بیماری مفصلی آرتروز زانو که اغلب ناشی از افزایش سن و یا وراثت است به نحوه زندگی فرد نیز وابسته است؛ به عنوان مثال رقصنده ها، ورزشکاران حرفه ای و کسانی که کار بدنی انجام می دهند بیشتر در معرض آرتروز زانو قرار دارند. برای درمان آرتروز زانو روشهای مختلفی وجود دارد؛ انواع روش های تغییر سبک زندگی مثل حذف فعالیت های تکانه ای که به دفعات تکرار می شود، ورزش کردن و کاهش وزن، در کنار روش های درمان قطعی آرتروز زانو مثل تزریق های درون مفصلی، انواع داروها، فیزیوتراپی و موارد دیگر نیز باعث می شوند فرد مبتلا به استئوآرتریت به زندگی عادی بازگردد. در ادامه در مورد روشهای درمانی آرتروز زانو صحبت خواهیم کرد.
کاهش وزن و کاهش فشار بر مفاصل
کاهش وزن می تواند مزایای متعددی برای افراد مبتلا به استئوآرتریت (OA) داشته باشد. درواقع با هر کیلوگرم اضافه وزن 3 برابر بیشتر فشار بر زانوها افزایش می یابد. کاهش وزن سبب کاهش التهاب در بدن می شود، تحرک فرد را افزایش می دهد و باعث می شود فرد به درمان پاسخ بهتری دهد.
بیشتر بخوانید: اولین علائم آرتروز زانو
ورزش برای درمان آرتروز زانو
فعالیت بدنی همیشه یکی از ارکان اصلی داشتن یک بدن سالم است. اما آیا ورزش می تواند به بیماران مبتلا به آرتروز زانو نیز کمک کند؟ افرادیکه به دلیل از دست دادن غضروف مفصلی دچار تورم، التهاب و عدم تعادل در حرکت شده اند. پاسخ به این سوال بله است. درحقیقت در بیماران مبتلا به آرتروز ورزش نه تنها خوب است بلکه ضروری نیز است. بهترین ورزش ها برای آرتروز زانو شامل موارد زیر است:
1. افزایش رنج حرکتی مفصل: هدف این تمرینات بهبود انعطاف پذیری و تحرک مفصل زانو است. به عنوان مثال می توان به خم شدن زانو، سر خوردن پاشنه و بلند کردن ساق پا اشاره کرد.
2. تقویت زانو: تقویت عضلات اطراف زانو می تواند به حمایت و ثبات مفصل کمک کند. ورزش هایی مانند اسکات، پرس پا، و استپ آپ می توانند مفید باشند.
3. تمرینات هوازی با شدت کم: این تمرینات به بهبود تناسب اندام قلبی عروقی بدون وارد کردن فشار بیش از حد به مفصل زانو کمک می کند. به عنوان مثال می توان به شنا، دوچرخه سواری و استفاده از دستگاه بیضوی اشاره کرد.
4. تمرینات تعادلی: این تمرینات بر بهبود تعادل و کاهش خطر سقوط تمرکز دارند. به عنوان مثال می توان به ایستادن روی یک پا، راه رفتن از پاشنه تا پنجه و استفاده از تخته تعادل اشاره کرد.
به یاد داشته باشید که به آرامی شروع کنید و به تدریج شدت و مدت تمرینات خود را افزایش دهید. همچنین مهم است که به بدن خود گوش دهید و هرگونه تمرینی که باعث درد یا ناراحتی می شود را متوقف کنید. ورزش منظم، همراه با سایر گزینه های درمانی توصیه شده توسط متخصص مراقبت های بهداشتی، می تواند به مدیریت آرتریت زانو و بهبود کیفیت کلی زندگی شما کمک کند. در این مطلب به طور کامل با انواع ورزش آرتروز زانو آشنا شوید.
درخواست مشاوره رایگان
داروهای مسکن برای آرتروز
داروهای مسکن منجر به کاهش درد می شوند اما تاثیری روی تورم و التهاب ندارند. مسکن هایی که به عنوان قرص آرتروز مصرف می شوند به دو دسته اپیوئیدی و غیر اپیوئیدی تقسیم بندی می شوند. مسکن های خفیف به صورت بدون تجویز و مسکن های قوی فقط با تجویز پزشک در دسترس هستند.
