۴ مورد از مهم ترین دلایل بروز کمر درد دیسک کمر، گرفتگی عضلات، سیاتیک و تنگی کانال نخاعی است. اما برخلاف آنچه نام این بیماری ها لرزه بر اندام بسیاری از بیماران می اندازد حدود ۹۰ درصد از آنها را می توان با درمان غیر جراحی کمر درد و درمان غیر جراحی دیسک کمر درمان کرد. برخی از روشهای درمان کمر درد بدون جراحی بسیار ساده هستند که به درمان خانگی کمر درد معروف هستند؛ نحوه درست استراحت کردن برای کمر درد، تغییر نوع کفش، اصلاح انجام حرکات ورزشی. برخی از آنها به رژیم غذایی مربوط می شود مثل استفاده از مواد غذایی ضدالتهاب مثل سبزیجات برگ سبز، سیاه دانه و عسل و عدم مصرف شکر، لبنیات و غذاهای فرآوری شده به دلیل افزایش التهاب در بدن. برخی دیگر از روشهای درمان غیرجراحی کمر درد توسط پزشک متخصص ارتوپد انجام می شود؛ تزریق استروئید، درمان کمر درد با لیزر، فیزیوتراپی و مگنت تراپی. در ادامه به بررسی دقیق تر هر یک از این موارد خواهیم پرداخت.
بهترین و موثرترین روشهای درمان غیرجراحی کمر درد
کمردرد اگر از ۳ ماه بیشتر طول بکشد، به عنوان درد مزمن تلقی می‌شود. دردهای مزمن کمر اغلب به افزایش سن و فرسایش طبیعی دیسک ها و درنهایت سایش مهره ها روی هم مربوط می شود. اما با این حال آسیب هایی که از قبل به کمر وارد شده است نیز می تواند در آینده منجر به درد مزمن کمر شود. بیماری هایی مثل آرتریت، تنگی کانال نخاعی، مشکلات دیسک کمر و گرفتگی کمر همگی می تواند منجر به بروز دردهای مزمن در کمر شود. با این حال در بسیاری از مواقع دلیل مشخصی برای درد مزمن کمر وجود ندارد. در چنین مواقعی بهترین گزینه برای کاهش و کنترل دردهای مزمن استفاده از درمان غیرجراحی کمر درد است. تحقیقات نشان می دهد بیش از ۹۰ درصد از انواع کمر دردها با درمانهای بدون جراحی درمان می شوند.
ورزش کمر درد؛ اصولی درد کمر را کاهش دهید
انجام فعالیت‌های ورزشی مناسب، راهکاری کارآمد در درمان کمر درد بدون جراحی محسوب می‌شود. ورزش کردن با کمک به تقویت عضلات مرکزی، درد ناشی از فتق دیسک کمر را کاهش داده و اثرات منفی افزایش فشار ایجاد شده بر ستون فقرات را تعدیل می‌کند. تقویت عضلات میان تنه و کمر و بهبود جریان خون در نتیجه انجام فعالیت‌های ورزشی، درد ناحیه کمر را به میزان چشمگیری التیام می‌بخشد. ورزش منظم و اصولی، با بهبود جریان خون و کمک به رسیدن مواد مغذی باعث کاهش التهاب، بهبود علائم بیماری و افزایش انعطاف پذیری می‌شود. تمرینات یوگا، شنا کردن و ورزش‌های هوازی ضمن ارتقای سطح انعطاف پذیری عضلات پشتی، کاهش فشار روی دیسک‌ها، اعصاب، مفاصل و مهره‌ها را به دنبال دارد. معمولا ورزش برای تسکین درد پایین کمر موتر است. با این حال ورزش کردن بیش از حد یا انجام حرکات ورزشی اشتباه منجر به افزایش کمر درد می شود. از بهترین ورزش کمر درد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
بیشتر بخوانید: زانوبند زاپیامکس
درمان کمر درد با فیزیوتراپی
فیزیوتراپی کمر از دیگر روشهای درمان غیر جراحی برای کنترل کمر درد محسوب می‌شود. این روش با بهبود و کاهش درد کمر در نتیجه بیرون زدگی دیسک کمر، تنگی کانال نخاع یا تحریک عصب سیاتیک باعث افزایش رضایت و آرامش خاطر بیمار خواهد شد. با شرکت منظم در جلسات تخصصی فیزیوتراپی، شرایط مناسب برای راه رفتن و بهبود محدودیت‌های حرکتی بیمار می‌شود.
