خواص مکمل ویتامین D را بشناسید

ویتامین D یک ویتامین ضروری برای بدن است که فواید متعددی برای سلامتی دارد، اما تنها ۲۰ درصد از ویتامین D موردنیاز بدن ما از رژیم غذایی تأمین می‌شود و ۸۰ درصد باقیمانده توسط پوست از طریق قرار گرفتن در معرض نور خورشید یا مصرف مکمل‌ها به دست می‌آید. منابع غذایی حاوی ویتامین D اندک بوده و از آنجایی که این ویتامین برای بدن بسیار حیاتی است، استفاده از مکمل ویتامین D برای دریافت نیاز روزانه بدن به این ویتامین توصیه می‌شود. به عنوان مثال جذب ویتامین دی مورد نیاز بدن تنها از طریق آفتاب صبح گاهی تامین می شود آن هم درصورتیکه پوست تا حداقل ۲۴ ساعت پس از دریافت آفتاب شسته نشود. به همین دلیل بسیاری از پزشکان مصرف مکمل ویتامین دی را ضروری می دانند. نقش ویتامین دی در پیشگیری از بیماری های مزمن مثل دیابت، ام اس، روماتیسم، بیماری قلبی و عروقی و انواع سرطان ثابت شده است. گذشته از مصرف مکمل ویتامین D در کاهش ریزش مو و سلامت پوست بسیار موثر است. همچنین مصرف مکمل ویتامین d به خصوص در سلامت زنان و داشتن چرخه قاعدگی منظم تر اثبات شده است.

خواص مکمل ویتامین D

ویتامین D یکی از ویتامین‌های محلول در چربی بوده و از سه طریق منابع غذایی، نور خورشید و مکمل‌ها به دست می‌آید. ازآنجاکه ویتامین D در تعداد بسیار کمی از مواد غذایی یافت می‌شود و نور خورشید هم همیشه در دسترس نیست، استفاده از مکمل‌های ویتامین D می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. در ادامه با خواص مکمل ویتامین D آشنا می‌شویم.

بیشتر بخوانید: برای زانو درد چه بخوریم؟

کاهش ریزش مو با مصرف مکمل ویتامین D

سطح ویتامین D به طور عمده با سلولهایی که در رشد مو موثر هستند به نام کراتینوسیت ها در ارتباط است. اگر بدن مقدار کافی ویتامین دی دریافت نکند مقادیر سلولهای کراتینوسیت به شدت کاهش می یابد و به این ترتیب فرد دچار ریزش مو می شود. از سوی دیگر ویتامین دی با تنظیم سطح DHT منجر به کاهش ریسک ابتلا به تاسی با الگوی مردانه در زنان می شود.

ویتامین دی و چرخه قاعدگی

تحقیقات نشان می دهد سطح پایین ویتامین دی با اختلال در چرخه قاعدگی در ارتباط است. طی این تحقیق مشخص شد که زنانی که کمبود ویتامین دی دارند ۱۳ برابر بیش از سایر زنان در ریسک ابتلا به انواع بی نظمی قاعدگی هستند. درواقع نتایج این مطالعه ثابت کرد که مصرف ویتامین دی در کنترل هورمون های زنانه استروژن و پروژسترون نقش دارد.

پیشگیری از ابتلا به دیابت

کلسیم به کنترل قند خون کمک می‌کند و ازآنجاکه ویتامین D در جذب کلسیم مؤثر است، مصرف مکمل ویتامین D می‌تواند از ابتلا به دیابت پیشگیری کند. نتایج برخی مطالعات حاکی از آن است که افراد با کمبود ویتامین D بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار دارند، اما ارتباط میان مصرف مکمل ویتامین D و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هنوز به طور کامل تأیید نشده است و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.

پیشگیری از بیماری مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس

شواهد موجود نشان می‌دهد که کمبود ویتامین D خطر ابتلا به ام اس را افزایش داده و فعالیت بیماری را در افراد مبتلا به ام اس تشدید می‌کند. جالب است بدانید این بیماری در مناطق جغرافیایی که افراد کمتر در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند، بیشتر است. نتایج تحقیقات مختلف نشان داده است که سطح کافی ویتامین D خطر ابتلا به این بیماری را کاهش داده و در افراد مبتلا هم عوارض کمتری ایجاد می‌کند. در نظر داشته باشید که پیشگیری از ام اس یکی از مهم‌ترین خواص مکمل ویتامین D به شمار می‌رود.

بیشتر بخوانید: کمبود چه ویتامینی باعث زانو درد می شود؟

پیشگیری از بیماری لوپوس

افراد مبتلا به لوپوس اغلب به نور حساس هستند و در صورت قرارگرفتن در معرض نور خورشید موجب بروز بثورات و تشدید بیماری می‌شوند. از سوی دیگر عدم قرارگرفتن در معرض نور خورشید آن‌ها را در معرض خطر بالایی برای کمبود ویتامین D قرار می‌دهد. شواهد نشان می‌دهند که کمبود این ویتامین در افراد مبتلا به لوپوس می‌تواند بر فعالیت بیماری و تشدید عوارض تأثیر بگذارد.

