پارگی رباط صلیبی قدامی یا پارگی ACL همان پارگی قوی ترین رباط زانو است که بخش جلویی استخوان ساق پا را به بخش پشتی انتهای استخوان ران وصل می کند. رباط ACL باعث تثبیت استخوان ساق پا شده و از حرکت بیش از حد آن به جلو جلوگیری می کند. پارگی رباط صلیبی ناشی از ایستادن ناگهانی یا تغییر جهت ناگهانی است و معمولا در هنگام انجام فعالیت های ورزشی اتفاق می افتد. ورزش هایی که پرش های مکرر در آن اتفاق می افتد مثل فوتبال، بسکتبال و اسکی بالاترین میزان آسیب دیدگی رباط صلیبی قدامی را دارند. بسته به میزان آسیب دیدگی پزشک ارتوپد ممکن است استراحت، فیزیوتراپی و یا عمل جراحی را تجویز کند. البته پارگی ACL چه انواع خفیف و چه شدید آسیب دیدگی دائمی محسوب می شوند زیرا رباط ACL به عروق خونی متصل نیست. با این حال فیزیوتراپی و عمل جراحی به فرد کمک می کند که به زندگی عادی بازگردد.
آناتومی رباط صلیبی قدامی (ACL)
یکی از بخش‌های مهم و اصلی برای محافظت از زانو، رباط صلیبی است که حرکت مفصل زانو را کنترل می‌کند. رباط صلیبی در ناحیه داخلی مفصل زانو قرار گرفته است و نقش اساسی در ایجاد اتصال میان مفاصل این ناحیه و حرکت‌کردن را دارد. این بخش از بدن، اغلب دارای طول ۲ الی ۳ سانتی‌متری بوده و یکی از وظایف مهم آن، ایجاد اتصال میان استخوان درشت‌نی و استخوان ران است. رباط صلیبی، با محافظت از ساختار زانو، استخوان‌های آن را در یک عمل منسجم به یکدیگر متصل می‌کند و باعث ایجاد تعادل در حرکت آن‌ها می‌شود. ACL مانع از زیاد جلو آمدن استخوان ساق پا در هنگام حرکت می شود.
رباط صلیبی فرآیند جابه‌جایی زانو به‌صورت حرکت چرخشی را تسریع کرده و از لغزیدن استخوان تبیا روی استخوان فامور جلوگیری می کند. شکل ظاهری رباط صلیبی ضربدری است و این فرم، بخش‌های مختلف زانو را تحت پوشش قرار می‌دهد. رباط صلیبی یکی از بخش‌های مهم در آناتومی زانو است. این ناحیه جزء یکی از چهار نوع رباط مختلف در مفصل زانو بوده و از مشکلات ناشی از حرکت نادرست آن جلوگیری می‌کند. این رباط با مراقبت از بخش‌های مختلف مفصل، وضعیت سلامت آن را تثبیت می‌کند.
درخواست مشاوره رایگان
علائم پارگی ACL
پارگی رباط صلیبی یکی از انواع شایع زانو درد شایع در میان افرادی است که در اثر فعالیت‌های مختلف به آن دچار می‌شوند. این عارضه می‌تواند فرآیند حرکتی بیماران را با اختلالاتی مواجه سازد. در ادامه به برخی از علائم پارگی رباط صلیبی اشاره خواهیم کرد:
- تورم سریع زانو
- شنیدن صدای بلند در هنگام آسیب دیدگی
- درد‌های شدید و غیرقابل‌تحمل
- قفل شدن زانو
- بی‌ثباتی زانو‌ها
- عدم تحمل وزن توسط زانو
- خونریزی داخلی مفصل زانو
- حساسیت به لمس زانو
- ایجاد اختلال در فرآیند حرکتی
- عدم امکان انجام فعالیت‌های عادی و روزمره
- خالی‌شدن زانو
- کبودی‌در اطراف مفصل زانو
- لنگیدن
علائم پارگی رباط صلیبی زانو می‌تواند بسته به نوع پارگی کاملاً متفاوت باشد به همین دلیل در مقاله علائم پارگی رباط صلیبی به طور کامل به بررسی این موضوع پرداختیم.
