افرادیکه درنهایت به جراحی دیسک کمر رضایت می دهند باید یک دوره برای استراحت و نقاهت پس از عمل جراحی در نظر بگیرند که در این مدت باید یک سری از دستورالعمل ها را اجرا کنند. مرحله نقاهت پس از جراحی دیسک کمر به وضعیت سلامتی و میزان فعالیت فرد پیش از عمل جراحی، نوع جراحی و سن بیمار بستگی دارد. به طور کلی زمان ریکاوری بیماران پس از جراحی دیسک کمر بین 6 تا 8 هفته طول می کشد. نوع جراحی هر قدر پیچیده تر باشد زمان ریکاوری طولانی تر خواهد بود؛ مثلا در عمل جراحی لامینکتومی یا فیوژن بیش از 12 هفته زمان ریکاوری نیاز است حال آنکه در جراحی با لیزر به یک هفته می رسد. بیماران در سنین بالا به زمان ریکاوری بیشتری احتیاج دارند و این زمان برای افراد بالای 70 سال ممکن است به 6 ماه تا 1 سال برسد. به طور کلی، بیماران پس از جراحی دیسک کمر باید از خم شدن، بلند کردن و چرخش کمر خودداری کنند. در ادامه به طور کامل مراقبت ها پس از عمل دیسک کمر آورده شده اند. همچنین، بیمار باید در هنگام خواب، استفاده از توالت و نشستن به گونه ای عمل کند که حداقل فشار بر ستون فقرات وارد شود.
انواع عمل دیسک کمر
دیسک کمر ممکن است در اثر عوامل متعددی به وجود بیاید. این بیماری به شکلهای مزمن یا خفیف بروز میکند. راهکارهای زیادی برای درمان دیسک کمر وجود دارند. اما در نهایت اگر هیچ یک از این راهها جوابگو نباشند، باید به سراغ عمل جراحی رفت. با توجه به دلیل ایجاد آسیب در دیسک کمر، نحوه جراحی آن متفاوت است. به صورت عمده عملهای جراحی دیسک را به دو دسته عمل باز و بسته تقسیم میکنند. عملهای بسته شامل موارد زیر هستند:
- عمل دیسک کمر با لیزر: گاهی درد ناشی از دیسک بر اثر فشار به اعصاب کمر است. در این حالت یکی از بهترین روشها برای درمان درد دیسک کمر، جراحی با استفاده از لیزر است. این روش مدرن، بسیار ساده و کم خطر به شمار میآید. در این روش پزشک باید با استفاده از یک سوزن مخصوص، اشعه لیزر را وارد بدن کند. این اشعه بخشی از دیسک را به بخار تبدیل میکند. در واقع کوچک شدن دیسک در این حالت، موجب کاهش فشار بر اعصاب میگردد.
- عمل میکرودیسککتومی: دیسککتومی یک روش قدیمی برای جراحی دیسک کمر است. استفاده از این روش، جراحی باز به شمار میآید. با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، این شیوه قدیمی از عمل جراحی دیسک، به شیوهای جدیدتر تبدیل شد. به این روش جدید که جراحی بسته است، میکرودیسککتومی میگویند. برخلاف روش جراحی دیسککتومی، در جراحی میکرودیسککتومی، برش عمیقی روی سطح بدن ایجاد نمیشود. در این شیوه جدید، پزشک از یک میکروسکوپ مخصوص به نام آرتروسکوپ برای انجام عمل جراحی استفاده میکند. سپس بخشی از دیسک را با ابزارهایی مانند قیچی برمیدارد. میکرودیسککتومی برای افراد مبتلا به فتق دیسک، راه حل مناسبی به شمار میآید.
- جراحی آندوسکوپی دیسک کمر:در روش جراحی دیسک کمر با آندوسکوپی، بیمار را ابتدا بیحس میکنند. سپس با استفاده از یک دوربین پزشکی وارد بدن شده و بخشهای مختلف دیسک را مشاهده میکنند. در این مرحله پزشک، با استفاده از لوله آندوسکوپی، به دیسک دسترسی پیدا میکند. سپس آن را کوچک میکند. این کار با هدف کاهش فشار به اعصاب انجام میشود.