جلوگیری از ابتلا به آرتریت روماتوئید

نتایج تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که دارای بالاترین سطح ویتامین D هستند، ۲۴.۲ درصد کمتر از افرادی که دارای کمترین سطح ویتامین D هستند، در معرض خطر ابتلا به آرتریت روماتیسمی قرار می‌گیرند. همچنین مشخص شد که میزان کمبود ویتامین D در بین افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید نسبت به سایرین بیشتر بوده و با کاهش سطح، فعالیت این بیماری هم بدتر خواهد شد. از‌‌این‌رو، مصرف مکمل‌های ویتامین D می‌تواند از بروز ابتلا به آرتریت روماتوئید جلوگیری کند.

بیشتر بخوانید: درمان روماتیسم مفصلی

پیشگیری از بیماری گریوز و تیروئیدیت هاشیموتو (AITD)

نتایج مطالعات مختلف نشان داده است که بیماران مبتلا به AITD دارای سطح پایینی از ویتامین D هستند. از‌این‌رو مقدار پایین ویتامین D می‌تواند خطر ابتلا به بیماری گریوز و تیروئیدیت هاشیموتو را افزایش دهد. به همین دلیل مصرف مکمل ویتامین D می‌تواند تا حد زیادی از ابتلا به این بیماری جلوگیری کند.

پیشگیری از سرطان

قرارگرفتن زیاد در معرض نور خورشید می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را در افراد افزایش دهد. اشعه UV-B از خورشید مهم‌ترین عامل خطر محیطی برای سرطان پوست غیرملانومی است. ازآنجاکه خورشید منبع اصلی ویتامین D به شمار می‌رود، محققان به دنبال این هستند که ببینند این ویتامین چه نقشی در سرطان پوست دارد. برخی بر این باورند که قرارگرفتن در معرض آفتاب به‌منظور حفظ سطح ویتامین D، پوست شما را بیشتر در معرض ابتلا به سرطان قرار می‌دهد. به همین دلیل توصیه می‌کنیم به‌جای قرارگرفتن زیاد در معرض نور خورشید، از خواص مکمل ویتامین D بهره‌مند شوید.

عدم بروز اختلالات شناختی

ویتامین D نقش مهمی در رشد مغز، تنظیم عملکرد مغز و سیستم عصبی سالم دارد. کمبود این ویتامین در بیماران مبتلا به پارکینسون، آلزایمر، اسکیزوفرنی، افسردگی، اختلالات اضطرابی، زوال عقل و افراد مسن مبتلا به زوال شناختی شایع است. به‌طور‌کلی، خطر ابتلا به اختلال شناختی در افراد با سطوح پایین ویتامین D در مقایسه با افراد با سطوح کافی این ویتامین، حدود ۲.۴ برابر بیشتر است.

همچنین تحقیقات نشان داده است که حفظ سطوح کافی ویتامین D در طول زندگی می‌تواند به جلوگیری از اختلالات عصبی مرتبط با افزایش سن کمک کند. لازم به ذکر است که اجلاسی با حضور کارشناسان برجسته، از جمله پزشکان و دانشمندان از سراسر جهان در سال ۲۰۱۳ تشکیل شد تا تحقیقات در این زمینه کامل شود و دستورالعمل‌های روشنی برای جوامع پزشکی و علمی قرار گیرد. نتایج این تحقیقات نشان داد که سطوح پایین ویتامین D یا استفاده ناکافی از این ویتامین را می‌توان یک عامل خطر برای زوال شناختی و زوال عقل در نظر گرفت و برای اصلاح این سطوح نیاز به مصرف مکمل است. از طرفی کمبود ویتامین D با افسردگی ارتباط مستقیم دارد. در حالت کلی، یکی از بهترین خواص مکمل ویتامین D را می‌توان عدم بروز اختلالات شناختی عنوان کرد.

بیشتر بخوانید: کمبود کلسیم

جلوگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی

کمبود ویتامین D با افزایش فشارخون بالا، هیپرلیپیدمی، بیماری عروق محیطی، بیماری عروق کرونر، انفارکتوس میوکارد، نارسایی قلبی و سکته همراه است و علت این وضعیت احتمالاً به اثرات ضدالتهابی ویتامین D مربوط می‌شود. نتایج یک مطالعه بر روی بیش از ۶۴۰۰۰ نفر نشان داد که افراد مبتلا به بیماری شریان محیطی سطوح پایینی از ویتامین D داشتند و کمبود این ویتامین می‌تواند در پیشرفت این بیماری اثرگذار باشد. جلوگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی می‌تواند یکی از مهم‌ترین خواص مکمل ویتامین D باشد.

پیشگیری از عفونت

حفظ سطح کافی ویتامین D می‌تواند طول و شدت عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی را کاهش داده و از بروز آن‌ها در برخی افراد جلوگیری کند. نتایج مطالعات مختلف حاکی از آن است که میان کمبود ویتامین D در بدن و بروز و شدت عفونت‌های دستگاه تنفسی ارتباط مستقیمی وجود دارد. از طرفی نقش ویتامین D در کاهش خطر عفونت‌های اکتسابی بیمارستانی همانند ذات‌الریه، عفونت‌های دستگاه ادراری و عفونت‌های محل جراحی در حال بررسی است. مصرف مکمل ویتامین D می‌تواند تا حد زیادی به پیشگیری از عفونت کمک کند.