علت پارگی رباط صلیبی قدامی چیست؟
علت های مختلفی سبب پارگی رباط ACL می شود. معمولا آسیب ACL بر اثر شربه شدید ناشی از تغییر سریع جهت یا توقف ناگهانی می شود. فوتبال، راگبی، اسکی، تنیس و بسکتبال همگی آمار بسیار بالایی دارند. پارگی رباط صلیبی حتی می تواند ناشی از سقوط و زمین خوردن نیز باشد. آسیب ACL هم در افراد جوان و هم پیر مشاهده می شود.
انواع آسیب دیدگی ACL
اگر استخوان تیبیا بیش از حد به جلو رانده شود ممکن است به ACL آسیب وارد شود. آسیب دیدگی ACL ممکن است به صورت تماسی و یا غیرتماسی باشد. پارگی غیرتماسی ACL زمانی اتفاق می افتد که فرد به طور ناگهانی بایستد و یا تغییر جهت دهد. پارگی تماسی ACL زمانی اتفاق می افتد که زانو بیش از حد کشیده شود. البته پارگی ACL ممکن است به دنبال تصادفات جاده ای اتفاق بیفتد.
آیا پارگی رباط صلیبی قدامی (پارگی ACL) خود به خود خوب می شود؟
رباط ACL فاقد رگ های خونی است و این یعنی در صورت آسیب دیدگی به خودی خود ترمیم نمی شود. به همین دلیل برخی از انواع آسیب دیدگی جدی ACL باید با عمل جراحی درمان شوند. اما آسیب های بسیار خفیف نیازی به جراحی ندارند و با تمرینات فیزیوتراپی فرد می تواند به زندگی عادی بازگردد. قوی کردن عضلات شکم و ران و ساق پا سبب می شود فرد بتواند با وجود آسیب دیدگی ACL به زندگی ادامه دهد.
بیشتر بخوانید: زانو درد کودکان
درمان جراحی و بدون جراحی پارگی رباط ACL
روش‌های درمانی این عارضه متفاوت است و معمولا متناسب با شدت پارگی رباط صلیبی، نوع درمان آن انتخاب خواهد شد. پزشک با بررسی میزان آسیب در این ناحیه، راهکار‌های موثر برای بهبود این عارضه را برای بیمار در نظر می‌گیرد. این اختلال به کمک روش‌های جراحی درمان پیدا می‌کند؛ البته در مواردی که شدت این عارضه متوسط تا کم تشخیص داده شود، روش‌های درمانی بدون جراحی نیز تأثیرات قابل‌توجهی بر بهبود درد و کنترل این عارضه ایجاد می‌کنند. بیمارانی که برای درمان این عارضه به روش‌های درمانی بدون جراحی تمایل بیشتری دارند، می‌توانند با مشورت پزشک متخصص چند روش درمان خانگی و بدون جراحی را برای بهبود آسیب‌های ناحیه زانو در نظر بگیرند. در ادامه به برخی از روش‌های مؤثر برای درمان پارگی (آسیب) رباط صلیبی اشاره خواهیم کرد. استفاده از راهکار‌های درمانی ذکرشده باعث کاهش علائم و بهبود این عارضه در افراد خواهد شد.
- فیزیوتراپی برای زانو
- تزریق پی آر پی به بافت‌های زانو
- استفاده از روش‌های خانگی برای کاهش آسیب و بهبود مشکلات ناشی از آن
- تزریق گاز اوزون به مفاصل زانو
- تزریق‌کردن استروئید به بخش‌های مختلف زانو
- ورزش و فعالیت‌های بدنی سازماندهی‌شده
بیشتر بخوانید: درمان خانگی رگ به رگ شدن پا
درمان پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) با فیزیوتراپی
یکی از راهکار‌های مؤثر و کاربردی در بهبود مشکلات مربوط به آسیب یا پارگی رباط صلیبی، استفاده از روش‌های درمانی فیزیوتراپی است. فیزیوتراپی بسیاری از آسیب‌های مربوط به این عارضه را ازبین می‌برد و جزء درمان‌های ایمن و بدون جراحی برای بیماران است. در این روش، فیزیوتراپ با بررسی و معاینه بخش‌های مختلف زانو، شدت عارضه را تشخیص می‌دهد. در مراحل بعدی، فیزیوتراپ مطابق با میزان آسیب در این ناحیه، روش‌های گوناگونی را برای درمان پارگی (آسیب) رباط صلیبی به بیماران ارائه می‌کند. ACL یک رباط تثبیت کننده است که از چرخش بیش از حد و کشیده شدن آن جلوگیری می کنذ. فیزیوتراپی از 2 طریق می تواند به افرادیکه دچار عارضه پارگی ACL شده اند کمک کند. یک درمان محافظه کارانه و دیگری فیزیوتراپی پس از جراحی پارگی ACL.
