رگ به رگ شدن پا ناشی از کشیدگی رباط ها است که مسئول در کنار هم قرار دادن استخوانهای بدن هستند. رگ به رگ شدگی به دلایل مختلف مانند فعالیت های ورزشی، تصادفات یا حتی اشتباهات ساده رخ می دهند. در حالی که رگ به رگ شدن پا ممکن است دردناک باشد و تحرک را محدود کند، درک علل، علائم و روش های درمانی مناسب می تواند به افراد کمک کند تا به طور موثری آسیب دیدگی را درمان کند. رگ به رگ شدن پا می تواند در میان رباط هایی که 26 استخوان پا را به یکدیگر وصل می کنند مشاهده شود؛ به همین دلیل رگ به رگ شدن زانو، کف پا، انگشتان پا و مچ پا مشاهده می شود.
علت رگ به رگ شدن پا
رگ به رگ شدن پاها معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که رباط‌هایی که استخوانها را به هم متصل می‌کنند و باعث ثبات مفاصل می‌شوند، کشیده یا پاره می‌شوند. برخی از علل رایج عبارتند از:
- آسیب های ورزشی: شرکت در ورزش ها یا فعالیت های پرتحرک که شامل تغییر جهت یا پریدن ناگهانی است می تواند خطر رگ به رگ شدن پا را افزایش دهد. ورزش هایی مانند بسکتبال، فوتبال و اسکی به ویژه مستعد ابتلا به چنین آسیب هایی هستند.
- حوادث و سقوط: زمین خوردن، افتادن یا تجربه ضربه ناگهانی می تواند منجر به رگ به رگ شدن پا شود. این حوادث می تواند در حین فعالیت های روزمره یا به دلیل شرایط غیرقابل پیش بینی رخ دهد.
- استفاده بیش از حد یا کشیدگی مکرر: درگیر شدن در حرکات تکراری یا فشار بیش از حد می تواند رباط ها را تحت فشار قرار دهد و آنها را بیشتر در معرض رگ به رگ شدن قرار دهد. این اغلب در ورزشکاران یا افراد درگیر در مشاغل سخت فیزیکی دیده می شود.
بیشتر بخوانید: زانودرد
علائم رگ به رگ شدن پا
شناسایی علائم رگ به رگ شدن پا برای تشخیص سریع و درمان مناسب بسیار مهم است. علائم رایج عبارتند از:
- درد شدید
- تورم
- کبودی
- عدم توانایی حرکت
- کاهش دامنه حرکت
- حساسیت به لمس
- درد و تورمی که کاهش پیدا نکند
- سستی و ضعف پا
- کاهش جریان خون
بیشتر بخوانید: تنگی کانال نخاع
درخواست مشاوره رایگان
انواع رگ به رگ شدگی پا
- رگ به رگ شدن مچ پا: رگ به رگ شدن مچ پا آسیبی است که طی آن رباط هایی که استخوان های پا را در کنار یکدیگر نگه می دارد بر اثر پیچ خوردگیف تغییر جهت ناگهانی و یا انجام حرکت ورزشی اشتباه کشیده یا پاره شوند.
- رگ به رگ شدن کف پا: کف پا شامل تعدادی رباط است که مهم ترین و بزرگترین آن رباط فاشیای پلانتار است. این رباط استخوان پاشنه را به به پنجه وصل می کند. هر گونه آسیب دیدگی به کف پا می تواند منجر به بروز رگ به رگ شدن کف پا شود. از بهترین درمانها برای رفع درد و التهاب ناشی از رگ به رگ شدن کف پا استفاده از کمپرس سرد، بالا نگه داشتن و بستن موضع است.
- رگ به رگ شدن ساق پا: عضلات پشت ساق پا معمولا پس از انجام تمرینات شدید دچار گرفتگی می شوند. گرفتگی عضلات معمولا به دلیل کاهش مواد معدنی بدن از جمله منیزیم است. داشتن تغذیه سالم، گرم کردن پیش از ورزش و انجام تمرینات کششی از بروز دردهای عضلانی در این ناحیه به شدت می کاهد. در مورد نقش مکمل منیزیم و گرفتگی عضلات اینجا بخوانید.
- رگ به رگ شدن انگشتان پا: انگشتان پا توسط رباط هایی احاطه شده اند و به فرد اجازه راه رفتن، پریدن و دویدن می دهد. 4 انگشت کوچک هر یک 3 مفصل و انگشت شست پا 2 مفصل دارد. پیچ خوردگی و کشیدگی هر یک از رباط ها می تواند منجر به درد، تورم و کبودی در انگشتان پا شود.
- رگ به رگ شدن زانو: مفصل زانو یکی از مهم ترین مفاصل بدن است که در معرض انواع آسیب دیدگی قرار دارد. مفصل زانو از 4 رباط اصلی تشکیل شده است. اگر هر یک از این مفاصل خارج از دامنه حرکت خود مجبور به حرکت شود زانو رگ به رگ می شود.
بیشتر بخوانید: سیاتیک چیست و چه علائمی دارد؟
تشخیص رگ به رگ شدن پا
تشخیص صحیح برای تعیین شدت پای رگ به رگ شدن و ایجاد یک برنامه درمانی مناسب ضروری است. پزشک ارتوپد ممکن است از روش های زیر استفاده کند:
- معاینه فیزیکی: پزشک پای آسیب دیده را ارزیابی می کند و حساسیت، تورم و دامنه حرکت را بررسی می کند.
- تصویربرداری پزشکی: در موارد شدید یا زمانی که تشخیص نامشخص است، ممکن است برای ارزیابی وسعت آسیب و رد شکستگی یا سایر عوارض، از تصویربرداری اشعه ایکس، ام آر آی یا اسکن اولتراسوند استفاده شود.
- تشخیص رگ به رگ شدگی پا در منزل: افرادیکه دچار اسیب دیدگی رگ به رگ شدگی شده اند درد، ضعف، تورم و کبودی را همزمان با هم تجربه می کنند. بنابراین، آسیب دیدگی که شامل همه این علائم باشد نشانه ای از رگ به رگ شدن هستند.
درمان خانگی رگ به رگ شدن پا
رگ به رگ شدگی مشکلی است که به خوبی به درمانهای خانگی پاسخ می دهد. در ادامه لیستی از درمانهای خانگی رایج را مورد بررسی قرار می دهیم.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی زانودرد
پیروی از تکنیک RICE
- استراحت داشته باش: برای چند روز پس از آسیب دیدگی سعی کنید به پا فشار وارد نکنید و به آن استراحت بدهید.
- کمپرس سرد استفاده کن: برای کاهش تورم سعی کنید در روزهای اولیه با استفاده از کمپرس سرد از ایجاد مایع ادم و کبودی بیشتر ناحیه خودداری کنید.
- موضع را با باندکشی محکم ببند: برای اینکه موضع دچار تورم بیشتر نشود و جریان خون بیش از حد به ناحیه منتقل نشود از باندهای کشی استفاده کنید. البته دقت داشته باشید که باندها را نه خیلی سفت و نه خیلی شل ببندید. درواقع کار خوب را نمی توان به امید نتیجه بهتر زیادتر انجام داد چون نتیجه معکوس می شود.
- پا را روی سطح بالا بگذار: بالا قرار دادن پاها باعث می شود مایعات در پاها تجمع پیدا نکند و بیمار کمتر دچار عوارض ناشی از تورم پا شود.
بیشتر بخوانید: آرتروز زانو
استفاده از نمک
در روزهای اولیه که فرد دچار رگ به رگ شدن پا شده است، حالا فرقی نمی کند که این آسیب دیدگی دقیقا کجا باشد، استفاده از آب نمک می تواند تا حد زیادی از تورم پا جلوگیری کند. بدین منظور یک فنجان نمک را در ظرف آب بریزید. سپس پا را به مدت 20 تا 30 دقیقه در آن قرار دهید. این کار را 2 تا 3 بار در روز انجام دهید.
درمان رگ به رگ شدن پا با درمان های سنتی
درمان سنتی برای رگ به رگ شدگی محدود به درمانهایی می شود که به طور طبیعی دارای خواص ضدالتهاب هستند. درواقع مواد طبیعی دارای خواص ضدالتهاب از طریق پوست نیز جذب می شوند؛ زردچوبه، سیر، پیاز، روغن کرچک، تخم مرغ و روغن زیتون همگی قابلیت کاهش درد و تورم دارند. خوبی درمانهای سنتی این است که در کنار مزایایی که با خود به همراه دارند عوارضی ندارند و درواقع جز درمان کم تهاجمی زانو درد محسوب می شوند.
بیشتر بخوانید: درمان سنتی زانو درد
مصرف داروهای مسکن بدون نسخه
درست است که رگ به رگ شدن پا یک مشکل جدی تلقی نمی شود، اما همه افراد آستانه درد متفاوتی دارند. در این میان بیمار می تواند برای کاهش شدت علائم از داروهای بدون نسخه کمک بگیرد. مصرف داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب معروف به داروهای NSAID ها منجر به تسکین درد و در کنار آن کاهش التهاب می شود. از سوی دیگر مصرف مسکن هایی مشابه با استامینوفن فقط درد بیمار را تسکین می دهد و تاثیری در کاهش التهاب ندارد.
سریعترین روش درمان رگ به رگ شدن زانو چیست؟
هر چه بیمار بتواند از وارد کردن فشار بیش از حد به زانو بکاهد روند التیام درد بیمار سریعتر صورت می گیرد. با این حال، پس از رگ به رگ شدن زانو و سپری شدن روزهای اولیه می توانید به زندگی عادی بازگردید. البته به شرطی که سنگینی خود را روی زانو آسیب دیده نیاندازید. توجه داشته باشید اگر پس از گذشت 3 تا 4 روز هیچ بهبودی احساس نمی کنید حتما برای پیگیری روند درمان به پزشک ارتوپد مراجعه کنید.
پیشگیری از رگ به رگ شدن پا
گرم کردن و انجام حرکات کششی قبل از انجام فعالیت های بدنی، گرم کردن ماهیچه ها و انجام تمرینات کششی برای افزایش انعطاف پذیری بسیار مهم است. از سوی دیگر سعی کنید برای انجام تمرینات ورزشی از کفش مناسب استفاده کنید. کفش های استاندارد به دلیل دارا بودن قوس طبیعی پا و دارا بودن حمایت کافی به جلوگیری از رگ به رگ شدن کمک کند. از سوی دیگر انجام منظم تمرینات آماده سازی و قدرتی باعث می شود عضلات تقویت شوند و به این ترتیب ریسک آسیب دیدگی بشدت کاهش بیابد.
درد رگ به رگ شدگی چقدر طول می کشد؟
برای این سوال پاسخ روشنی وجود ندارد، چراکه طول مدت درمان رگ به رگ شدگی بستگی مستقیم به نوع آسیب دیدگی، میزان استراحت، نوع درمانی که بیمار در پیش گرفته و سلامت کلی بدن بیمار دارد. اما به طور کلی رگ به رگ شدگی خفیف بین 1 تا 2 هفته، رگ به رگ شدگی متوسط 4 تا 6 هفته و رگ به رگ شدگی شدید ممکن اس بین 8 تا 12 هفته طول بکشد تا بیمار احساس بهبودی داشته باشد.
آیا می توان با پای رگ به رگ شده راه رفت؟
به طور کلی انداختن سنگینی بدن روی پایی که دچار آسیب دیدگی رگ به رگ شدن شده است کار درستی نیست. درواقع اگر با راه رفتن روی پا دچار درد می شوید سعی کنید از انجام این کار اجتناب کنید. همچنین، پس از بهبود آسیب دیدگی تا مدت ها نباید فشار زیادی به آن وارد کنید. درواقع انجام فعالیت های ورزشی سخت، دویدن و وزنه زدن درحالیکه پا آسیب دیده است تا مدتها پس از درمان آسیب رگ به رگ شدن توصیه نمی شود.
کلام آخر
رگ به رگ شدن در اثر کشیدگی رباط های پا و درنتیجه انجام فعالیت های ورزشی و تحمیل کردن دامنه حرکت غیرعادی بر روی رباط های پا ایجاد می شود. در آناتومی پا 33 استخوان وجود دارد و برای اتصال استخوانها چندین رباط وجود دارد. به همین دلیل رگ به رگ شدگی پا در هر بخشی از پا مثل زانو، مچ پا و انگشتان پا ممکن است اتفاق بیفتد. رگ به رگ شدن پا تقریبا در همه موارد بوسیله درمانهای خانگی درمان می شود. به همین دلیل با تکنیک های درمان خانگی مثل بستن پا، بالا نگه داشتن، مصرف داروهای ضدالتهاب و یا آب نمک سبب کمک به بهبود طبیعی عارضه می شود.