- استامینوفن (تیلنول)
- ترامادول هیدروکلراید (اولترام)
- اکسی کدون هیدروکلراید (OxyContin، Roxicodone)
- فنتانیل (پچ پوستی دوارژیک)
- هیدروکدون بی تارترات (Hysingla ER، Zohydro ER)
- چسب ضد درد (پچ ضد درد) کپسایسین
بیشتر بخوانید: برای درمان آرتروز زانو چه بخوریم؟
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی برای کنترل آرتروز
مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی در بدن از تولید مواد شیمیایی خاص که عامل التهاب در بدن هستند جلوگیری کرده و التهاب و درد ناشی از بیماری آرتروز را کاهش می‌دهد. با این حال مصرف داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی تاثیری در جلوگیری از پیشرفت بیماری ندارند. داروهای ضدالتهابی که اغلب برای بیماران مبتلا به آرتروز تجویز می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایبوپروفن
- کتوپروفن
- پیروکسیکام
- ملوکسیکام
- دیکلوفناک
- سلکوکسیب
- ناپروکسن
- NSAID مسدود کننده بلوک کلسیمی
بیشتر بخوانید: آیا راه رفتن برای کاهش درد آرتروز زانو خوب است؟
داروهای ضد افسردگی و آرتروز زانو
داروهای ضدافسردگی SNRI منجر به افزایش هورمون هایی مثل سروتونین و نوراپی نفرین در مغز می شود. بالا بودن این هورمون ها در مغز منجر به کاهش درد مزمن ناشی از آرتروز می شود. دولوکستین هیدروکلراید یکی از انواع داروهای ضدافسردگی موثر در کاهش درد آرتروز است.
پماد کپسایسین برای رفع درد آرتروز
پماد کپسایسین، مشتق شده از فلفل چیلی، در واقع یک داروی موضعی است که برای کاهش درد مرتبط با آرتروز (OA) استفاده می شود. مکانیسم اثر آن شامل کاهش سیگنال های درد منتقل شده به مغز از طریق تخلیه ماده P است. در حالی که ممکن است در ابتدا باعث گرم شدن یا احساس سوزش شود، استفاده مداوم می تواند منجر به حساسیت زدایی انتهای عصبی و کاهش درک درد شود. توجه به این نکته مهم است که پاسخ‌های فردی به پماد کپسایسین ممکن است متفاوت باشد و توصیه می‌شود قبل از استفاده از آن با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید.
تزریق استروئید به مفصل زانو
تزریق استروئید، همچنین به عنوان تزریق کورتیکواستروئید شناخته می شود، می تواند برای کمک به کاهش درد آرتریت، به ویژه در موارد استئوآرتریت (OA) یا آرتریت روماتوئید (RA) استفاده شود. این تزریق‌ها یک داروی ضد التهابی قوی را مستقیماً به مفصل آسیب‌دیده می‌رسانند و تسکین هدفمندی را فراهم می‌کنند.
استروئیدها مانند کورتیزون با سرکوب پاسخ التهابی سیستم ایمنی عمل می کنند. در آرتریت، التهاب نقش مهمی در ایجاد درد، تورم و سفتی مفاصل دارد. با تزریق استروئید به مفصل، این دارو می تواند به کاهش التهاب کمک کند، در نتیجه درد را کاهش داده و عملکرد مفصل را بهبود می بخشد. روش تزریق استروئید شامل یک متخصص مراقبت های بهداشتی است که از یک سوزن نازک برای تزریق دارو به مفصل آسیب دیده استفاده می کند. محل تزریق ممکن است با یک بی حس کننده موضعی بی حس شود تا ناراحتی در طول عمل به حداقل برسد.
توجه به این نکته مهم است که تزریق استروئید معمولاً به عنوان یک راه حل کوتاه مدت برای مدیریت درد آرتریت استفاده می شود. اثرات تزریق می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما بسیاری از افراد تسکین درد را تجربه می کنند که می تواند چند هفته یا چند ماه طول بکشد. در برخی موارد، تزریق های متعدد ممکن است برای حفظ تسکین درد ضروری باشد.
برای تعیین اینکه آیا تزریق استروئید برای شرایط خاص شما مناسب است یا خیر، مشورت با یک متخصص مراقبت های بهداشتی بسیار مهم است. آنها می توانند علائم، سابقه پزشکی و سلامت کلی شما را ارزیابی کنند تا مناسب ترین گزینه های درمانی را برای شما تعیین کنند. آنها همچنین می توانند خطرات بالقوه، مزایا و هر گونه عوارض جانبی احتمالی مرتبط با تزریق استروئید را مورد بحث قرار دهند.
کمپرس سرد و گرم برای آرتروز
کمپرس گرم باعث رفع اسپاسم عضلات می شود. گرما همچنین منجر به روانتر شدن حرکت مفصل می شود. استفاده از کمپرس گرم به همین دلیل پیش از انجام تمرینات ورزشی توصیه می شود. از سوی دیگر کمپرس سرد سبب کاهش تورم و التهاب می شود. حال این سوال مطرح می شود که برای آرتروز زانو استفاده از کمپرس سرد بهتر است یا گرم؟ پاسخ به این سوال بستگی به شرایط بیمار دارد؛ اگر زانو دچار التهاب باشد در 24 ساعت اول استفاده از کمپرس سرد توصیه می شود. اما درصورتیکه تورمی وجود نداشته باشد استفاده از کمپرس گرم توصیه می شود.