درمان محافظه کارانه پارگی رباط صلیبی به منظور بازگرداندن دامنه حرکت زانو و در عین حال پایدار کردن زانو تمرکز دارد. تمرینات فیزیوتراپی در این روش بر تقویت عضلات اطراف زانو متمرکز است. البته در برخی موارد با وجود همه این تمرین ها زانو نیاز به جراحی خواهد داشت.
در فیزیوتراپی پس از عمل تمرینات فیزیوتراپی با هدف افزایش موفقیت عمل جراحی و همچنین بازگرانی سریع تر فرد به زندگی عادی انجام می شود. برنامه توانبخشی در این حالت شامل: کنترل تورم، تمرینات ملایم، تمرینات تقویت کننده چهار سر ران، تقویت عملکردی و تمرینات چابکی است.
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی زانو
درمان پارگی ACL با پی آر پی
درصورتی‌که روش‌های درمانی فیزیوتراپی در بهبود آسیب پارگی رباط صلیبی تأثیرات قابل‌توجهی ایجاد نکنند، پزشک برای بهبود این وضعیت از روش‌های تزریقی پی آر پی به زانو و بخش‌های مختلف آن استفاده می‌کند. تزریق پی آر پی به زانو برای ترمیم آسیب‌های ناشی از پارگی در رباط صلیبی، یکی از روش‌های موثر و ایمن برای بیماران به‌شمار می‌رود که اغلب با نتایج موفق بالای ۸۰ درصد روبه‌رو است. این روش یکی از گزینه‌های مناسب برای بهبود و به تعویق‌انداختن فرآیند جراحی در این عارضه است.
پی آر پی دارای مقادیری از پلاکت خون است که باعث ترمیم و بازسازی بخش‌های آسیب‌دیده ناشی از پارگی در رباط صلیبی می‌شود. این روش مانع از بروز عوارض مختلف همچون ایجاد حساسیت یا واکنش آلرژیک به مواد تزریق‌شده در بدن بیمار خواهد شد. این روش با نمونه‌برداری از خون بیمار و قراردادن آن در دستگاه سانتریفیوژ صورت می‌گیرد. پس از دستیابی به پلاسمای غنی از پلاکت، باتوجه به میزان آسیب در این ناحیه و نیاز ترمیمی آن، فرآیند تزریق به بخش‌های مختلف زانو انجام می‌شود. تزریق پی آر پی یکی از روش‌های ایمن و کاملا موثر برای کاهش آسیب ناشی از پارگی در رباط صلیبی است که نسبت به سایر روش‌های دیگر از نتایج مطلوبی برای بیمار برخوردار خواهد بود.
درمان خانگی برای پارگی رباط صلیبی قدامی
پارگی رباط صلیبی به کمک استفاده از برخی راهکار‌های درمانی خانگی نیز بهبود پیدا می‌کند. در ادامه به تعدادی از روش‌های درمانی خانگی که باعث بهبود این عارضه در بدن افراد می‌شود، اشاره خواهیم کرد:
- استراحت کنید: درصورتی‌که به عارضه پارگی در رباط صلیبی مبتلا شده‌اید، مدت زمانی را برای استراحت‌کردن اختصاص دهید. برای یک دوره کوتاه از عصا برای کمک به حرکت استفاده کرده و انجام فعالیت‌های روزمره خود را برای چند روز محدود کنید.
- از کمپرس سرد استفاده کنید: یکی از روش‌های مناسب برای کاهش میزان تورم و درد در ناحیه زانو، استفاده از کمپرس آب‌سرد است. قراردادن ۲ الی۳ کمپرس آب‌سرد به مدت ۲۰ دقیقه و در هر ۴ ساعت یک‌بار می‌تواند باعث کنترل درد در این ناحیه شود.
