آیا آرتروز کمر (آرتروز ستون فقرات) خطرناک است؟

آرتروز کمر که به عنوان آرتروز ستون فقرات نیز شناخته می‌شود نوع رایجی از آرتریت ستون فقرات است که در نتیجه فرسایش ستون مهره و در مفصل فاست (مفصلی که بین مهره ها قرار دارد) ایجاد می شود. درواقع با از بین رفتن مفصل فاست، استخوان مهره بر روی یکدیگر ساییده می شود. درنتیجه رشد زائده های استخوانی ایجاد می شود. پس از آن، امکان درگیر شدن عصب ها بوجود می آید؛ که درد و ناراحتی زیادی برای بیمار ایجاد می کند. از این رو به آن سندروم مفصل فاست نیز گفته می شود.

امکان ایجاد آرتروز کمر در تمام بخش های ستون فقرات وجود دارد؛ اگر آرتروز در گردن ایجاد شود، به آن اسپوندیلوز گردنی گفته می شود. آرتروز کمر یک آسیب مکانیکی ستون فقرات محسوب می شود و در هنگام خم شدن یا چرخاندن کمر دردناک می شود. علت آرتروز کمر معمولا درنتیجه فرسایش طبیعی مهره ها است. اما صدمات وارد شده بر ستون فقرات نیز می تواند در آینده منجر به بروز آرتروز ستون فقرات شود.

درد آرتروز کمر معمولا پس از بیدار شدن از خواب و یا نشستن طولانی شدت می یابد. درست است که درمان قطعی برای آرتروز ستون فقرات وجود ندارد، اما اجتناب از استرس، عفونت، استفاده بیش از حد و خواب ناکافی سبب شدت یافتن روند پیشرفت بیماری می شود.

علائم آرتروز کمر

آرتروز کمر یکی از انواع آرتروز است که در مفاصل ستون فقرات ایجاد می شود. علائم آرتروز کمر، ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما در اینجا برخی از علائم رایج را مرور خواهیم کرد:

• کمردرد: درد مداوم و مزمن در کمر، یکی از علائم کلیدی آرتروز کمر است. درد ممکن است مبهم، دردناک یا تیز باشد و ممکن است شدت آن، تغییر کند.
• سفتی عضلات کمر: ممکن است دچار سفتی در پشت خود شوید، به خصوص در صبح یا بعد از چند ساعت عدم تحرک. به این شکل هم حرکت کردن مشکل شده و حتی ممکن است صاف کردن کمر با اختلال، صورت بگیرد.
• محدوده حرکت محدود: آرتروز کمر، بر انعطاف پذیری و دامنه حرکتی فرد تاثیر گذاشته و انجام برخی حرکات یا فعالیت‌هایی را که نیاز به خم شدن، چرخاندن یا بلند کردن دارند، چالش برانگیز کند.
• ضعف: عضلات کمر، به دلیل آرتروز ضعیف شده و منجر به احساس خستگی یا کاهش قدرت در ناحیه آسیب دیده خواهد شد.
• انتشار درد: اگر آرتروز بر اعصاب ستون فقرات تأثیر بگذارد، ممکن است درد تابشی را تجربه کنید که از پشت به باسن و پاها می رسد. این درد، اغلب به عنوان سیاتیک شناخته می‌شود.
• احساس سائیده شدن هنگام حرکت دادن ستون فقرات و صدا دادن
• درد و بی حسی در بازو و پا
• سردرد (در صورت آرتروز گردن)

نکته جالبی که در مورد آرتروز وجود دارد این است که افرادیکه حتی به آرتروز شدید ستون فقرات مبتلا هستند ممکن است دردی نداشته باشند. درصورتیکه بیمارانی که در مراحل ابتدایی بیماری قرار دارند ممکن است دچار دردهای شدیدی شوند!

بیشتر بخوانید: انواع کمر درد

علت آرتروز کمر چیست؟

علت آرتروز کمر ناشناخته است. برخی از عواملی که احتمال می رود در بروز آرتروز ستون فقرات نقش داشته باشد عبارتند از:

• سن: با افزایش سن احتمال بروز آرتروز کمری در فرد افزایش می یابد.
• وزن: افرادیکه دارای اضافه وزن هستند در ریسک بالاتری از ابتلا به آرتروز قرار دارند.
• آسیب: انواع اسیب های کمری می تواند زمینه ساز بروز آرتروز در کمر شود.
• ژنتیک: داشتن سابقه خانوادگی در افزایش احتمال ابتلا به آرتروز نقش دارد.

بیشتر بخوانید: آرتروز گردن

آرتروز کمر و هورمون استروژن

جالب است بدانید که آرتروز در زنان 2 برابر بیشتر از مردان است و یائسگی می تواند در ایجاد این تفاوت نقشی کلیدی داشته باشد. درواقع در بافت دیسک بین مهره ای گیرنده های استروژن وجود دارد به همین دلیل کاهش هورمون استروژن می تواند با افزایش بروز انواع آرتروز از جمله آرتروز ستون فقرات در زنان همراه باشد.