روشهای دیگری هم برای جراحی دیسک کمر وجود دارند. از جمله آنها میتوان به روشهای جراحی باز اشاره کرد. بعد از مطالعه روشهای جراحی دیسک کمر، شاید این سوال برایتان ایجاد شده باشد که بعد از انجام دیسک کمر چه مراقبتهایی لازم است؟ در ادامه این مقاله، مراقبت پس از جراحی دیسک کمر را به طور کامل معرفی خواهیم کرد.
درخواست مشاوره رایگان
مراقبت پس از جراحی دیسک کمر
بیشتر جراحیهای بستهی دیسک کمر با کمک بیحسی انجام میشوند. یعنی پزشکان در این روشها از هیچ گونه ماده بیهوشی استفاده نمیکنند. به همین دلیل هم عوارض این نوع عملها بسیار کم و ناچیز است. در واقع بسیاری از بیماران تنها با گذشت چند ساعت، پس از انجام جراحی دیسک کمر از بیمارستان مرخص میشوند. مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر، عموما به مدت ۶ هفته طول میکشند. البته عمدهی محدودیتهای مراقبتیِ بعد از عمل، تا دو هفته بعد از جراحی پایان مییابند. ولی برخی از آنها هم برای مدت بیشتری ادامه پیدا میکنند.
مراقبتهای ویژه و استراحت مطلق بیمار در خانه، تا چند روز بعد از عمل، باید ادامه داشته باشد. همچنین بعد از گذشت دو هفته از انجام عمل دیسک کمر، امکان رانندگی وجود دارد. در عین حال، بازگشت به محل کار، مدرسه یا فعالیتهای روزانه این چنینی، تا ۶ هفته ممنوع هستند. اما در مورد انجام تمرینات ورزشی، مدت نقاهت طولانیتر است. پزشکان تا ۱۲ هفته بعد از عمل جراحی دیسک کمر، انجام ورزش را منع میکنند. در ادامه این مقاله مراقبتهای روزانه و مرحله به مرحلهی بعد از عمل جراحی دیسک کمر را معرفی میکنیم.
مراقبتهای لازم تا دو هفته اول بعد از عمل جراحی
در روزهای ابتدایی بعد از عمل باید مکان انجام برش را همواره تمیز و خشک نگه دارید. وجود رطوبت در اطراف محل زخم باعث ایجاد عفونت میشود. البته پس از گذشت ۷۲ ساعت از اتمام عمل جراحی، میتوانید با خیال راحت حمام کنید. فقط در این مدت، از وان حمام استفاده ننمایید.
در طول دو هفته ابتدایی بعد از عمل جراحی دیسک کمر، انجام فعالیتهایی مانند جابهجا کردن بار، خم شدن و رانندگی اکیدا ممنوع هستند. خم کردن کمر باعث افزایش درد و تحریک شدن بافت آسیبدیده میشود. بلند کردن اجسام سنگین، یکی دیگر از فعالیتهای ممنوعه در این دوره است. جابهجایی اجسام سنگینتر از ۲ کیلوگرم در دوره نقاهت بعد از جراحی، آسیبهای جدی به کمر وارد میکند. همچنین باید از انجام رانندگی یا حتی جابهجایی در مسافت طولانی به وسیله خودرو خودداری نمایید.
تا این جا از ممنوعیتهای مربوط به دو هفته اول بعد از عمل جراحی دیسک کمر سخن گفتیم. اما انجام یکسری از فعالیتها در این دوره توصیه میشود. استراحت، یکی از مهمترین کارها در دوره نقاهت است. علاوه بر استراحت، پیادهروی کوتاه و آهسته روی سطح صاف و بدون شیب هم توصیه میشود. البته نحوه استراحت پس از عمل دیسک کمر نیز می تواند بر بهبود روند بیمار نقش داشته باشد.