- دارو‌های ضدالتهاب مصرف کنید: درصورتی‌که درد بسیار شدیدی در این ناحیه احساس می‌کنید می‌توانید از دارو‌های مسکن ضدالتهاب استفاده کنید. دارو‌های ضدالتهاب غیراستروئیدی در کاهش میزان تورم و درد در بدن بیماران موثر خواهد بود. لازم است بیماران این نکته را مد نظر قرار دهند که استفاده از دارو‌های مسکن باید مطابق با دستورالعمل‌های پزشک صورت گیرد تا مانع از بروز عوارض در بدن بیماران شود.
- ورزش کنید: برای بهبود درد و کاهش آسیب‌های ناشی از پارگی در رباط صلیبی می‌توانید به کمک مشورت با پزشک معالج، از تمرینات کششی و تقویتی استفاده کنید. برای مشاهده انواع ورزش زانو درد کلیک کنید.
تفاوت کشیدگی و پارگی ACL
کشیدگی و پارگی رباط صلیبی دارای علائم بسیار مشابهی هستند و تنها در فرآیند درمان و شدت عوارض تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. در برخی موارد شدت درد در این دو عارضه مختلف است و هر یک آسیب‌های مختلفی را بر ناحیه زانو ایجاد می‌کنند. پزشک برای تشخیص علت هر یک از این دو عارضه از روش‌های گوناگونی استفاده می‌کند. استفاده از روش‌های تشخيص تخصصی، علت بروز این عارضه را باتوجه به مشابه‌بودن علائم این دو بیماری به‌دقت بررسی خواهد کرد.
پیاده‌روی برای پارگی رباط صلیبی قدامی
یکی از پرسش‌های رایج بیماران مبتلا به پارگی رباط صلیبی این است که آیا پیاده‌روی در درمان این عارضه اثری دارد؟ پزشکان متخصص ارتوپد و دانشمندان این حوزه برای درمان این عارضه انجام ورزش‌های مختلف و فعالیت بدنی اصولی را برای بیمار در نظر می‌گیرند. انجام فعالیت بدنی و ورزشی می‌تواند تأثیرات مطلوبی را بر درمان این عارضه ایجاد کند. فعالیت بدنی باید زیر نظر پزشک متخصص انجام شود. متخصصان حوزه ارتوپد با بررسی میزان التهاب و تورم در رباط صلیبی، بهترین برنامه ورزشی را برای بهبود و ترمیم این ناحیه در نظر می‌گیرند.
انجام پیاده‌روی یکی از گزینه‌های مناسب برای کاهش التهاب و تورم در ناحیه رباط صلیبی است. افرادی که دچار پارگی در رباط صلیبی شده‌اند می‌توانند به کمک پیاده‌روی، بسیاری از مشکلات مربوط به این عارضه را برطرف کنند. یکی از نکات بسیار مهم در این زمینه که باید بیماران آن را در نظر بگیرند این است که پیاده‌روی باید مطابق با نظر پزشک انجام شود. در برخی موارد ممکن است پیاده‌روی، اختلالاتی را در بدن بیماران ایجاد کند. در نتیجه برای انجام پیاده‌روی، بیمار باید تحت‌نظر پزشک متخصص قرار گیرد تا با بررسی شدت این عارضه و مشکلات ناشی از آن، این نوع روش درمانی مطابق با اصول و تکنیکی خاص در نظر گرفته شود.