از آنجایی که درد و فشار ستون فقرات، مانع حرکت عادی افراد می‌شود، به واسطه انجام متدهای فیزیوتراپی می‌توان سطح انعطاف فیزیکی را افزایش داد. فیزیوتراپی کمر همچنین باعث افزایش تعادل بدن شده و با تقویت عضلات کمر در حفظ توازن فیزیکی نقش موثر دارد. با انجام عملیات فیزیوتراپی به شکل منظم و تخصصی ممکن است نیاز به جراحی برای بهبود آسیب‌های ناحیه کمر از بین برود. فیزیوتراپی با بهبود صدمات ایجاد شده در ساختار ستون فقرات، ریسک انجام جراحی‌های سنگین را از بین می‌برد.
بیشتر بخوانید: ورزش ویلیامز برای دیسک کمر
تغییر سبک زندگی و رفع کمر درد
برخی از رژیم‌های غذایی سبب التهاب در بدن می‌شود؛ به خصوص غذاهایی با چربی ترانس، قندها و غذاهای فراوری شده! ایجاد تغییر در عادات و سبک زندگی دیگر روش درمان غیر جراحی دیسک کمر محسوب می‌شود. بسیاری از عادات معمول و روزانه می‌توانند در افزایش درد ناحیه کمر موثر باشند. برای بهبود کمر درد خود بهتر است از نوشیدن آب به مقدار کافی در طول روز غافل نشوید تا ضمن هیدراته نگه داشتن بدن، از گرفتگی و اسپاسم عضلانی در نتیجه عدم جریان خون مناسب جلوگیری شود. مصرف غذاهای کافی کلسیم، پروتئین و ید نیز برای تقویت عضلات و مفاصل مناسب است.
بهتر است از مصرف نوشیدنی‌های الکلی پرهیز کرده و از تنش‌های روانی نیز اجتناب کنید. همواره محل مناسبی برای استراحت کمر در نظر گرفته و به جای خوابیدن بر روی کمر به پشت بخوابید. استفاده از کفش نامناسب نیز در افزایش درد کمر تاثیر بسزایی دارد. لذا لازم است از کفش‌های راحت، سبک و طبی بهره بگیرید و پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند را کنار بگذارید.
بیشتر بخوانید: درمان دیسک با طب سنتی
با استراحت به بهبود درد کمر کنید
استراحت کردن نخستین و مهم‌ترین روش درمانی برای کاهش دردهای ناحیه کمر تلقی می‌شود. بدون استراحت کافی و رعایت دستورالعمل‌های مناسب در این زمینه، نمی‌توان به ایجاد تاثیرات مثبت از جانب سایر روشهای درمانی امیدوار بود. در هنگام استراحت بهتر است تمام اقدامات لازم مبنی بر راحت بودن وضعیت کمر و بدن را مد نظر قرار دهید.
تشک یا خوش خواب تخت شما باید ساختاری نسبتا سفت و طبی داشته باشد. خوابیدن بر روی تشک‌های نرم با انعطاف بالا به هیچ عنوان برای افراد مبتلا به کمر درد توصیه نمی‌شود. علاوه بر این بهتر است بر روی یک پهلو دراز کشیده، پاها را داخل شکم جمع کنید و بالش یا کوسنی را در میان زانوها قرار دهید. توجه داشته باشید که ایستادن طولانی مدت، علائم ناشی از عارضه‌های حرکتی را تشدید کرده و ارتباط مستقیمی با افزایش درد کمر دارد. بنابراین لازم است در طول روز به میزان کافی استراحت کرده و کمر خود را در حالت آسایش قرار دهید.
با این حال نحوه استراحت نیز خود می تواند باعث بروز کمر درد شود. به عنوان مثال خوابیدن به شکم یکی از اصلی ترین دلایل آسیب به دیسک و درنتیجه کمر درد است. بهترین روش خوابیدن برای کمر درد خوابیدن به پشت است در حالیکه یک بالشت زیر زانو و یک حوله زیر قوس کمر قرار بگیرد.
درمان با مصرف دارو؛ آسان و سریع درد کمر را کاهش دهید
دیگر روش غیر جراحی که پزشک معالج به طور معمول از آن برای درمان کمر درد استفاده می‌کند، مصرف داروهای ضد التهاب و مسکن است. داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند دیکلوفناک، سلکوکسیب، ملوکسیکام و نابومتون ممکن است با توجه به صلاحدید پزشک برای بهبود درد ناحیه کمر مورد استفاده قرار گیرند. مصرف این داروها به طور معمول با ایجاد عوارض جانبی شدید همراه نیست، اما در برخی افراد منجر به پدید آمدن مشکلات گوارشی یا سر درد خواهد شد. در برخی موارد نیز به جای ضد التهاب‌های خوراکی کرم‌های موضعی که به صورت مستقیم روی کمر مالیده می‌شوند، برای بیمار تجویز خواهد شد.