بیشتر بخوانبد: درمان خانگی آرتروز زانو
فیزیوتراپی آرتروز زانو
فیزیوتراپی یکی از رایج ترین روش های درمانی برای تسکین زانو درد است. برنامه تمرینی فیزیوتراپی زانو شامل حرکاتی است که باعث تقویت عضلات ضعیف شده اطراف مفصل زانو می شود. همچنین بخشی از برنامه تمرینی به انجام تمرینات تعادلی اختصاص دارد که بیماران مبتلا به آرتروز در آن ضعف دارند. فیزیوتراپی زانو همچنین برای بیماران مبتلا به آرتروز زانو سبب بهبود دامنه حرکت می شود و به این ترتیب بیمار احساس بهبودی خواهد کرد. در این مطلب به طور کامل در مورد کارایی و نحوه انجام فیزیوتراپی زانو آشنا شوید.
ماساژ برای تسکین درد آرتروز
درمان به روش ماساژ یکی دیگر از تکنیک های تسکین زانو درد در مبتلایان به آرتروز است. درمانگر با ماساژ عضلات و مفاصل نزدیک ناحیه درد منجر به افزایش گردش خون در ناحیه می شود. به این ترتیب کاهش خونرسانی و اکسیژن رسانی که در بیماران مبتلا به آرتروز شایع است تسکین خواهد یافت.
منیوال تراپی برای بیماران مبتلا به استئوآرتریت
در درمان دستی اصولا شامل تکنیک های ماساژ، کشش و تحرک فعال و غیرفعال و تکنیک های دستکاری است. نحوه اثربخشی منیوال تراپی آرامش عضلات، افزایش گردش خون، شکست بافت اسکار و کاهش درد در بافت نرم است. نتایج بالینی که در مورد اثربخشی کایروپراکتیک در تسکین درد در مبتلایان به آرتروز انجام شد نشان داد که درد در بیماران در مدت زمان کوتاهی بعد از جلسات منیوال تراپی کاهش یافت. همچنین بیماران عملکرد مفصل زانوی بهتری پس از 2 هفته درمان مداوم با روش درمان دستی تجربه کرده اند.
بیشتر بخوانید: کایروپراکتیک چیست؟
تعویض مفصل زانو
تعویض مفصل زانو در مواردی که غضروف زانو به دلیل انواع آرتریت دچار آسیب دیدگی شده باشد تجویز می شود. این عمل جراحی در موارد حاد و مواقعی که بیمار قادر به بلند شدن از صندلی نباشد و در راه رفتن، بالا رفتن از پله و انجام کارهای روزانه با مشکل جدی روبرو باشد انجام می شود. همچنین بیمارانی که به دلیل آرتروز دچار تورم دائمی زانو شده اند، بطوریکه هیچ روش درمانی قادر به کاهش التهاب نباشد انجام می شود.
فیوژن مفصل زانو
در صورتیکه فرد درد مفصلی شدیدی را احساس کند و روشهای درمانی کم تهاجمی نتواند درد در بیمار را کاهش دهد پزشک در برخی موارد جراحی فیوژن را توصیه می کند. در این روش درمانی که یک جراحی باز است، پس از ایجاد شکاف در ناحیه مفصلی پزشک تمام بافت غضروفی را خارج می کند. به این ترتیب دو استخوان به یکدیگر جوش می خورند. در برخی موارد از یک استخوان که از جای دیگر برداشته شده است و یا بافت استخوانی مصنوعی بین دو استخوان استفاده می شود. سپس دو استخوان توسط پیچ و تثبیت کننده به یکدیگر وصل می شوند.
مکمل دارویی آرتروز
در کنار مصرف دارو که اغلب در جهت تسکین درد انجام می شود مصرف مکمل های دارویی که باعث افزایش تراکم استخوان می شوند و یا روند تخریب غضروف ها را از طریق تامین موادی که به طور طبیعی در غضروف ها یافت می شود را کاهش می دهند بسیار کمک کننده هستند. به طور کلی مصرف مکمل های زیر برای بیماران مبتلا به آرتروز از هر نوعی توصیه می شود:
- مکمل های کلسیم
- ویتامین دی
- استروژن (برای جلوگیری از تحلیل استخوانی مرتبط با یائسگی)
- گلوکزامین،
- کندرویتین سولفات
- زردچوبه
- قرص آوودین
بیتر بخوانید: غذای مضر برای آرتروز
تزریق کورتیکواستروئیدها برای آرتروز
کورتیکواستروئیدها همان کورتون ها هستند که از طریق سرکوب سیستم ایمنی منجر به ایجاد حس آرامش در فرد می شوند. کورتون ها منجر به کاهش التهاب در بدن می شوند و درد و تورم را کاهش می دهند. با این حال تزریق کورتیکواستروئیدها سبب درمان بیماری نمی شود بلکه تسکین درد و التهاب در فرد ایجاد می کند.