بهترین زانوبند برای پارگی ACL
ACL به عنوان رباط صلیبی قدامی یکی از مهم ترین رباط های زانو است. به همین دلیل پایدار بودن رباط صلیبی از تغییر جهت ناگهانی و پارگی رباط صلیبی جلوگیری می کند. زانوبند برای پارگی رباط صلیبی معمولا با دو هدف حمایت رباط صلیبی و پیشگیری از پارگی مجدد و یا کمک به درمان سریعتر در دوران نقاهت بیماری استفاده می شود. تحقیقات نشان می دهد پوشیدن زانوبند پارگی رباط صلیبی تاثیر کمی در کاهش ریسک پارگی مجدد رباط های زانو دارد. اما استفاده از زانوبند برای ترمیم و تسکین درد پارگی رباط صلیبی می تواند بسیار موثر باشد. بویژه اگر زانوبندی که بدین منظور استفاده می شود از انواع زانوبند حرارتی باشد. زانوبندهای حرارتی با گرم کردن موضع هم گردش خون ناحیه را افزایش می دهند و هم با گرم شدن موضع منجر به تسکین درد می شوند. زانوبند زاپیامکس یکی از انواع زانوبند حرارتی است که می تواند در تسکین درد پارگی رباط صلیبی نقش داشته باشد.
مدت‌زمان ترمیم پارگی رباط صلیبی قدامی
زمان بهبود و ترمیم آسیب‌های پارگی رباط صلیبی به عوامل مختلفی بستگی دارد. یکی از مهم‌ترین مواردی که در زمان بهبودی این عارضه تأثیرات قابل‌توجهی دارد، شدت این بیماری و علائم آن در بدن افراد است. نحوه درمان نیز از عوامل موثر بر طول دوره بهبود این عارضه است. استفاده از راهکار‌های خانگی روند درمان این بیماری را تسریع می‌کند. درصورتی‌که بیماران مطابق با دستورالعمل‌های پزشک متخصص عمل کنند، طول دوره بهبودی در آن‌ها کاهش پیدا می‌کند. افرادی که از روش‌های جراحی برای درمان پارگی رباط صلیبی استفاده می‌کنند به مدت‌زمان ۴ الی ۶ هفته استراحت برای بهبود کامل و گذراندن دوره نقاهت نیاز دارند. نوع عمل و مهارت پزشک در فرآیند جراحی، ازجمله عوامل موثر بر مدت‌زمان بهبود این اختلال در بدن افراد است. در برخی موارد برای کاهش طول دوره درمان، از روش‌های فیزیوتراپی پس از عمل رباط صلیبی استفاده می‌شود. استفاده از فیزیوتراپی می‌تواند روند حرکتی بیمار را بهبود بخشد و قدرت عضلانی بدن او را افزایش دهد.
سخن پایانی
یکی از مشکلات رايج در میان بسیاری از افراد که دارای فعالیت بدنی و تحرک بسیار زیادی هستند، پارگی رباط صلیبی است که معمولا با علائم مختلفی در بدن بیماران ظاهر می‌شود. مشکلات مربوط به ایجاد آسیب در رباط صلیبی، باعث بروز اختلالات مختلفی در عملکرد و انجام فعالیت‌های روزمره افراد خواهد شد. این عارضه درصورتی‌که به‌موقع تشخیص داده نشود، مشکلات جدی برای بیماران ایجاد می‌کند. لازم است که بیماران در صورت مشاهده علائم پارگی در رباط صلیبی به پزشک متخصص مراجعه کنند تا فرآیند درمانی این بیماری مطابق با شدت آن آغاز شود. بهبود پارگی رباط به کمک روش‌های مختلفی از جمله درمان جراحی و غیرجراحی صورت می‌گیرد.
سوالات متداول در مورد پارگی رباط صلیبی قدامی
1.درمان پارگی ACL با چه روش‌های صورت می‌گیرد؟
پارگی رباط صلیبی از طریق روش‌های جراحی و غیرجراحی قابل‌درمان است. تزریق پی آر پی، فیزیوتراپی و درمان‌های خانگی از راهکار‌های موثر برای بهبود این عارضه است.
2.پیاده‌روی برای درمان پارگی ACL موثر است؟
انجام فعالیت‌های بدنی و ورزشی می‌تواند باعث بهبود این عارضه در بدن بیماران شود. لازم است که بیماران برای انجام هر نوع ورزشی با پزشک خود مشورت کنند. انجام پیاده‌روی باید به‌صورت اصولی و مطابق با نظر و دستورالعمل‌های پزشک متخصص صورت گیرد.
3.مهم‌ترین علائم پارگی ACL چیست؟
ایجاد درد شدید، بروز اختلال در فرآیند حرکتی و عدم تحمل وزن روی پاها از علائم شایع بروز آسیب در رباط صلیبی زانو است.