در این دوره اگر احساس درد داشتید، باید از مسکنهای غیر استروئیدی استفاده کنید. به طور مثال، داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن به شما در کاهش درد کمک میکنند. البته نباید بیشتر از دو هفته از این داروها استفاده نکنید. در نتیجه بعد از این مدت کمکم مصرف آنها را کاهش دهید.
نکات مراقبتی مهم در مدت دو تا چهار هفته پس از عمل
بعد از گذشته دو هفته از عمل جراحی دیسک کمر، کمکم کاهش درد و بهبودی را احساس خواهید کرد. بعد از گذشت ۲ هفته، امکان رانندگی هم وجود دارد. نشستن یا ایستادن برای مدت طولانی در این دوره به هیچ عنوان توصیه نمیشود. بهتر است که هر ۳۰ دقیقه تا یک ساعت یک بار، موقعیت و حالت بدن خود را تغییر دهید. پس از پایان ۶ هفته اولیهی بعد از عمل جراحی دیسک کمر، میتوانید فعالیتهای عادی و روزمره خود را از سر بگیرید.
بیشتر بخوانید: کارهای مضر برای دیسک کمر
مراقبتهای مهم در مدت ۶ تا ۱۲ هفته بعد عمل
با اتمام هفته ششم بعد از عمل باید کمکم به سراغ انجام فعالیتهای ورزشی سبک بروید. یکی از کارهای موثر برای افزایش سرعت بهبودی، استفاده از امکانات و تمرینات فیزیوتراپی است. در فیزیوتراپی بعد از جراحی دیسک کمر، معمولا تمرکز تمرینات بر روی افزایش قدرت عضلات فیله کمر، باسن و شکم است. در این دورهی ۶ هفتهای شما میتوانید بارها و اجسام را بلند کنید. البته برای انجام این جابهجایی حتماً باید موقعیت صحیح بدن را حفظ نمایید.
مراقبت بعد از عمل دیسک کمر پس از ۱۲ هفته
بعد از گذشت ۱۲ هفته از عمل جراحی دیسک کمر، میتوانید به آرامی محدودیتها را کنار بگذارید و به شرایط زندگی عادی برگردید. حتی شروع مجدد انواع ورزشها هم در این دوره امکانپذیر است. تنها باید توجه کنید که حالت بدن شما همواره در موقعیت صحیح باشد. پس از گذشت ۱۲ هفته دیگر درد خاصی در ناحیه کمر احساس نخواهید کرد. همچنین به تدریج از درد ناحیه پا و سیاتیک هم خلاص میشوید.
بیشتر بخوانید: آیا پارگی دیسک کمر با استراحت خوب می شود؟
سوالات متداول درباره مراقبت پس از جراحی دیسک کمر
1.چگونه از عفونت محل زخم بعد از عمل جراحی دیسک کمر جلوگیری کنیم؟
محل زخم را خشک نگه دارید، روی آن را با گاز استریل بپوشانید و از وارد کردن فشار بر روی محل زخم خودداری کنید.
2.بعد از جراحی دیسک کمر چگونه بخوابیم؟
خوابیدن به پشت و قرار دادن یک بالشت زیر زانو و یا خوابیدن به پهلو و قرار دادن بالشت بین زانوها توصیه می شود.
3.چند وقت پس از جراحی دیسک کمر می توان دوش گرفت؟
زخم را خشک نگه دارید که معمولا بین 8 تا 10 روز پس از جراحی طول می کشد.
4.نحوه استفاده از توالت پس از جراحی دیسک کمر چگونه است؟
حتما از توالت فرنگی استفاده کنید، در هنگام نشستن ارتفاع توالت باید بگونه ای باشد که نیاز چندانی به خم شدن نباشد، کمربند طبی را در هنگام استفاده از توالت باز نکنید.