافت میشود. طرز تهیه غذا بر میزان جذب ویتامینها تأثیر میگذارد. به عنوان مثال، بریدن یا پختن غذای غنی از ویتامین A به شما کمک میکند که بیشترین بهره را از آن ببرید.
علت کمبود ویتامین A:
کمبود ویتامین A ناشی از دریافت کم ویتامین A در رژیم غذایی است. همچنین کمبود ویتامین A ممکن است با میزان بالای عفونت، به ویژه اسهال و سرخک، تشدید شود.
بهترین مکمل ها برای زانو درد کدامند؟
درمان زانو درد معمولاً از طریق ورزش، دارودرمانی، فیزیوتراپی، پی آر پی زانو و جراحی صورت میگیرد. اما در مواردی شاید کمبود ویتامین علت اصلی زانو درد باشد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم.
- گلوکزامین (Glucosamine)
این آمینو قند بخشی طبیعی از غضروف مفاصل شما است. مصرف آن به عنوان مکمل میتواند به کاهش از دست دادن غضروف و همچنین کاهش سفتی، تورم و زانو درد مفاصل کمک کند. گلوکزامین به صورت کپسول، قرص، شربت یا پودر مصرف میشود و می توان گفت یک ویتامین زانو درد مهم تلقی میشود. به همین دلیل قرص گلوکزامین به عنوان قرص غضروف ساز مطرح است.
- کندرویتین (Chondroitin)
این ماده بخشی طبیعی از بافت همبند در استخوانها و غضروف محسوب میشود. هنگامی که کندرویتین به عنوان مکمل مصرف شود، میتواند به تقویت کلاژن در مفاصل کمک کند تا به شما در جذب بهتر فشارها کمک کند. مکمل کندروتین به افزایش مایع میان غضروفی منجر میشود که در نتیجه آن درد در هنگام حرکت کاهش مییابد. کندرویتین همچنین قابلیت غضروف سازی نیز دارد. در مقاله بهترین قرص زانو درد میتوانید در مورد قرص ها و درمان های دارویی زانودرد بیشتر بدانید.
- روغن ماهی/امگا3 (omega 3)
مکمل روغن ماهی شامل دو ماده اسید ایکوزاپنتانوئیک (EPA) و اسید دوکوزاهگزانوئیک (DHA) است. این مواد باعث میشود که دو مسیر آنزیمی در بدن مهار شود و از تولید مواد التهاب زا جلوگیری شود. مصرف مکمل امگا 3 در درمان اختلالات مفاصل که با التهاب همراه است مثل بورسیت زانو، آرتریت وآرتروز مفید خواهد بود. این موضوع در مطلبی از وب سایت آرتریت به طور کامل مورد بررسی قرار گرفته است.
- متیل سولفونیل متان (MSM)
مکمل زانو درد سولفوریک به طور طبیعی در میوهها، سبزیجات و غلات وجود دارد که بدن را برای ساخت و ترمیم بافت همبند تحریک میکند. مصرف روزانه 1000 تا 3000 میلی گرم یا بیشتر از این ماده شیمیایی طبیعی ممکن است به علائم آرتروز زانو مانند درد و تورم کمک کند.
- ویتامین دی (D)
تحقیقاتی متعددی نشان میدهد که افزایش مصرف ویتامین D به علائم آرتریت روماتوئید و به طور کلی درد پا از زانو به پایین کمک میکند. ویتامین D به بدن کمک می کند تا کلسیم را جذب کند که برای ساختن استخوانهای قوی ضروری است. کمبود ویتامین دی می تواند منجر به داشتن استخوان های نازک، نرم و شکننده شود که در بزرگسالان به نام استئومالاسی و در کودکان به راشیتیسم معروف است. قرص ویتامین برای زانو درد خواص متعدد دیگری را نیز علاوه بر آنکه یک ویتامین برای زانو درد محسوب شود دارد.
- عصاره زردچوبه (Turmeric)
این ادویه پرکاربرد یک تسکین دهنده درد نیز محسوب میشود. یک پروتئین خاص در زردچوبه به نام کورکومین وجود دارد که از ایجاد التهاب پیشگیری می کند. تحقیقات نشان میدهد که مصرف عصاره زردچوبه، می تواند یک تسکین دهنده فوری درد مفاصل باشد. در این مطلب به طور کامل به بررسی درمان زانو درد با زردچوبه پرداختیم.
- روغن گل گاوزبان (Borage flower oil)
این عصاره از دانه های گیاه بوراگو که سرشار از اسید گاما لینولنیک است تهیه میشود. این ماده یک اسید چرب است که با التهاب در بدن مبارزه میکند. مکمل زانو درد تهیه شده از روغن گل گاوزبان ممکن است به درمان علائم آرتریت روماتوئید کمک کند و حتی اگر در دوز مناسب مصرف شود درد و تورم مفاصل را کاهش میدهد.
- بوسولیا کندر هندی (Boswellic)
عصاره این گیاه که کندر هندی نیز نامیده می شود، قرن ها بخشی از طب سنتی آفریقا و آسیا بوده است. ماده فعال موجود در کندر هندی به نام لکوسیت میتواند به کاهش درد و بهبود حرکت در مفاصل شما کمک کند. مقاله ای در وب سایت نچرال مدیسن ژورنال نشان می دهد که بوسولیا می تواند سرعت از دست دادن غضروف را کاهش دهد.
- عصاره چای سبز (Green tea)
چای سبز حاوی ترکیباتی است که دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی است که در درمان دردهای مفصلی از جمله زانو درد مفید است.
کلام آخر
مکمل های زانو درد با اهداف مختلف مثل غضروف سازی، افزایش استحکام استخوان ها، کاهش التهاب و کلاژن سازی مورد استفاده قرار می گیرد. انواع مکمل های زانو درد مثل گلوکزامین، کندرویتین، روغن ماهی و سایر موارد می تواند در کنار تجویز پزشک راهکاری جهت تسکین دردهای مرتبط با مفصل زانو باشد. ویتامین برای زانو درد حتماً باید با مشورت با پزشک متخصص مصرف شود.