عوارض آرتروز ستون فقرات

آرتریت ستون فقرات ممکن است سبب رشد زائده های استخوانی در لبه استخوان ستون مهره شود. در ستون فقراتف زائده های استخوانی بر روی مفصل فاست تاثیر می گذارد و آن را بزرگتر می کند که به این وضعیت هایپرتروفی مفصل فاست گفته می شود. نتیجه این عارضه بایک شدن فضا برای عصب هایی است که از سوراخ های اطراف مهره خارج می شوند. این وضعیت دو عارضه را ایجاد می کند:

• تنگی کانال نخاعی
• رادیوکوپالتی (فشردگی اعصاب محیطی هنگام خروج از ستون فقرات)
• اسپوندیلیت آنکیلوزان

اسپوندیلیت آنکیلوزان نیز ممکن است باعث بروز مشکلا دیگر شود:

• شکستگی استرسی در مکان هایی که استخوان جدید تشکیل شده است
• افتادگی مهره ها
• تغییر شکل ستون فقرات به نام کیفوز

تشخیص آرتروز کمر

برای تشخیص آرتروز کمر پزشک متخصص معمولا از روش‌های زیر کمک می‌گیرد:

• سابقه پزشکی: پزشک با سوال و کنجکاوی، در مورد علائم و سابقه پزشکی شما شروع می‌کند. پزشک از شما در مورد ماهیت کمردرد، مدت زمان و هر عاملی که درد را تشدید کرده یا تسکین می‌دهد، سوال خواهد کرد.
• معاینه فیزیکی: یک معاینه فیزیکی برای ارزیابی دامنه حرکتی، انعطاف پذیری و هرگونه نشانه قابل مشاهده التهاب یا تغییر شکل در کر شما انجام می‌شود. پزشک شما همچنین ممکن است حساسیت و ضعف عضلانی را بررسی کند.
• تست های تصویربرداری: تست‌های تصویربرداری به تجسم ساختارهای ستون فقرات شما و تشخیص هرگونه ناهنجاری کمک می‌کند. تکنیک‌های تصویربرداری رایج عبارتند از:

1. عکس برداری با اشعه ایکس: اشعه ایکس می‌تواند تغییراتی را در استخوان‌ها مانند خارهای استخوانی یا باریک شدن فضاهای مفصلی نشان دهد.
2. تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI): اسکن MRI تصاویر دقیقی از استخوان‌ها، دیسک‌ها و بافت‌های نرم پشت ارائه می‌کند و به پزشک اجازه می‌دهد وضعیت مفاصل، رباط‌ها و اعصاب را ارزیابی کند.
3. اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT): سی تی اسکن، تصاویر مقطعی از ستون فقرات تولید می‌کند که می‌توانند اطلاعات بیشتری در مورد استخوان‌ها و کانال نخاعی ارائه دهند.

• آزمایش خون: در حالی که آزمایش خون خاصی برای تشخیص آرتریت کمر وجود ندارد، نشانگرهای خونی خاصی مانند وجود آنتی بادی‌های خاص یا نشانگرهای التهاب ممکن است به رد سایر بیماری‌ها کمک کنند که خود به تشخیص دقیق‌تر، منجر خواهد شد.
• آزمایش‌های دیگر: در برخی موارد، پزشک ممکن است آزمایش‌های اضافی مانند اسکن استخوان یا مطالعات هدایت عصبی را برای ارزیابی بیشتر وسعت بیماری یا شناسایی هرگونه درگیری عصبی توصیه کند.
  برای تشخیص دقیق و برنامه درمانی مناسب، مهم است که با یک پزشک متخصص واجد شرایط، مشورت کنید.

روش‌های درمان آرتروز کمر

هدف از درمان آرتریت کمر، تسکین درد، کاهش التهاب، بهبود تحرک و عملکرد مفاصل و افزایش کیفیت کلی زندگی است. برخی از روش‌های درمانی رایج عبارتند از:

درمان آرتروز کمر با دارو

از جمله داروهای موثر در درمان آرتروز کمر می توان به داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) اشاره کرد. این داروها، به کاهش درد و التهاب مرتبط با آرتریت کمر کمک خواهند کرد؛ مسکن‌های مختلف مانند استامینوفن، ممکن است برای کاهش درد توصیه شوند. کورتیکواستروئیدها در برخی موارد، تزریق کورتیکواستروئید به طور مستقیم در مفاصل آسیب دیده، باعث تسکین موقت درد و کاهش التهاب می‌شود. داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs): این داروها معمولاً برای موارد شدیدتر آرتریت استفاده می‌شوند تا پیشرفت بیماری را کاهش دهند.