بیشتر بخوانید: عفونت مفصلی

کاهش التهاب

بسیاری از مزایای سلامتی مرتبط با ویتامین D ممکن است ناشی از نقش آن در کاهش التهاب باشد. تحقیقات نشان داده است که افزایش سطح ویتامین D با کاهش التهاب مرتبط است. شما می‌توانید به‌راحتی با مصرف مکمل ویتامین D از کمبود این ویتامین در بدن خود جلوگیری کنید.

پیشگیری از بیماری التهابی روده

هنگامی که ناتوانی در جذب مناسب مواد مغذی در دستگاه گوارش وجود دارد، خطر کمبودهای تغذیه‌ای بیشتر می‌شود. نقش ویتامین D فراتر از این است، زیرا کمبود این ویتامین ممکن است بر شدت بیماری التهابی روده تأثیر بگذارد و حفظ سطوح کافی می‌تواند شما را برای مدت طولانی‌تری در دوره بهبودی نگه دارد. حتی شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد دریافت ویتامین D به میزان کافی می‌تواند از بروز بیماری التهابی روده پیشگیری کند.

کاهش درد عضلانی

کمبود شدید ویتامین D می‌تواند موجب میوپاتی شود که ضعف و درد عضلانی را به همراه دارد. در حقیقت یکی از نقش‌های مهم ویتامین D در بدن کمک به عضلات برای جذب کلسیم، تقویت بدن و عملکرد بهتر است. تحقیقات نشان داده‌اند که یکی از دلایل اصلی گرفتگی و اسپاسم عضلانی دریافت ناکافی ویتامین D است. به‌خاطر داشته باشید که مصرف مکمل ویتامین D می‌تواند تا حد زیادی درد عضلانی را کاهش دهد.

بیشتر بخوانید: خرید دستگاه فیزیوتراپی خانگی

پیشگیری از بیماری اسکلتی

ویتامین D جذب کلسیم رژیم غذایی را ۳۰ تا ۴۰ درصد و فسفر را تا ۸۰ درصد افزایش می‌دهد. بدون وجود این ویتامین فقط ۱۰ تا ۱۵ درصد کلسیم و ۶۰ درصد فسفر جذب بدن می‌شود. ویتامین D جذب کلسیم را در روده تقویت کرده و سطح کلسیم خون را حفظ می‌کند تا معدنی شدن طبیعی استخوان را امکان‌پذیر کند و از کاهش غیرطبیعی سطح کلسیم خون که می‌تواند منجر به کزاز شود، جلوگیری نماید. کمبود ویتامین D می‌تواند منجر به هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه هم شود که موجب افزایش تحلیل استخوان، استئوپنی، استئومالاسی، پوکی استخوان و افزایش خطر شکستگی خواهد شد. علاوه بر این، افزایش متوسط هورمون‌های پاراتیروئید ممکن است مقاومت به انسولین، افزایش وزن، فشار‌خون بالا و هیپرتروفی بطن چپ را افزایش دهد.

کلام آخر

ویتامین D یکی از ویتامین های حیاتی بدن محسوب می شود؛ ویتامین دی با وجود مزایای متعدد برای بدن و داشتن نقش کلیدی در فعل و انفعالات داخلی در منابع کمی یافت می شود. اصلی ترین منبع ویتامین دی نور آفتاب است که جذب از این طریق محدودیت های زیادی دارد و به همین دلیل مصرف ویتامین دی به شکل مکمل توصیه می شود. خواص مکمل ویتامین D بسیار گسترده است؛ از انواع دردهای عضلانی گرفته تا ام اس و انواع سرطان با مصرف مکمل ویتامین دی قابل پیشگیری هستند که در این مطلب به طور کامل به بررسی آنها پرداختیم.

پرسش و پاسخ در مورد نحوه مصرف قرص ویتامین دی

۱.آیا می توان مکمل ویتامین D3 را هر روز مصرف کرد؟

مصرف ویتامین D برای مدت طولانی در دوزهای بالاتر از ۴۰۰۰ IU (100 میکروگرم) در روز خطرناک است و ممکن است باعث سطوح بسیار بالای کلسیم در خون شود.

۲.مصرف مکمل ویتامین D در چه زمانی توصیه می شود؟

مکمل ویتامین D را می توانید در هر ساعتی از شبانه روز مصرف کنید.

۳.مکمل ویتامین دی را قبل یا بعد از غذا مصرف کنیم؟

مصرف ویتامین دی بعد از غذا تا ۵۰ درصد جذب بالاتری دارد.

۴.خواص مکمل ویتامین D کدامند؟

جلوگیری از ابتلا به دیابت، پیشگیری از بیماری ام اس، پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی، عدم بروز اختلالات شناختی، کاهش درد عضلانی