داروهای شل کننده عضلات نظیر سیکلوبنزاپرین، تیزانیدین، باکلوفن، کاریسوپرودول و متوکاربامول نیز در صورت آسیب‌های جدی‌تر و کشیده شدن عضلات برای بیمار تجویز می‌شود. در بیمارانی که مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و شل کننده‌های عضلات به بهبود علائم بیماری در آنها کمک نمی‌کند نیز تجویز داروهای اپیوئیدی یا مخدر کارساز است. کورتیکواستروئیدها هم مثل داروهای ضد التهاب به کاهش التهاب و درد کمر کمک کرده و به صورت خوراکی یا تزریقی در ناحیه کمر مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مطلب با انواع قرص کمر درد آشنا شوید.
درمان با رادیوفرکوئنسی؛ روش کمر تهاجمی درد کمر
رادیوفرکوئنسی ستون فقرات از روش های درمانی کم تهاجم است که در آن از امواج رادیویی برای درمان بیماری‌هایی مانند کمر درد استفاده می‌شود. انرژی فرکانس رادیویی آزاد شده طی این عملیات، گرمای لازم برای التیام عصب‌ها و کاهش احساس درد را تامین می‌کند دستگاه رادیوفرکوئنسی به سوزن‌های ظریفی مجهز است که برای جلوگیری از ایجاد حساسیت، با روکش طلا کاور شده‌اند.
در این دستگاه، تبدیل امواج الکترونیکی به امواج رادیویی تولید حرارت کرده و این حجم گرما با توجه به نیاز بیمار قابل تنظیم خواهد بود. طی این عملیات درمانی، یک سوزن یا پروب به درون پوست و در منبع درد هدایت می‌شود. در این زمان انرژی فرکانس رادیویی در ناحیه تحت درمان توزیع می‌شود. این انرژی حرارتی تخریب بافت را به دنبال داشته و به این ترتیب سلول‌های عصبی مسئول انتقال درد از بین می‌روند. این متد کم تهاجم درمانی به بیهوشی عمومی نیازی ندارد و به صورت سرپایی (بدون نیاز به بستری شدن) صورت می‌گیرد.
روش لیزر دیسک PLDD؛ روشی جدید برای درمان درد در کمر
افراد مبتلا به فتق دیسک که دچار درد در ناحیه کمر یا گردن هستند، می‌توانند با توجه به نظر پزشک و بدون نیاز به انجدم عمل جراحی باز، از شیوه لیزر دیسک کمر به عنوان راهکاری سریع و کم خطر جهت تسکین درد کمر بهره بگیرند. این روش پزشکی کم تهاجمی از جمله بهترین درمان غیرجراحی کمر درد محسوب می‌شود و برای اولین بار در سال ۱۹۸۶ مورد استفاده قرار گرفت.
با خارج شدن دیسک از محل اصلی خود به سمت بیرون، فتق دیسک اتفاق می‌افتد. به این ترتیب اعصاب ستون فقرات تحت فشار قرار گرفته و درد احساس خواهد شد. در این روش درمانی سرپایی، از بی حسی موضعی برای انجام عملیات استفاده می‌شود. طی این فرایند لیزر دیسک، یک سوزن نازک تحت هدایت اشعه ایکس به درون دیسک بیرون زده وارد می‌شود. در این حالت انرژی از سوزن، هسته دیسک را تبخیر می‌کند. کاهش فشار بر ریشه عصبی و تسکین درد که درمان فوری را به دنبال خواهد داشت، مزیت اصلی بهره‌مندی از این روش معالجه محسوب می‌شود. در این مطلب با موضوع عمل دیسک کمر با لیزر آشنا شوید.
درمان با تزریق از روش های درمان کمر درد است
تزریق اپیدورال به فضای اپیدورال اطراف اعصاب نخاعی در ناحیه کمر با هدف کنترل درد مزمن ناشی از تحریک و التهاب ریشه‌های عصبی نخاع در ناحیه کمر با توجه به ایجاد آسیب‌های مختلف در این منطقه صورت می‌گیرد. طی این روش داروهایی مثل کورتیکواستروئید (تریامسینولون، متیل پردنیزولون و دگزامتازون) و داروهای بی‌حسی (لیدوکائین یا بوپیواکائین) به طور مستقیم در فضای اپیدورال ستون فقرات (ناحیه بین مهره استخوانی و کیسه محافظ دور نخاع و عصب های نخاعی) تزریق می‌شود.
با استفاده از این روش، کاهش درد و التهاب حاصل شده شده و از آنجایی که دارو مستقیما در ناحیه دردناک تزریق می‌شود، التیام درد در مدت زمان کوتاهی صورت می‌گیرد. با انجام این تزریق، فتق دیسک کوچکتر نمی‌شود و تنها، پروتئین‌های عامل ایجاد تورم اعصاب نخاعی دور خواهند شد. درد ناحیه کمر چند روز تا چند سال پس از تزریق اپیدورال به طور کامل از بین می‌رود. علاوه بر این می‌توان شرایط ستون فقرات را با استفاده از سایر ورزش‌های فیزیکی بهبود داد.
طب سوزنی برای درد کمر معجزه می‌کند
طب سوزنی به عنوان درمان غیر جراحی دیسک کمر از قدمت بالایی برخوردار است. طی این فرایند نقاطی از کمر که تحت فشار هستند هدف گرفته شده و کاهش درد حاصل می‌شود. سوزن‌ها در طب سوزنی به نقاطی که مراکز انرژی نام دارند وارد شده و این نواحی را تحت تاثیر قرار می‌دهند. با طب سوزنی هورمون‌های مختلف بدن با تشخیص ورود سوزن فعال می‌شوند.
تولید هورمون‌های تنظیم کننده عملکرد انتهای عصب با ورود سوزن‌ها به زیر پوست و ناحیه بافت تقویت می‌شود. تحریک انتهای اعصاب در این روش به بسته شدن اعصاب ناحیه و عدم احساس درد منجر می‌شود. با وجود تاثیرات طب سنتی، این درمان موقتی است و وقتی انتقال دهنده‌های درد زمان کافی داشته باشند، دوباره رشد خواهند کرد. بنابراین لازم است مراحل طب سوزنی را به طور مداوم تکرار کرد.
کمربند طبی؛ راهی آسان برای درمان کمر درد
بستن کمربند طبی در ناحیه دردناک سبب کاهش درد در مفاصل و دیسک‌ها شده و با گرم نگه داشتن این نواحی افزایش جریان خون را به دنبال دارد. بستن کمربند طبی به کمر باعث می‌شود که ستون مهره‌ها کمتر در معرض تنش و فشار قرار گرفته و از آسیب‌های فیزیکی در امان بماند. پیش از بستـن کمربند طبی باید اندازه این کمربند را مورد توجه قرار دهید تا بیش از حد آزاد یا تنگ نباشد. کمربند طبی پلاتینر، یکی از بهترین کمربندهای موجود در بازار است که به سرعت به روند بهبودی درد کمر کمک می‌کند.
منطقه دردناک کمر را باید به خوبی و به طور کامل توسط این کمربند پوشش داده شده و علاوه بر ایجاد ثبات، دامنه حرکتی و سطح انعطاف پذیری را کاهش ندهد. برای استفاده از این محصول طبی بهتر است نحوه به کار گیری کمربند را از روی اطلاعات دفترچه راهنمای آن مطالعه کنید.
برای بستـن کمربند طبی می‌توانید از اعضای خانواده کمک بگیرید، زیرا پوشیدن بعضی بریس‌ها با توجه به درد کمر و محدودیت حرکتی دشوار است. در طول استفاده از کمر بند طبی لباس گشاد، بدون دکمه و بدون زیپ بپوشید تا استفاده از کمربند آسان‌تر باشد. می‌توانید این کمربند را بالای پیراهن خود ببندید تا پوست در اثر تماس با سطح کمربند دچار جوش و حساسیت نشود. علاوه بر این، در صورت بروز علائم ناشی از حساسیت پوستی، از بستن کمربند خودداری کنید.
نتیجه گیری
کمر درد به دلایل مختلف و با توجه به شرایط فیزیکی فرد مبتلا از شدت و دامنه مختلفی برخوردار خواهد بود. در درمان درد و ناراحتی ناحیه کمر، ممکن است از روشهای جراحی یا غیر جراحی استفاده شود. تمامی درمان غیرجراحی کمر درد که در این مقاله به معرفی و توضیح آنها پرداختیم، از مزایا و فواید زیادی برای کاهش درد دیسک کمر، درد ناشی از التهاب و تحریک عصب سیاتیک و درد مربوط به آرتروز برخوردار هستند. توجه داشته باشید که برای استفاده از هر یک از روشهای گفته شده لازم است تحت نظر پزشک متخصص و مجرب قرار گرفته و با مشورت همه جانبه از این راهکارهای درمانی بهره بگیرید.