بیشتر بخوانید: درمان روماتیسم مفصلی

فیزیوتراپی آرتروز کمر

تمرین فیزیوتراپی کمر با هدف افزایش قدرت عضلات اطراف ستون مهره انجام می شود؛ درواقع عضلات قوی تر به معنی درد کمتر در بیمار است. بیماری که به آرتروز کمر مبتلا شده است درد، سفتی و کاهش دامنه در ناحیه ستون فقرات احساس می کند. به منظور رفع این علائم متخصص ارتوپد تمرینات فیزیوتراپی کمر را پیشنهاد می دهد که شامل موارد زیر باشد:

• افزایش انعطاف پذیری
• افزایش جریان خون
• افزایش قدرت عضلات اطراف ستون فقرات
• کاهش وزن به منظور کاهش فشار بر ستون فقرات
• تمریناتی که سبب لغزندگی بیشتر مفصل فاست شود

گرما و سرما درمانی تسکین درد آرتروز

اعمال گرما یا سرما در ناحیه آسیب دیده، به کاهش درد و کاهش التهاب کمک می‌کند. گرما درمانی، مانند حوله گرم یا پد گرم کننده، می‌تواند به آرامش عضلات و مفاصل کمک کند. سرما درمانی مانند استفاده از کیسه یخ، ناحیه را بی حس کرده و تورم را کاهش خواهد داد.

اصلاح سبک زندگی

تغییر سبک زندگی می تواند نقش موثری در کنترل بیماری آرتروز کمر داشته باشد.

• کاهش وزن
• افزایش فعالیت بدنی
• افزایش نوشیدن آب
• کاهش استرس
• پرهیز از پرش، دویدن و پیاده روی روی سطح سخت
• پرهیز از مصرف مواد غذایی التهاب زا در بدن (شکر، غذاهای فراوری شده، لبنیات)

جراحی آرتروز کمر

در موارد شدید آرتروز کمر که به درمان‌های محافظه کارانه پاسخ نمی‌دهد، ممکن است جراحی، به عنوان راه حل نهایی، در نظر گرفته شود. گزینه‌های جراحی ممکن است شامل فیوژن مفصل، تعویض مفصل یا جراحی‌های رفع فشار برای کاهش فشار روی اعصاب باشد. با این حال جراحی در کمتر از 5 درصد بیماران توصیه می شود.

استفاده از کمربند طبی

استفاده از کمربند طبی می تواند در مدیریت درد بیماران مبتلا به آرتروز کمر نقش داشته باشد. کرست های کمری کشسان هستند و از طریق محافظت از ستون فقرات منجر به کاهش فشار بر ستون فقرات می شوند. اما در صورت پیشرفته بودن بیماری استفاده از بریس های کمری که دارای نوارهای فلزی به منظور حفاظت بیشتر از ستون فقرات هستند توصیه می شود. برای مشاهده انواع کمربند طبی کلیک کنید.

نوشیدن آب

مقدار کافی آب در طول روز بنوشید تا مفاصل خود را روان نگه دارید و سلامت کلی را حفظ کنید. به طور کلی نوشیدن آب سبب افزایش مایع مفصلی می شود. نوشیدن آب سبب دفع سموم بدن می شود و به این ترتیب التهاب را در بدن کاهش می دهد. به طور کلی توصیه می شود بیماران مبتلا به آرتروز حدود 8 لیوان آب در روز مصرف کنند.

نتیجه‌گیری

آرتریت کمر، می‌تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد، اما با تشخیص زودهنگام و یک برنامه درمانی جامع، امکان مدیریت موثر علائم آرتروز کمر وجود خواهد داشت. با اعمال اصلاحات در سبک زندگی، بررسی گزینه‌های دارویی و انجام فیزیوتراپی، افراد مبتلا به این عارضه، تسکین پیدا کرده و بخش زیادی از عملکرد خود را دوباره به دست می‌آورند. به یاد داشته باشید، استفاده از یک مشاوره پزشکی، برای تشخیص دقیق و رویکرد درمانی شخصی ضروری است.

سوالات متداول

1.آیا آرتروز کمر خطرناک است؟

در صورتی که آرتروز کمر، بدون درمان رها شده و پیشرفت داشته باشد؛ در نهایت خطرناک شده و ممکن است توان حرکتی فرد را به کلی از او بگیرد.

2.آیا آرتروز کمر بدون جراحی درمان می‌شود؟

اگر شدت بیماری پیشرفت زیادی نداشته و به موقع از روش‌های درمانی غیرتهاجمی برای آن استفاده شود، امکان درمان بدون جراحی وجود خواهد داشت.

3.بهترین مسکن برای تسکین درد ناشی از آرتروز کمر چیست؟

استفاده از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، برای درمان و تسکین درد ناشی از آرتروز کمر، مناسب هستند.