کاردرمانی برای درمان آرتروز
کاردرمانی برای آرتروز شامل مجموعه ای از اصول و قوانین است که شامل بازآموزی انجام حرکات با هدف کاهش فشار بر مفاصل، بهینه سازی محیط کاری و فضای منزل با هدف تسهیل روند انجام کارهای روزمره و استفاده بهینه از اندامهای بدن بطوریکه تا پیش از این برای فرد شناخته شده نبوده است. درواقع بیمار با رعایت تکنیک های ارائه شده توسط کار درمان هم درد کمتری احساس می کند و هم آسیب کمتری به مفاصل وارد خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: پیشگیری از آرتروز
تحریک الکتریکی عصبی (TENSE) برای آرتروز
در این روش از الکتریسیته به منظور تسکین درد استفاده می شود. طی تحقیقاتی که انجام شد مشخص شد 15 دقیقه جلسات تحریک الکتریکی عصبی در بیماران سبب 67 درصد کاهش درد شده است. این روش درمانی همچنین منجر به تقویت عضلات در فرد نیز می شود و نتایج این تحقیق افزایش 55 درصدی قدرت عضلات اطراف مفصل آسیب دیده را نیز نشان داد. در این روش درمانی جریان الکتریکی خفیفی وارد پوست می شود. با ورود جریان به بدن در سیستم انتقال پیام درد به مغز اختلال ایجاد می شود و به نوعی این مسیرها مسدود می شوند. استفاده از روش تحریک الکتریکی عصبی همچنین از طریق آزادسازی اندورفین، آرامش عضلانی، پرت کردن حواس بیمار از ناحیه درد منجر به ایجاد حس تسکین درد در بیمار می شود.
تزریق اسید هیالورونیک برای مفصل زانو
مفصل برای آنکه بتواند بخوبی حرکت کند باید در داخل یک ماده روان کننده به اسم مایع سینویال قرار بگیرد. در بیمارانی که دچار خشکی مفاصل ناشی از بیماری آرتروز از جمله خشکی زانو هستند حجم و غلظت این مایع کاهش می یابد. به همین دلیل از مایعی مشابه با مایع سینویال به نام اسید هیالورونیک استفاده می شود. تزریق اسید هیالورونیک در درجه اول منجر به روان شدن بیشتر مفصل می شود و همچنین از سوی دیگر سبب تولید دوباره غضروف مفصلی نیز می شود.
بیشتر بخوانید: تزریق ژل به زانو
تراز مجدد استخوانهای زانو
اگر آرتروز منجر به آسیب به یک زانو شده باشد تراز مجدد استخوان ها یک درمان حیاتی و کمک کننده است. در این روش درمانی پزشک برای تراز شدن مجدد استخوانها و پیشگیری از بروز مشکلات آتی بخشی از استخوان را برداشته و یا به آن اضافه می کند. به این ترتیب فشار بر بخش آسیب دیده کاهش خواهد یافت.
استئوتومی زانو
با پیشرفت بیماری آرتروز زانو بخش هایی از مفصل دچار خوردگی می شود و به این ترتیب توازن در مفصل زانو از بین می رود. با از بین رفتن توازن به بخشی از زانو بیش از بخشی دیگر فشار وارد می شود و درنتیجه سرعت خوردگی غضروف مفصلی تشدید می شود. می توان با جراحی استئوتومی زانو از ادامه این روند پیشگیری کرد. استئوتومی زانو یعنی برش استخوان که یا در استخوان تیبیا و یا فمور انجام می شود. این عمل با هدف کاهش فشار بر مفصل زانو انجام می شود و برای بیمارانی کاربرد دارد که در مراحل ابتدایی بیماری قرار دارند.
کلام آخر
روش های مختلفی برای تسکین درد آرتروز زانو وجود دارد. اما آیا درمان قطعی برای آرتروز زانو وجود دارد؟ به طور کلی آرتروز زانو درمان قطعی ندارد. اما این بدان معنی نیست که نمی توان کاری برای بیماران مبتلا به آرتروز انجام داد. درواقع بسیاری از بیماران مبتلا به آرتروز زانو می توانند با رعایت و پیروی از روش های درمان قطعی آرتروز زانو و به کارگیری روش های کار درمانی تا حد زیادی از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد.