درد سیاتیک | علل، علائم و درمان

درد رگ سیاتیک زمانی اتفاق می افتد که عصب سیاتیک که بزرگترین عصب در بدن است تحت فشار قرار بگیرد. علت درد سیاتیک می تواند ناشی از دیسک کمر، رشد زائده استخوانی روی مهره ها و در سایر مواقع ناشی از بیماری هایی مثل دیابت و یا تومور باشد. علائم سیاتیک شامل درد پایین کمر، درد پا، تغییرات حسی در پا، اسپاسم عضلانی و ضعف در پاها است. درد سیاتیک در پای راست و پای چپ و لگن مشاهده می شود. سیاتیک لگن (اندومتریوز که به عصب سیاتیک فشار وارد کند) تنها در خانم ها و بدلیل رشد بافت رحم در خارج از رحم و در ناحیه لگن ایجاد می شود. سریعترین درمان گرفتگی رگ سیاتیک به کمک درمانهای خانگی مثل استفاده از کیسه آب سرد و گرم، ماساژ و تمرینات کششی است. معمولا درد سیاتیک 4 تا 6 هفته زمان می برد تا رفع شود.

سیاتیک چیست و چه علائمی دارد؟

درد سیاتیک نامی است که برای اشاره به دردی استفاده می شود که از ناحیه کمر شروع شده و از آنجا به باسن و سپس کل پایین تنه و در طول عصب سیاتیک انتشار پیدا می کند. عصب سیاتیک در قسمت انتهایی کمر تا پاها قرار دارد. عصب سیاتیک از 5 ریشه عصبی تشکیل می‌شود که شامل دو ریشه از ناحیه تحتانی کمر به نام ستون فقرات کمر و سه ریشه از قسمت انتهایی ستون فقرات به نام ساکروم است. این پنج ریشه عصبی به هم می‌رسند و عصب سیاتیک راست و چپ را تشکیل می‌دهند. پس با این حساب در هر طرف بدن یک عصب سیاتیک از لگن، باسن و پایین پاها می‌گذرد و درست زیر زانو خاتمه می‌یابد. سپس عصب سیاتیک به اعصاب دیگر در پاها منشعب می‌شود. بنابراین در پاسخ به این سوال که سیاتیک باعث درد در کدام پا می شود باید گفت که یاتیک هم در پای راست و هم پای چپ ممکن است ایجاد شود.

بیشتر بخوانید: فرق سیاتیک با دیسک کمر چیست؟

علائم سیاتیک چیست؟

سیاتیک یک عصب است، بنابراین در صورت آسیب دیدگی آن علائم دردهای عصبی در فرد ظاهر می شود که شامل تیر کشیدگی، کرختی و سستی در پاها و کمر می شود. به طور کلی فردی که به سیاتیک مبتلا شده است علائمی مشابه زیر را توصیف می کند:

• درد در کمر تا پایین پاها
• درد تیز در پایین کمر
• درد در کمر هنگام نشستن یا زیاد ایستادن
• درد در زانو
• احساس تحریک در کمر
• التهاب در قسمت آسیب‌دیده
• حس نیشگون گرفتن یا فشرده شدن عصب
• ضعف عضلانی به دلیل درد شدید و عدم تحرک
• احساس سوزن سوزن شدن در ساق یا انگشتان پا
• درد مداوم در یک طرف کمر

شدت و مدت این علائم بستگی به میزان آسیب و فشردگی عصب سیاتیک دارد.

تشخیص سیاتیک در منزل

برای تشخیص درد سیاتیک در خانه دراز بکشید و پاها را کاملا صاف کنید. سپس سعی کنید پایی را که درد دارد بالا بیاورید. اگر درد پا مانع از بالا آوردن پا در درجه بین 30 تا 70 درجه شد به سیاتیک مبتلا شده اید. درواقع در این تست عصب سیاتیک کاملا صاف می شود و اگر عصب سیاتیک درگیر شده باشد انجام این حرکت غیرممکن است.

یکی دیگر از نشانه های ابتلا به درد سیاتیک این است که فرد مجبور است دفعات بیشتری به دستشویی مراجعه کند. البته این به این معنا نیست که فرد مبتلا به سیاتیک دچار تکرر ادرار می شود بلکه فرد قادر به کنترل مثانه خود مثل قبل نیست و درواقع عدم توانایی در کنترل ادرار منجر به مراجعه مکرر بیمار به سرویش بهداشتی می شود.

علت سیاتیک چیست؟

هر عاملی که سبب ایجاد فشار بر عصب سیاتیک و یا ریشه های عصبی شود منجر به بروز درد سیاتیک می شود. از مهم ترین این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افتادگی دیسک
• آسیب ستون فقرات
• خارهای استخوانی ناشی از آرتروز
• تنگی کانال نخاعی
• تومور در ستون فقرات
• آبسه در ستون فقرات

فرق سیاتیک با درد عضلانی

سیاتیک و دردها و اسپاسم های عضلانی هر دو از انواع دردهای آزاردهنده هستند که ممکن است فرد را از ادامه زندگی عادی بازبدارد. اما درد سیاتیک با گرفتگی کمر چه تفاوت هایی دارد؟ درد سیاتیک یک درد منتشر شونده است و از کمر شروع می شود و به پاها می رسد اما درد گرفتگی کمر در یک قسمت متمرکز است. در سیاتیک علاوه بر درد بی حسی، کرختی و سوزن سوزن شدن وجود دارد درحالیکه در گرفتگی کمر چنین احساسی وجود ندارد.

انواع درد سیاتیک چیست؟

همانطور که پیشتر نیز گفته شد عصب سیاتیک بزرگترین عصب بدن است. بسته به محل درگیری عصب سیاتیک نام های مختلفی برای این بیماری استفاده می شود؛ سیاتیک پای راست، سیاتیک پای چپ و سیاتیک لگن 3 مورد از رایج ترین انواع درد سیاتیک است. البته در برخی موارد دردی مشابه با سیاتیک در بیمار ایجاد می شود که عامل اصلی ان عضله گلابی شکل در لگن است که به عضله پیریفورمیس معروف است.

سیاتیک پای راست

رگ سیاتیک هم در پای راست و هم در پای چپ وجود دارد. به همین دلیل سیاتیک ممکن است در پای راست ایجاد شود. علائم سیاتیک پای راست شامل درد منتشر شونده در پای راست که از پهلوی راست شروع شده و تا ران و پشت ساق پا احساس می شود. این درد همراه با سوزن سوزن شدن، بی حسی و در موارد شدید با افتادگی پای راست همراه است.

سیاتیک پای چپ

رگ سیاتیک در برخی موارد در پای چپ دچار آسیب می شود در چنین مواردی علاوه بر پهلوی چپ پای چپ که از باسن چپ شروع شده و کل نشیمنگاه، ران و ساق و پشت ساق پا را درگیر می کند. استفاده از کمپرس سرد و گرم، داروهای شل کننده مسکن، ورزش سیاتیک و فیزیوتراپی می تواند در تسکین علائم نقش داشته باشد.

سیاتیک لگن (اندومتریوز لگن)

اندومتریوز عارضه است که در ان بافتی مشابه با بافت رحم در بیرون از رحم رشد می کند. این بافت پاسخی مشابه با سیکل ماهیانه می دهند به این نحو که ضخیم می شود و در دوران قاعدگی خونریزی ایجاد می کند اما از آنجائیکه جائی برای خروج خونریزی وجود ندارد خونریزی روی بافت قبلی قرار می گیرد و آن را ضخیم تر می کند. با بزرگتر شدن این لایه ممکن است عصب سیاتیک که از لگن می گذرد درگیر شده و عارضه ای به نام سیاتیک لگن را ایجاد کند.

درمان سیاتیک

درمان سیاتیک به روش های مختلفی انجام می شود؛ بسیاری از بیماران برای درمان سیاتیک از داروهای بدون نسخه استفاده می کنند. البته در مواقعی که داروها و مسکن های بدون نسخه کارساز نبود پزشک داروهای قوی تری را برای درمان سیاتیک برای بیمار تجویز می کند. برخی از بیماران از فیزیوتراپی برای درمان سیاتیک استفاده می کنند و این روش را در تسکین درد موثر می دانند. البته درمانهای خانگی نیز ممکن است در موارد خفیف موثر واقع شود:

• استفاده از کمپرس آب گرم به مدت 15 تا 20 دقیقه هر 2 یا 3 ساعت
• دوش اب گرم
• کمپرس آب سرد به مدت 10 تا 15 دقیقه هر چند ساعت
• استفاده از کمربندهای طبی که دارای خاصیت گرمایی هستند (کمربند پلاتینر)

آیا بیماری سیاتیک خطرناک است؟

اگر متوجه شدید که به سیاتیک مبتلا هستید نباید خیلی نگران شوید. با اینکه سیاتیک درد بسیار وحشتناکی ایجاد می کند اما خبر خوب اینکه در بسیاری از مواقع به خودی خود درمان می شود. درواقع در حدود 90 تا 95 درصد مواقع نیاز به درمان پرهزینه ای برای درمان سیاتیک وجود ندارد. اما ممکن است علائم سیاتیک تا حدود 3 ماه طول بکشد تا به طور کامل از بین برود. تنها زمانی باید نگران درد سیاتیک باشید که درد سیاتیک منجر به ناتوانی در کنترل ادرار و مدفوع شود. این مرحله یعنی حادترین مرحله سیاتیک که نیاز به پیگیری درمان جدی دارد.

آیا سیاتیک خوب می شود؟

خبر خوب اینکه اغلب بیماران مبتلا به سیاتیک کاملا بهبود پیدا می کنند. با این حال تعداد کمی از بیماران ممکن است طول درمان بلندتری داشته باشند. درواقع این دسته از بیماران به دلیل آسیب های جدی تری که به عصب سیاتیک وارد شده است اغلب دچار ضعف شدید عضلانی مثل افتادگی پا می شوند. به همین دلیل طول دوره درمان در این دسته از بیماران مبتلا به سیاتیک طولانی تر است. در پاسخ به افرادیکه می پرسند درد سیاتیک چقدر طول می کشد باید گفت سیاتیک در اغلب مواقع در کمتر از 6 هفته درمان می شود.

بیشتر بخوانید: زانوبند زاپیامکس؛ بهترین زانوبند طبی برای درمان سیاتیکی که به پا می زند.

سوالات متداول در مورد سیاتیک چیست و چه علائمی دارد

1. سیاتیک چیست و چه علائمی دارد؟

سیاتیک ناشی از فشردگی و گیرافتادگی عصب سیاتیک است که درد آن در قسمت پایین تنه و به اشکال مختلف مثل سوزش، سوزن سوزن شدن و احساس برق گرفتگی در پاها تظاهر می کند. درد سیاتیک از کمر شروع می شود و به پاها سرایت می کند. سیاتیک اغلب در پی فتق دیسک و یا رشد زائده های استخوانی ایجاد می شود.

2.رگ سیاتیک کجاست؟

عصب سیاتیک از کمر شروع می شود و سپس دو انشعاب به هر دو پای راست و چپ و تا حدود پشت ساق پا امتداد می یابد.

3.علائم سیاتیک چیست؟

درد منتشر شونده، ضعف در پاها، درد در نشیمنگاه، سوزش در هنگام ادرار، عطسه و سرفه، سوزن سوزن شدن انگشتان، زانو درد

طب لاین شاپ